Taliban'ın 'kilit üyesi' trafik kazasında öldü

Afgan televizyon kanalının haberine, mahkemeden yapılan açıklamaya dayandırdığı haberine göre, Taliban tarafından yönetilen Yüksek Mahkeme'nin kamu güvenliği dairesi başkanı Celaleddin Hakkani, 27 Ocak Cumartesi günü Gazni vilayetinde geçirdiği bir trafik kazasında hayatını kaybetti.

Açıklamada Hakkani'nin son 20 yıldır Taliban'a "hizmet ettiği" belirtildi, daha fazla ayrıntıya yer verilmedi. 

Kazada öldüğü belirtilen kişi Afganistan'da Sovyet işgali sonrasında direniş hareketini başlatan Hakkani Grubu'nun kurucusu Celaleddin Hakkani'nin adıyla benzeşiyor. Ancak, grubun lideri Celaleddin Hakkani'nin 2018 yılında bir hastalıktan ölmüştü. 

Trafik kazasında öldüğü belirtilen Celaleddin Hakkani'nin Hakkani grubundan aynı ismi taşıyan bir başka kişi olduğu anlaşılıyor. Hakkaniler, Taliban yönetiminde yer alan güçlü gruplardan biri. 

Hakkani grubu

Bir zamanlar ABD tarafından en çok aranan grup olan güçlü Hakkani grubu, Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesinin ardından Afganistan'da yeni bir yönetim yapısı kurmak için hem askeri hem de siyasi cephelerde söz sahibi olmaya başladı.

Taliban, Afgan başkentinin güvenliğini, 2012 yılında ABD tarafından terör örgütleri listesine alınan ve uzun süredir başta Kabil olmak üzere savaşın hüküm sürdüğü ülkede yabancı güçlere yönelik pek çok saldırıdan sorumlu tutulan Hakkani şebekesine emanet etmişti 

Eski bir komutan olan Celaleddin Hakkani tarafından kurulan şebeke, 1980'lerde Pakistan ve ABD'nin desteğiyle Sovyetlerin Afganistan'ı işgaline karşı ilk silahlananlardan biriydi.

Taliban'ın 1996'daki yükselişinin ardından, Hakkani, grubunu "öğrenci milisleri" ile birleştirdi, ancak yine de bir dereceye kadar bağımsızlığını korudu. Sovyet güçlerine karşı Moulvi Yunus Halid'in Hizb-e-İslami fraksiyonunun baş komutanı olarak da görev yapan Hakkani, ilk Taliban hükümetinde sınır işlerinden sorumlu bakan olarak atandı.

Celaleddin Hakkani, Eylül 2018'de memleketi Paktia'da 80'li yaşlarının başında öldü. Ölüm nedeni olarak "uzun süreli bir hastalık" gösterildi. 

Hakkaniler, Zadran aşiretinden Peştun etnik grubunun üyeleridir. Örgüt uzun süredir Batı tarafından yabancı militanlarla, özellikle de El-Kaide ile bağlantılı olmakla suçlanıyordu. 

Kilit isimler

Hakkaniler, Taliban'ın Afganistan'da kapsayıcı bir hükümet kurma ve güvenliği sağlama çabalarında kilit rol oynadı. Bu isimlerden bazıları şöyle:

-Siraceddin Hakkani: Şu anki Taliban yönetiminin İçişleri Bakanı olan Siracettin Hakkani, babası Celaleddin Hakkani'nin ölümünden yıllar önce grubun başına geçti. Onun komutası altında grup, başta Kabil'de olmak üzere yabancı güçlere karşı çok sayıda üst düzey saldırı gerçekleştirdi ve Washington'un Eylül 2012'de ağı terörist bir örgüt olarak tanımlamasına yol açtı. Destekçileri arasında "Halife bey" olarak da adlandırılıyor.  

Siraceddin, Taliban'ın ikinci üst düzey lideri Molla Akhtar Mansur'un ölümünden sonra, 2016 yılında mevcut lider Molla Haibitullah Akundzada'nın üç yardımcısından biri olarak atandı. 

Pakistan'ın kuzeybatısında yer alan ve Paktia eyaletiyle sınırı olan Kuzey Veziristan aşiret bölgesi uzun zamandır Hakkaniler için ikinci bir ev konumunda. Celaleddin Hakkani 1980'lerde Kuzey Veziristan'daki Gulam Han kasabasında halen faaliyette olan bir medrese ya da İslami seminer kurmuştu.

ABD Dışişleri Bakanlığı Siraceddin'in tutuklanmasını sağlayacak bilgi için 5 milyon dolara kadar ödül vaadetmişti. 

-Halil-ur-Rahman Hakkani: Siraceddin'in amcası Halil-ür-Rahman Hakkani, işlerin yavaş yavaş normale dönmeye başladığı Kabil'de güvenliği sağlamakla görevlendirilmişti.

Celaleddin Hakkani'nin üvey kardeşi olan Rahman'ın Afganistan'da yabancı güçlere karşı düzenlenen en ölümcül saldırılardan bazılarının planlayıcısı olduğundan şüpheleniliyor.

Washington, Şubat 2011'de Rahman'ı küresel terörist ilan etti ve tutuklanmasını sağlayacak bilgi için de 5 milyon dolar ödül koymuştu. Rahman ayrıca BM'nin teröristler listesine de eklendi.

-Anas Hakkani: Grubun kurucusu Celaleddin Hakkani'nin en küçük oğlu olan Anas, Afgan hükümetinin Taliban'ın yönetimi ele geçirdiği saldırısıyla çökmesinin ardından Kabil'de bir yönetim sistemi oluşturma çabalarına liderlik etti.

Taliban'ın baş müzakerecisi olarak aralarında eski Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, eski üst düzey barış müzakerecisi Abdullah Abdullah ve eski mücahit komutanı Gülbeddin Hikmetyar'ın da bulunduğu çeşitli grup ve liderlerle görüştü.

İslamabad'da yaşayan Afgan meseleleri uzmanı Hamid Mir'e göre Anas, Taliban'ın en çok yazı yazan isimlerinden biri.

Şair ve yazar olan Anas, 2016 yılında bir Afgan mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldıktan sonra öne çıktı. Ancak 2019 yılında Taliban'ın Batılı esirleri serbest bırakması karşılığında Kabil hükümeti tarafından serbest bırakılmıştı. 

İddialara göre, Hakkani grubunun başta Pakistan istihbarat teşkilatları ile iyi olan ilişkileri, Celaleddin Hakkani'nin bir diğer oğlu Nasiruddin Hakkani'nin 2013 yılında İslamabad'da öldürülmesinin ardından bozuldu. 

Uçağın acil durum kapısını açıp kanada çıkan yolcuya diğer yolcular sahip çıktı: O bizim hayatımızı kurtardıDünya