Bir porsiyon kaç gram olmalı? 'Fiyatı artıramayan porsiyonu küçültüyor...'
Son dönemde vatandaşlar lokanta, restoran ve fast-food işletmelerinde fiyat artışlarına rağmen porsiyonların küçüldüğünden dert yanıyor. Bir porsiyon yemek kaç gram olmalı? Yoksa yemeğine göre değişir mi?
Gıda fiyatlarındaki artış, enflasyonu yukarı çeken etmenlerden. Bu sebepten dışarıda yeme alışkanlıkları da değişiyor. Bazı vatandaşlar ise kimi yemekleri dışarıda yemenin evden daha ucuz olduğunu düşünüyor.
Sosyal medya ve şikayet sitelerinde lokanta, restoran veya AVM gibi büyük fast-food zincirlerinde gıda fiyatlarında artışlara rağmen, porsiyonlarda küçülme olduğu dile getiriliyor. Elif Aybüke Sönmez de Twitter'dan paylaştığı mesajında, "Ben ne ara 1 porsiyon iskender yiyecek kadar büyüdüm. Kriz yüzünden porsiyonlar küçüldü kesin, imkanı yok ben bunu bitiremem yoksa” diyor.
ABD'den Türkiye'ye gelen Adem Yavuz Elveren ise, "Türkiye'de ilk 3 haftanın izlenimi: Fiyatlardan çok porsiyonlar sorun, tabaklar, bardaklar, kaseler her şey çok küçük” tespitinde bulunuyor. Peki gerçekten porsiyonlar küçülüyor mu?
"MİNİMUM PORSİYON 100 GRAM"
Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu Genel Başkanı Sayit Karabağlı, aklı başında esnafın porsiyon küçültmeye gitmediğini söylüyor. Karabağlı, "Piyasa zaten anormal dar, esnafın bunu yapacağına çok ihtimal vermiyorum. Ancak var olan fiyat artışlarını ürüne yansıtamadığı zaman, çözüm üretmeye çalışıyor olabilirler" diye konuşuyor.
Karabağlı, müdavimi olunan yerlerde değişikliğin direkt fark edilebileceğini dile getirerek, "Porsiyon düşürülmesi müşteri kaybıdır. İşletmeler genelde bulunduğu semte, mahalleye hizmet eder. Sadık bir müşteri portfoyü vardır, porsiyonlarda oynamak onları incitmek demektir. Böyle yerlere müdahale ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Bir porsiyon yemeğin minimum 100 gramdan oluştuğunu kaydeden Karabağlı, yemekten yemeğe farklılığı şöyle özetliyor: "Örneğin patlıcan kebap, sebze ağırlıklı olduğu için içindeki et 100 gram. Patlıcanla beraber 200 gram gelmesi gerekir. Bir tas kebap 100-120 gram verilir. Çünkü burada ana malzeme et. Ama sebzeli kebap, 150-200 gram verillir. Onun bir maliyet hesabı vardır. Her eti, her ürünü aynı gramda vereceksin diye bir sabitlik yok."
Dönerin porsiyonunun minimum 100 gram olduğunu aktaran Karabağlı, "Son zamanlarda 60-70-80 gram fiyatlandırmalar var. Onlar porsiyon değil. Ekmek arası 60 gram ucuz olsun diye satılıyor ama porsiyon değil. Büfe tarzı iş yerleri fiyatı cazip tutmaya çalışıyor" diyor.
"ZAM YERİNE PORSİYON KÜÇÜLTME"
Tüm Lokantacılar Derneği Başkanı Ramazan Bingöl eskiden porsiyonların çok daha büyük olduğunu dile getiriyor. Bingöl, "Lahmacunun çapı eskiden 30-40 santimetre ise şimdi 20 santimetre. İçerisinde kullanılan malzeme eskiden 150 gramdı. Birçok gıda ürününde yüzde 30-50 arası porsiyon eskiye oranla daha fazlaydı" açıklamasını yaptı.
Tüm restaurant, pastane vb. yerlerde porsiyonlar: ya küçüldü, ya kalitesizleşti ve aynı zamanda hepsinin fiyatı anormal şekilde arttı… 2 ay sonrayı tahmin edemiyorum..
— Rüzgâr (@Eflatunpinarim) July 17, 2022
Porsiyon küçülmesinin iki sebebi olduğunu söyleyen Bingöl, birinci sebebin insanların artık daha az yiyip, daha sağlıklı beslenmeye yönelmesine bağlıyor. Bingöl, "Daha önce karın doyurmak için yiyorduk. İnsanların büyük bir kısmı şu an lezzet, ambiyans için marka bilinirliği olan restorantlara gidiyor. Sadece karın doyurma ile ilgisi yok" dedi.
Porsiyon küçülmesinin ikinci sebebini maliyetlerin yükselmesine bağlayan Bingöl, "Fiyat aynı, gramaj düşünce de aslında gizli zam oluyor. Bunu yapan işletmeler var. Esnaf lokantalarında, fiyata artı zam yapamıyorsa üründen kısıyor. 150 gram döneri 100 TL'ye satıyorsa, bunu 120 lira yapması gerekiyorsa, döneri 130 grama düşürüyor. Oysa üründen eksilttiği için fiyat aynı gibi gözüküyor. Ama aslında yüzde 20 zam yapmış oluyor. Çok normal bir şey, bu dönemde yaşanıyor" şeklinde konuştu.
Besin değeri yüksek olanları tercih etmeme rağmen dışarıda yediğim porsiyonlar mı küçüldü benim kalori ihtiyacım mı arttı anlamadım. Kendime çok masraf çıkarmaya başladım. Gırtlak dolusu meze getiren kebapçılar hariç doyamıyorum
— M. Cihat Çiftçi (@msc_ghot) June 23, 2022
Diyetisyen Dr. Gonca Güzel Ünal, standartta 100-120 gramın altına düşülmemesi gerektiğini ifade ediyor. Ünal, "Protein ihtiyacını karşılamak için 100 gram alınması lazım, ama altına düşülmemeli.
Porsiyonların büyümesi son 50 senede olan birşey, ancak iyi değil. Tabi bu protein ihtiyacını karşılamamak anlamına gelmiyor. Protein hücreleri için, belli bir enerji seviyesi için gerekli. Porsiyonun düzenli ve dengeli bir biçimde küçülmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.
Ünal, şöyle devam etti: "Sebzelerin fiyatları son dönemde arttı, sebze yemeklerinin de porsiyonları küçülüyor. Sebze yemeklerinde ne kadar yersek, o kadar faydalı. Sebze tüketiminin hatta bazen iki katına çıkarılmasında fayda var."
Kaynak: Web Özel