Suriye'de İsrail-Rusya denklemi değişiyor mu?

İsrail’de yıllar süren Netanyahu döneminin sona ermesi ile birlikte Orta Doğu politikasında bazı farklar olması bekleniyor. İsrail ile bölgedeki her devletin olumlu veya olumsuz ilişkileri var. Suriye’de her devletin farklı bir bakış açısı var. Bu bakış açısına göre yeni politikalar da şekilleniyor.

İsrail’de yeni Başbakan Naftali Bennett’in koltuğa oturmasıyla birlikte Suriye politikasında şu an görünürde değişen bir şey yok ancak Rusya’nın Suriye politikası İsrail özelinde yeniden şekilleniyor gibi.

Rusya Netanyahu döneminde İsrail’in Suriye’ye düzenlediği hava saldırıları karşısında İsrail ile sahada karşı karşıya gelmemek adına kayda değer bir tepki göstermiyordu, bu değişmek üzere.

Moskova’da yaşayan Orta Doğu uzmanı Elena Suponina Putin’in bölgede önceden oluşan teamülleri dikkate almadığını söylüyor. Suponina, Rusya’nın İsrail’in Suriye’deki saldırılarından rahatsız olduğunu söyledi.

Suponina, “İsrail’in saldırılarını sınırlandırmasını isteyeceklerdir aynı zamanda terörle mücadele noktasında da bir koordinasyon içinde olunmasını talep edeceklerdir” değerlendirmesinde bulunuyor.

Rusya ile İsrail arasında bölgedeki denklemin değişmesinin İsrail’in İran ile olan ilişkisini de etkileyebileceği yorumları yapılıyor.

İsrail'in yeni Başbakanı Naftali Bennett/Fotoğraf: Reuters

İSRAİL BİLGİ VERİYOR AMA İZİN İSTEMİYOR

Rusya Federasyonu 2015 yılından bu yana sahada aktif bir şekilde Suriye hükümetini destekliyor. İsrail, Suriye’de bir saldırıda bulunacağı zaman Rusya’ya bilgi veriyor ama izin istemiyor.

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan ismini vermeyen bir kaynak Rusya’nın İsrail’in hava saldırıları karşısında Suriyeli personele daha geniş bir eğitim vermesinin masada olduğunu söyledi.

Dışişleri Bakanlığı’ndan başka bir kaynak da Rusya’nın asıl hedefinin İsrail’in askeri hareketlerinin Rusya ile koordine bir biçimde sağlanması olduğunu aktarıyor.

İki ülke arasında Suriye’de gerginlik yeni değil. 2018 yılında İsrail ordusunun Rus hava aracını vurması sonucu Rusya’nın 15 personeli hava saldırısında öldürülmüştü. Putin bu saldırı sonucunda Suriye’nin hava savunma sistemini kayda değer bir biçimde yenilemişti. Rus kaynaklar geçen aylarda bu hava savunma sistemlerinin İsrail’in saldırılarını engellediğini söylüyor İsrailli kaynaklar ise bunu yalanlıyor.

İLGİLİ HABER

Karşı karşıya oldukları en büyük tehdidi açıkladı

'İRAN HEDEFLERİNİ VURMAYA DEVAM EDECEĞİZ'

İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi’nin eski başkanı Giora Eiland, “Suriye’deki İran hedeflerini vurmaya devam edeceğiz” açıklamasında bulundu.

Rusya’nin İsrail Büyükelçisi Ben Zvi, “Yeni yönetim Rusya ile olan ilişkilerimizi etkilemeyecek” değerlendirmesinde bulundu.

Naftali Bennett seçildikten uzun süre sonra Putin ile telefonda görüşmüştü ve ikili hala yüzyüze bir görüşme için tarih belirlemediler. Netanyahu ise görevi bırakmadan iki yıl önce Putin ile 13 kez telefonda 2 kez de yüz yüze görüştü.

İsrail’de muhalefet de Suriye’de Rusya ile olası bir güç değişimi ihtimalinden rahatsız. Muhalif Likud Parti’nin sözcüsü, “Eğer iddialar doğru ise hükümet stratejik bir noktayı daha kaptırdı demektir” diyerek değerlendirdi.

'GERGİNLİK YOK'

Moskova’da hükümet destekli düşünce kuruluşu Avrupa-Orta Doğu merkezinin başındaki Alexander Shumilin, “İsrail ile gerginlik olduğuna dair somut bir durum yok” değerlendirmesinde bulundu.

İsrail’in eski Moskova Büyükelçisi Zvi Magen, “Rusya eğer politikasında bir değişiklik yapacaksa, İsrail’in buna güç ile karşılık vereceğini bilir” diye konuştu.

2013 yılında İsrail, Suriye’de merkezi hükümetin zayıfladığını görünce Suriye’ye karşı askeri harekatlara başladı ve burada İran destekli Hizbullah hedeflerini vurmaya başladı. 2018 yılında İsrail Tahran’ı suçlayarak Tahran’daki mevzilerden İsrail’in vurulduğunu iddia etti.

2016 yılında İsrail ve Ürdün ortak bir hava harekatıyla Rusya’yı sınır güvenliklerine karıştırmamak adına birlikte hareket etmişlerdi.

Bu ay 16.’sı düzenlenen Astana Konferansı’nın ardından Rusya, Türkiye ve İran, İsrail’in bölgedeki hava saldırılarını kınadı.

Kaynak: Bloomberg, Times of Israel