İngiliz hükümeti: Uygur Türklerinin zorla çalıştırıldığına dair kanıtlar inandırıcı
İngiliz hükümeti, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki yüz binlerce Uygur Türkü'nü zorla çalıştırdığına dair kanıtların inandırıcı olduğunu belirterek firmaların tedarik zincirlerinde buna dikkat etmesi gerektiğini vurguladı.
İngiltere'nin Asya'dan Sorumlu Devlet Bakanı Nigel Adams, bazı giyim markalarının zorunlu işçiliğin görüldüğü bölgelerde yetiştirilen pamuğu dolaylı yoldan tedarik ettiğine ilişkin çıkan haberler konusunda parlamentoda değerlendirmede bulundu.
Sincan ve Çin'in diğer bölgelerinde Uygur Türklerinin zorla çalıştırıldığına dair kanıtların inandırıcı olduğunu ve bu yöndeki haberlerin giderek arttığını kaydeden Adams, "Bu durum, İngiltere hükümeti için oldukça rahatsız edici." dedi.
Adams, firmaların tedarik zincirlerinde zorla çalıştırılma olmadığını temin etmeleri gerektiğini de vurguladı.
"PAMUK TARLALARINDA ZORLA ÇALIŞTIRILIYORLAR"
BBC'nin Çin hükümetine ait resmi raporlar ve yerel haberlere dayandırdığı dünkü haberinde, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yüz binlerce kişinin pamuk tarlalarında zorla çalıştırıldığı belirtilmişti.
Washington'daki Komünizm Kurbanları Anma Vakfı üyesi ve Çin konularındaki çalışmalarıyla bilinen Adrian Zenz, Uygurların tekstil imalatında zorla çalıştırıldığına dair kanıtlara daha önceden ulaştıklarına atıfta bulunarak, yeni belgelerin pamuk toplayıcılığıyla ilgili elde ettikleri ilk kanıtlar olduğunu kaydetti.
Çin'in pamuk üretiminin yüzde 85'ini Sincan'dan elde ettiğine değinen Zenz, yalnızca 2018'de Aksu ve Hotan eyaletlerine 210 bin pamuk toplayıcısının gönderildiğini aktardı.
Zenz, elde ettiği belgelerde işçilere "yasa dışı dini faaliyetlere bilinçli şekilde direnme" eğitimlerinin verildiğine dair ifadelerin yer aldığını ve bunun ise zorla çalıştırma politikaların ağırlıklı olarak Uygurlar başta olmak üzere Müslüman gruplara yönelik olduğunu gösterdiğini belirtti.
DÜNYACA ÜNLÜ FİRMALAR PAMUK ALMAYI DURDURMUŞTU
İsveç merkezli giyim firması H&M, ekimde, etnik azınlıkların "zorunlu çalıştırılması" nedeniyle Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nden pamuk tedarik etmeyeceğini duyurmuştu.
Uluslararası denetim, kontrol, belgelendirme, uygunluk değerlendirmesi, işçi haklarının sağlanması ve çevrenin bilinçli şekilde kullanılması gibi konularda hizmet veren Sumerra, Bureau Veritas SA, TÜV SÜD, RINA SpA ve Dünya Çapında Sorumlu Akredite Üretim (WRAP) şirket ve firmaları da Sincan'dan pamuk tedarik etmeme kararı almıştı.
Avustralya Stratejik Politika Enstitüsünün (ASPI) mart ayında yayımladığı raporda, Çin'in 2017-2019 yıllarında 80 binden fazla Uygur Türkü'nü fabrikalarda çalışmaları için zorla gönderdiği ortaya konulmuştu. ASPI, İsveç şirketi H&M'nin boyalı iplik üreticisi Huafu Fashion firması ile olan ilişkileri nedeniyle zorunlu iş gücü transfer programından yararlananlardan biri olduğuna işaret etmişti.
TARTIŞMALI KAMPLAR
Çin'de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller uluslararası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.
Pekin'in "mesleki eğitim merkezleri" olarak adlandırdığı ancak uluslararası kamuoyunun "yeniden eğitim kampları" diye tanımladığı yerlerde, BM verilerine göre en az 1 milyon Uygur Türkü kendi rızası dışında tutuluyor. Pekin yönetimi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve söz konusu kişilerden ne kadarının sosyal hayata döndüğüne ilişkin bilgi vermiyor.
BM ve diğer uluslararası örgütler, kampların incelemeye açılması çağrılarını yinelerken, Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine izin verdi.
Çin makamları, BM yetkililerinin doğrudan bilgi almak amacıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.
Kaynak: AA