Siyahiler neden daha fazla kira ödüyor?

Keseye uygun kiralık ev bulmak dünyanın her yerinde çok zor. Almanya’da bazı kiralık mülklerin kamulaştırılması gündeme gelirken, ABD’de pandemi sebebiyle ev sahipleri kanunen uzun süre kiralara zam yapamamış, kiracılar ve ev sahipleri mahkemelik olmuştu. Türkiye’de özellikle büyükşehirlerde kiralık ev fiyatları oldukça yükseldi. Üniversite öğrencilerinin barınma sorunu geçen sonbahar aylarında oldukça tartışılmıştı.

Zillow Grup isimli ABD’li gayrimenkul şirketinin yaptığı bir araştırma ise kiralık ev bulmakta ırkçılığın da rol oynadığını ortaya koydu. Firmanın çalışması ABD’de beyazlar dışındaki vatandaşların kiralık ev bakarken ortalama 750 dolar depozito ödediklerini, beyazların ise ödediği depozito miktarının 600 dolar olduğunu gözler önüne serdi. Beyaz ve Asyalı bir vatandaş ortalama iki kiralık ev başvurusunda mutlu sona ulaşırken siyahilerin üç başvuru sonunda kiracı olarak kabul edildikleri de araştırmanın sonuçlarından biri oldu.

Beyaz bir ABD’li vatandaşın evin günlüğü için günde 50 dolar öderken, siyahi bir vatandaşın ödediği kira bedeli günlük 65 dolar. Latin kökenlilerin ödediği miktar ise günlük 80 dolara kadar çıkıyor. Asyalılar ise günlük ortalama 100 dolar kira ödüyorlar.

Ev sahibiniz size 'Almanya'dan oğlum gelecek' derse bir durup düşününGündem

KIRSALDA OTURMALARI ZOR

Beyazların daha uygun koşullarda oturmasının sebebi biraz da evin konumuyla alakalı. Beyaz Amerikalıların oturduğu taşra bölgelerinde kiralar uygun olurken bu bölgeler siyahiler veya başka ırka mensup ABD’liler için çok da güvenli bulunmuyor.

Siyahi veya Kızılderili kökenli kiracıların gelirleri pek çok eyalette yoksulluk sınırının altında kalabiliyor. ABD’de kiralar ciddi şekilde yükselişte, 2021 yılında müstakil evlerin kiraları yüzde 7,8 artarken, ABD’lilerin yüzde 70’i bu yıl da kiralarına zam geleceğini düşünüyor. TÜİK’in açıkladığı Mart ayı enflasyon rakamlarına göre; 12 aylık TÜFE ortalamasına göre geçen yıl nisan ayında ev kiralayanlar bu yıl yüzde 29,88 daha fazla kira ödeyecek.

SİYAHİLERİN YARISINDAN FAZLASI KİRA YÜZÜNDEN EV BAKIYOR

Kiraların daha da yükseleceğini düşünen ABD’liler daha ucuz bir ev arayışında. Zillow’un araştırmasına göre; Latin kiracıların yüzde 63’ü, Siyahi kiracıların yüzde 56’sı, Asyalı kiracıların yüzde 41’i yeni bir ev bakarken beyazlar arasında bu oran yüzde 38.

2018 yılında Duke Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma aynı mahallede oturan siyahların beyazlara göre daha fazla kira ödediğini ortaya koymuştu. ABD’de siyahi ailelerin yüzde 60’ı kirada oturuyor. Sivil Haklar Hareketi’nin gölgesinde geçen yıllarda ABD’de 1968 yılında Adil Konut Kanunu (Federal Housing Act) isimli bir düzenleme yürürlüğe girmişti. Kanunun amacı insanların ırk ayrımcılığına uğramadan kiralık ev bulabilmelerini sağlamaktı.

'TAHLİYE DAVALARINA ŞAŞIRMIYORUM'

Mesele sadece evi tutmakla bitmiyor, bir de bu evin kirasını ödeyebilmek gerekiyor. Covid-19 döneminde ev kiralayan insanlar arasında en fazla tahliye edilen grup siyahilerdi. Princeton Üniversitesi’nde kiralık konutlar üzerine çalışan araştırmacı Peter Hepburn, “Siyahi insanların daha çok tahliye edilmesine şaşırmıyorum, daha az para kazanıyorlar” derken “Siyahiler kiralarını ödeyemediklerinde beyazlara göre çok daha fazla davaya maruz kaldıklarını düşünmek için sebep var” diyor.

Avrupa Birliği İstatistik Ofisi’nin 2020 verilerine göre Türkiye Avrupa’da en az ev sahipliği oranına sahip dördüncü ülke. Türkiye’deki vatandaşların yüzde 58’i ev sahibi, yüzde 42’si ise kirada oturuyor. Avrupa’da nüfusa oranla en fazla ev kirada oturan insanlar ise İsviçre’de yaşıyor. İsviçre’de vatandaşların yüzde 58’i kirada oturuyor. Onu yüzde 50 ile Almanya izliyor. Avrupa’da nüfusa oranla en fazla kendi evinde oturan vatandaş oranına sahip ülke yüzde 96 ile Romanya.

Kaynaklar: Bloomberg, Eurostat, NPR

Kaynak: Web Özel