Hırvatistan, Schengen'e girdi... Peki Romanya ve Bulgaristan neden veto edildi?
AB üyelerinden Hırvatistan, 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla Schengen Bölgesi'ne dahil oluyor. Ülke bu tarihte Euro'ya da geçmeye hazırlanırken aynı heyecanı Bulgaristan ve Romanya yaşayamıyor! AB iki ülkeyi Schengen konusunda veto etti. Peki neden? AB "Veto şimdilik" diyor...
AB ülkelerinin içişleri bakanları oybirliğiyle Hırvatistan'ın Schengen Bölgesi'ne katılmasına karar verdi. Alınan karara göre ülke, 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla bölgenin bir parçası olacak. AB üyeliği için 2003'te resmi başvurusunu yapan ve 1 Temmuz 2013 tarihinde birliğin 28. üyesi olan Hırvatistan, aynı zamanda yeni yılın ilk gününden itibaren Euro'ya da geçecek. Hırvatistan'ın Schengen'e katılmasının getirdiği rahatlık öncelikle kara sınırında geçerli olacak. Schengen Bölgesi'ne dahil bir ülkenin vatandaşları, kara sınırından Hırvatistan'a herhangi bir sınır kontrolü olmaksızın geçebilecek. Havalimanlarındaki kontroller ise mart ayında kaldırılacak.
Yeni düzenlemeden ve genişlemeden yararlanacak binlerce şirket için bu değişiklik bir tasarruf anlamına gelmekte. Saatler süren gümrük kuyruklarının ortadan kalkmasına da yarayan bu ayrıcalıktan AB üyesi olmayan İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre de yararlanmakta. Avrupa'nın mikro ülkeleri Monako, Vatikan ve San Marino da fiilen Schengen alanında yer alıyor. Ancak buna rağmen her AB üyesi Schengen Bölgesi'nde değil. Hırvatistan'ın bölgeye kabulü de bu noktada bir tartışma yaratmakta...
SCHENGEN EN SON 2011'DE GENİŞLEMİŞTİ
Son olarak Lihtenştayn 19 Aralık 2011'de Schengen'e alınmıştı. AB üyeleri arasında Hırvatistan haricinde Bulgaristan, Romanya, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve İrlanda, Schengen Bölgesi'nin dışında yer alıyor. Hırvatistan'a “Evet” oyu çıkan oylamada Bulgaristan ve Romanya ise “Hayır” yanıtıyla karşı karşıya kaldı.
Bulgaristan ve Romanya'ya kapıyı kapatan ise Avusturya oldu. Avusturya İçişleri Bakanı Gerhard Karner yaptığı açıklamada, “Romanya ve Bulgaristan'ın Schengen Bölgesi'ne katılmasını veto edeceğim. Pek çok yerde çalışmayan bir sistemin genişlemesini yanlış buluyorum” diyordu. AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Margaritis Schinas ise Bulgaristan ve Romanya'nın 'siyasi nedenlerle' reddedilebileceğini dile getirmekteydi.
Aslında Schengen Bölgesi'ne katılım, AB üyeleri için yasal bir zorunluluk. Peki problem nerede?
Romanya İçişleri Bakanı ülkesine daha fazla saygı gösterilmesi gerektiğini dile getirirken Bulgaristan Başbakanı Galab Donev ise direkt olarak isim vermese de Viyana'ya karşı gerekmesi halinde 'önlemler' alınabileceğini öne sürdü. Brüksel ise Romanya ve Bulgaristan'ın Schengen Bölgesi'ne dahil edilmesine dair kararın muhtemelen gelecek yıl alınacağını ifade ediyor.
''HAYIR' DEMİYORUZ, 'HENÜZ DEĞİL' DİYORUZ'
Hollanda Başbakanı Mark Rutte, AB'nin tutumunu “Şu anda Bulgaristan'a 'Hayır' demiyoruz, 'Henüz değil' diyoruz” şeklinde aktarıyor. Bununla birlikte Rutte, bu cümlesinden önce dile getirdiği sözleriyle Bulgaristan'da büyük bir tepkiye neden olmuştu. Rutte, 50 Euro'ya Bulgaristan sınırlarından geçilebildiğini söyleyerek rüşvet göndermesinde bulunmuştu.
Bulgaristan İçişleri Bakanı Ivan Demerdzhiev, “Sınırı 50 Euro'ya geçebileceğiniz yönündeki sözler son derece aşağılayıcı” diyordu. Ancak Rutte bununla da kalmadı. Hollanda Başbakanı, sadece Bulgaristan'ın değil, Romanya ve Hırvatistan'ın da sahip olduğu temel sorunu “en üst düzey siyasi kademelere kadar sirayet etmiş yolsuzluk” olarak öne sürmekte. Üç ülke de Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün yolsuzluk endeksinde AB ortalamasının oldukça gerisinde yer alıyor.
ALMANYA ÜÇ ÜLKEYİ DE İSTİYOR
Tüm bunların yanında Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser ise Almanya'nın üç ülkenin de Schengen Bölgesi'ne kabul edilmesini savunduğunu dile getiriyor.
Avusturya İçişleri Bakanı Gerhard Karner ise iç sınırlardaki yetersiz kontroller nedeniyle Schengen sisteminin çalışmadığını ve söz konusu sistemin “bariz” zayıflıkları nedeniyle oy haklarını Bulgaristan ve Romanya için vetodan yana kullandıklarını söylüyor. Bu yıl Avusturya'ya 100 binin üzerinde yasa dışı sınır geçişi olduğuna dikkat çeken Karner, bunların yaklaşık 75 bininin daha önce bazı AB ülkelerinden geçmiş olmalarına rağmen kayda bile alınmadıklarını öne sürüyor.
Karner bu bağlamda özellikle Sırbistan, Romanya, Bulgaristan ve Macaristan'ın altını çizmekte.
Kaynaklar: Welt, Euronews
Kaynak: Web Özel