Yeni Amerikan Rüyası: Danimarka'ya taşınmak!

ABD
Yeni Amerikan Rüyası: Danimarka'ya taşınmak!
Danimarka geçen ocak ayında yeniden gece kulüplerini açtığında gençler sokakları doldurmuştu. Fotoğraf: Reuters

'ABD'de özgürce ve refah içinde yaşama' hayali olan 'Amerikan rüyası', ABD'nin sosyal yapısındaki çözülmeler ve refah seviyesindeki düşüş nedeniyle artık 'ABD'den Danimarka'ya taşınmak' şeklinde evrim geçirdi. Bu değişim nasıl yaşandı?

Amerikalılar "Yeni Amerikan rüyası Danimarka'ya mı taşınmak?" sorusunu tartışıyor. Reddit'de paylaşım yapan Amerikalı kullanıcı, taşındığı Danimarka ile ilgili görüşlerini şöyle paylaştı:

🗨 "Başvurduğum her iş sendikalı"
🗨 "Sunulan maaşlar çok daha yüksek"
🗨 "Gelirin yaklaşık %40'ı vergi olarak alınıyor ancak günün sonunda ailem ve ben ücretsiz sağlık hizmeti alıyoruz, çocuklarım üniversiteye gitmek için ücret alacak! 52 haftalık ebeveyn izni garantim var (32'si tamamen ödenmiş) ve her yıl beş haftalık ücretli tatil."

Kullanıcı, bir AB vatandaşı ile evlenip Danimarka'ya yerleştiğini de belirtiyor. Bu paylaşım bugüne kadar 75 bin beğeni aldı. Bu gönderinin sahibi son zamanlarda ABD'yi terk eden onlarca kişiden biri. Birçok ABD'li tek yön bileti alıp, bedava eğitim ve sağlık sistemi bulunan refah seviyesi yüksek ülkelere taşınma derdinde. Bu destinasyonlardan biri de kuşkusuz Danimarka.

GELİR SEVİYESİNDEKİ EŞİTLİK 

Dünya mutluluk endeksine göre Danimarka, Finlandiya'nın ardından 2. sırada yer alıyor. Ülkede kişi başına yıllık gelir 61 bin dolar civarında seyrediyor. Bu rakam ABD'de 63 bin 400 dolar. Ancak şunu hatırlatmakta fayda var. ABD'de gelir eşitsizliğinde büyük bir uçurum olduğundan çok az çalışan yılda bu paraları kazanabiliyor.

Yeni Amerikan Rüyası: Danimarka'ya taşınmak! - Resim : 1

ABD'de ortalama maaşın yüksek olmasında çok sayıda milyarder bulunması da bir etken. Ancak ülkede oldukça fazla yoksulluk sınırı altında yaşayan insanlar var. Amerika'da ev almak artık eskisi kadar kolay değil. Irkçılık ve ayrımcılık da önemli bir sorun.

Irkçılık Danimarka'da da önemli bir sorun. Hatta ülkenin göçmen politikası çokça tartışılıyor. Ancak gelir uçurumunda ABD kadar büyük bir fark yok. Mesleklere göre gelir uçurumunun olmamasının başlıca nedeni Danimarka'nın nüfusunun sadece 5 milyon olması. Bu kadar az nüfus varken kaynakların kolay yönetilmesi normal karşılanabilir. Ancak bu durum yüksek vergilerin de bir nedeni.

ABD'liler için Danimarka'nın göze çarpan olumsuz yanı yüksek vergileri olarak görülebilir. Danimarka'nın gelirlerinin bir çoğu, özellikle mal ve hizmetlerden alınan vergilerden geliyor. Ancak ödenen bu vergiler bedava ve kaliteli eğitim ve sağlık hizmeti olarak geri dönüyor.

AMERİKA'DA SAĞLIK ÖNEMLİ BİR SORUN 

Danimarka'da da sağlık hizmetleri parasız ve kaliteli. Yeni doğum yapmış annelere 1 yıla kadar ücretli izin veriliyor. Amerikan sağlık sisteminden faydalanmak vatandaşlar için son derece pahalı. Üstelik annelik izni de yok. Bu yüzden yeni doğum yapanlar, çocuğunun bakımı ya da para kazanma arasında seçim yapmak zorunda. Öte yandan ülkede çocuk ve anne sağlığına yıllık 111 milyar dolar harcandığı halde anne ölüm oranı oldukça yüksek.

ABD'de paralı sağlık hizmetlerinin bir diğer kötü yanı, insanların ücretsiz ilaca ulaşamaması. Örneğin şeker hastaları için sürekli insülin satın almak çok pahalı. Yapılan bir araştırmaya göre ABD vatandaşları ilaca diğer ülkelerden 4 kat fazla para ödüyor. Aylık insüline yüzlerce dolar ödeyen Amerikalı, bir süre sonra maliyetler nedeniyle tedaviden vazgeçebiliyor. Bu da hastanın ölümü ile sonuçlanabiliyor.

DANİMARKA'DAN ÖĞRENCİLERE DESTEK

Eğitime gelince, Danimarka'nın eğitim kalitesi çok yüksek. Üniversitelerde parasız okuyan öğrenciler, üstüne devletten yardım alıyor. Statens Uddannelsestøtte (devlet eğitim desteği) fonu sayesinde yıllardır Danimarkalı öğrenciler, barınma ve gıda giderlerini karşılayabiliyor.

Yeni Amerikan Rüyası: Danimarka'ya taşınmak! - Resim : 3
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen Kaynak:Reuters

ABD'de ise üniversite okumak o kadar kolay değil. Yapılan bir araştırmada 2020 yılında 4 yıllık bir üniversite okuyan öğrencinin oda ve okul ücreti olarak ortalama 48 bin dolar ödemesi gerektiğini belirtiliyor. Üstelik bu miktar her sene artıyor. Ayrıca Amerikalılar, üniversiteden mezun olma oranının yüzde 60 olduğu ülkede bu paraları ödemeye değip değmediğini merak ediyor.

*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Bloomberg'de Jessica Karl ve Lara Williams imzası ile yayımlanan 'Is Denmark the New American Dream?' isimli makaleden alınmıştır.

Kaynak: Web Özel

ABD eğitim sağlık üniversite hastane