3 yıldır rehin tutulan kardeşler ülkelerine nasıl geri dönebildi?

3 yıldır rehin tutulan kardeşler ülkelerine nasıl geri dönebildi?

Yıllardır görüşmedikleri babalarının Çin'de arandığını öğrenen iki kardeş, üç yılın sonunda ülkelerine geri döndü. Ama arkalarında en kıymetli varlıkları annelerini bıraktılar ve onun hangi hapishanede yattığını bile bilmiyorlar.

Çin ile ABD arasındaki gerginlik Donald Trump döneminde zirveye çıksa da iki ülkenin bir şekilde rakip olacağı 21. yüzyılın başından beri belliydi. Çin yaptığı ekonomik atılım ile dünyanın bir numarası olmaya oynuyor. Bazı uzmanlara göre de ‘Amerikan imparatorluğu’ dönemi çoktan sona erdi.

Üç yıl önce İran ile iş yaparak ABD yaptırımlarını deldikleri gerekçesiyle Huawei’nin üst düzey yöneticisi aynı zamanda şirketin kurucusunun kızı olan Meng Wanzhou, Kanada, Vancouver’da gözaltına alınmıştı.

42 yaşındaki Wanzhou inanılmaz pahalı avukatları sayesinde daha sonra ev hapsine çıkmayı başarmıştı. Üç yıldır Kanada’da olan kadının ev hapsi cezası geçen günlerde kaldırıldı. Bugün itibarıyla da ülkesine geri döndü.

Çin birkaç aydır dış politikada agresif tavrını yatıştırarak yeni dostlar kazanma peşinde. Biden, döneminde de ilişkilerin Trump devrindeki kadar sert olmayacağı belli oldu.

Dış politikada hiçbir şey karşılıksız olmaz. Çin de bu serbest bırakılmanın karşılığında ülkeden ayrılmasına izin vermediği iki Kanada vatandaşının ülkelerine dönmesine de izin verdi.

REHİNE DİPLOMASİSİ

Georgetown Üniversitesi’nde öğrenci Victor Liu (22) ve McKinsey & Company’de danışman olarak çalışan Cynthia Liu (30) üç yıldır Çin’de tutuluyordu, onlar da ülkesine dönebilecek. Uluslararası İlişkiler uzmanları bu rehine diplomasisinin varlığından endişe duyuyor.

ABD Adalet Bakanlığı, Kanada ve ABD vatandaşları için Huawei’nin varisinin pazarlık konusu yapılmadığını, Meng Wanzhou’nun yasal çerçevede ülkesine dönmesine izin verildiğini söyledi.

Serbest bırakılan Amerikan vatandaşı Liu kardeşler 2018 yılında aileleri ile birlikte Çin’e büyükbabalarını ziyaret etmeye gitmişlerdi. Bu ziyarette Anneleri Çin güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındı ve kardeşlerin de ülkeyi terk etmesine izin verilmedi.

3 yıldır rehin tutulan kardeşler ülkelerine nasıl geri dönebildi? - Resim : 2
Huawei'nin CFO'su Meng Whanzou, Shenzen havalimanında çiçeklerle karşılandı. Fotoğraf: Reuters

Babaları Liu Changming ise eskiden bir Çin kamu bankasında üst düzey yönetici olarak çalışıyordu ve çocukların anneleri gözaltına alındığında polis babalarının polis tarafından dolandırıcılıktan arandığını söyledi.

Anneyi tutuklamak babanın Çin’e gelerek kendini polise teslim etmesinin bir yolu olarak görüldü. Baba Liu Changming ailesi ile 2012 yılından beri görüşmüyor, 2007 yılından bu yana da Çin’e hiç ayak basmadı.

3 yıldır rehin tutulan kardeşler ülkelerine nasıl geri dönebildi? - Resim : 3
Baba Liu Changming

 ASLINDA ANLAŞMIŞLARDI

2018 yılında ABD Başkanı Donald Trump, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile yaptığı bir görüşmede Liu kardeşlerin durumunu konuşmuş, başkan da kardeşlerin ülkelerine geri gönderilmesini kabul etmişti fakat Huawei’nin varisi Kanada’da tutuklandıktan sonra anlaşma sona erdi.

Çin’e seyahat edecek Amerika Birleşik Devletleri vatandaşları Dışişleri Bakanlığı tarafından ülkeyi terk edememe riskine karşı düzenli olarak uyarılıyor. Dışişleri Bakanlı Anthony Blinken bu konuyu Çin’in üst düzey dış politika yetkilisi Yang Jiech ile de görüşmüştü. Daha sonra Çin'e giden Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy R. Sherman da “İnsanlar pazarlık unsuru değildir” açıklamasında bulunmuştu.

Liu kardeşlerin avukatı Marc Ginsberg, 9 Eylül tarihinde Biden ile Xi Jinping’in telefon konuşmasının ardından ülkeyi terk etme sürecinin hızlandığını söyledi.

3 yıldır rehin tutulan kardeşler ülkelerine nasıl geri dönebildi? - Resim : 4

İki kardeş o kadar zor zamanlar geçirmişti ki Trump’ın dış politikada özel temsilcisi olan Türkiye’nin de yakından tanıdığı John Bolton’a bir mektup yazarak yardım istemişlerdi. Fotoğraf: Reuters 

Çin’de tutuklu olan kardeşler Şanghay da bir apartman dairesinde yaşıyorlardı. Victor Liu bu sürede uzaktan eğitim yoluyla da olsa derslerine devam da edebildi. Belki de kocasının işlediği suçların bedelini ödeyen anne Sandra Han ise hala cezaevinde.

Victor Liu ve Cynthia Liu, cumartesi günü New York’a geldiler. Anneleri ise Çin’de ‘kara hapishane’ olarak tanınan ve yeri bilinmeyen bir cezaevinde bu kara günlerin geçmesini bekliyor. Anne Han’ın milyonlarca dolarlık bir servete sahip bir emlakçı olduğu ifade ediliyor.

Kaynaklar: New York Times, BBC, South China Morning Post