Ekmeğe zam mı geliyor?
İstanbul Fırıncılar Odası, ekmeğe yüzde 25 zam yapılması için başvuruda bulundu.
İstanbul genelinde standart 200 gram ekmek 10 liradan satılıyor. Ancak son dönemlerde artan un, elektrik ve su maliyetleri fırıncıların ekmek fiyatlarına zam talebini gündeme getirdi. İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Erdoğan Çetin, “Bu son dönemde artışlardan ve çalıştıracak personel bulamamızdan dolayı yaklaşık 150'ye yakın fırın İstanbul'da kapattı. Eğer böyle devam ederse bu sayıda giderek artabilir. Bizim an itibari ile bu hafta 240 gram ekmeği 15 TL olarak bir talep gerçekleştirdik" dedi.
'UN FİYATLARINA YÜZDE 25'LİK BİR ZAM GELDİ'
İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Çetin, 150 işletmenin maliyeti karşılayamadığı gerekçesiyle kapandığını belirterek, “Öncelikle son bir aydır yaklaşık un fiyatlarına yüzde 25'lik bir zam geldi. 620- 650 lira bandında olan un fiyatları 750- 800 hatta 800'ü geçen fiyatlarla bizlere sunuluyor. 30 gün içerisinde bu zam yüksektir. Zam, ekmek hammaddesi olan unla alakalı, enerji maliyetleri gerek doğal gaz gerek akaryakıt gerek elektrik maliyetleri zaten sürekli artıyor. Bu son dönemde artışlardan ve çalıştıracak personel bulamamızdan dolayı, yaklaşık 150'ye yakın fırın İstanbul'da kapattı. Eğer böyle devam ederse bu sayıda giderek artabilir. Bizim an itibari ile bu hafta 240 gram ekmeği 15 lira olarak bir talep gerçekleştirdik. Bunun da tabii ki kamu ya da yetkililer tarafından uygun görülmesini öngörüyoruz. Bu kadar kısa sürede un fiyatlarının bu kadar yukarı çıkmaması gerekiyor. Buna mutlaka bir çözüm üretilmesi gerekiyor. Biz de halkımızla vatandaşımızla karşı karşıya tabii ki gelmek istemeyiz. Ekmeğe her fiyat güncellemesinde kapasiteler düşüyor, düştüğü zaman maliyetler artıyor. Bizim de ekmek fiyat güncellemesi çok tercih ettiğimiz bir durum değil ama şartlar bizi buralara maalesef getiriyor. Bir fiyat güncellemesi talebimiz var inşallah bu da yeterli olur" dedi.
'MALİYETLER SERBEST PİYASA EKONOMİSİ İLE EKMEK TARİFE İLE BELİRLENİYOR'
Çetin, zammın esnafı biraz rahatlatacağını belirterek, “Kilogram fiyatı 62.5 lira, 240 gram 15 lira; yani yüzde 25 gibi bir güncelleme söz konusu olabilir. Esnaf biraz rahatlar, esnaf biraz nefes alır. Bu sürece gerçekten esnafın dayanması da güç. Çünkü tüm maliyetler serbest piyasa ekonomisi ile belirleniyor, ekmeğin fiyatı tarife ile belirleniyor. Bu olağan akış da ters bir durum aslında. Tüm girdilerimiz serbest piyasa ekonomisiyle belirleniyor, bizim ekmeğimizin satışı tarifeye bağlı. Tarife almadan ekmeğe herhangi bir zam yapma şansınız maalesef yok. Bunun da bu bir şekilde gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.
'PERSONEL BULMAKTA ZORLANIYORUZ'
Gençlerin mesleğe sıcak bakmadığını vurgulayan Çetin, “İstanbul için personel bulmakta zorlanıyoruz personelle ilgili çok ciddi sıkıntılarımız var. Bu sürecin kamu tarafından yönetilmesi ve bu manada bizlere destek verilmesi gerekiyor. Nasıl çözülür bunu da tabii ki bilemiyorum ama fırıncının tek başına bu problemi maalesef çözme şansına sahip olduğunu düşünmüyoruz. Tatil yok, 365 gün çalışıyorsunuz, 24 saat hizmet veriyorsunuz halkımıza, vatandaşlarımıza. Gece gündüz üretim yapmak suretiyle çalışıyoruz. Bu ne olabilir haftalık izin, bir tatil olabilir. Alttan yeni genç kardeşlerimiz çok fırıncılığa sıcak bakmıyorlar istirahat edemedikleri için. 24 saat çalışan ve çok dinamik bir sektör olduğu için, izin yapamadığı için. Dolayısıyla biz geçmişte bizimle beraber olan hatta emekli olmuş birçok meslektaşımızla, birçok çalışanımızla beraber bu süreci şu an yönetmeye gayret ediyoruz. Ama ne kadar devam eder ne kadar sürdürülebilir bu da bir tartışma konusu, bu da bir soru işareti" diye konuştu.
'ELEMANLAR ZAM İSTİYOR, BİZ KAZANAMADIK ELEMANA VEREMİYORUZ'
Esenler'de Fırın işletmeciliği yapan Gıda Mühendisi Zekeriya Yıldırımhan, “Un fiyatı anormal derecede arttı; 2 ay sürecinde 140 liranın üzerinde bir artış var. Ve uncuların söylediğine göre bir dahaki ay içerisinde yine zam var. Şimdi biz burada 200 gram ekmeği 10 liradan satıyoruz. Elektriğe baktığımız zaman 22 bin liradan gelen elektrik 30, şu anda da 54 bin lira elektrik faturası ödüyorum. 2 bin liraya yakın gelen su faturası, 15 bin liraya yakın geliyor. Biz odun kullanıyoruz, odunun tonu da yine dediğim gibi 4- 5 bin liralara kadar geldi. Tabi bu kadar maliyet arttığı zaman zam olmaması olmaz, bir zam olması lazım. Poşetleri, diğer giderleri de saymıyorum. Biz hem poşete sarıyoruz hem kağıda sarıyoruz. Ekmeğin maliyeti otomatik katlanıyor yani şeklinde konuştu.
Süleyman Tüylü ise “Elemanlar zam istiyor, biz kazanamadık adamlara veremiyoruz. Çalışan arkadaşlar da biz geçinemiyoruz diyor. Biz de elemana veremiyoruz. Yani ortada kalmışız. 10 lira olan bu fiyat gerçekten bizi kurtarmıyor yani. Fırıncı esnafı bu şekilde hem eleman bulamadığından kapatacak hem de bu maliyetlere dayanma şansı sıfır. Vatandaş ekmeğini nereden temin edecek onu da bilmiyorum. Fırıncının bu şekilde bir yıl bile dayanma şansı yok" dedi.
'5'İNCİ NESİL, HERHALDE 6'NCI NESİL OLMAYACAK'
Muhammed Semih Mengene ise 50 yıllık aile mesleğinin muhtemelen son bulacağını belirterek, “Biz yaklaşık 50 yıldır fırıncılık yapıyoruz babadan oğula geçen bir meslek. Biz 5'inci nesil oluyoruz. Ben yaklaşık 5 yıl önce devraldım işi babamlardan. Aldığım zamandan dolayı ekonomik sıkıntılardan dolayı baya zorlu bir dönem geçirdim. Elektrik, su, doğalgazda artışlar meydana geldi. Una her ay neredeyse zam geliyor. Ekmek satışlarında düşüşler yaşadık. Meslek babadan oğula devam ediyor; 5'inci nesil, herhalde 6'ncı nesil olmayacak. Benden sonrakiler devam etmeyecek herhalde bende son bulacak fırıncılık" diye konuştu