Dağ sıçanı yedi, hıyarcıklı vebaya yakalandı

Moğolistan'ın batısında yer alan Khovd eyaletinde adı açıklanmayan 37 yaşındaki adamın hastalığa yakalandığı bildirildi. Sağlık Bakanlığı, 37 yaşındaki adamın dağ sıçanı yemesi sonucu hastalığa yakalandığını açıkladı. Sağlık Bakanlığı, adamın durumunun kritik olduğunu belirterek vatandaşları dağ sıçanı avlamamaları veya dağ sıçanı eti yememeleri konusunda uyarıda bulundu. Ayrıca bakanlık adamla temasa geçen en az 22 kişinin karantina altına alındığını açıkladı. Moğolistan'da dağ sıçanı avlamanın yasa dışı olmasına rağmen birçok kişi hayvanı yemeye devam ederek sağlık risklerini gözardı ediyor. Bu yıl ülkede 12 hıyarcıklı veba vakası kaydedildi.

Moğolistan Sağlık Bakanlığı, 12 Ağustos’ta bir kişinin bubonik (hıyarcıklı) vebadan öldüğünü duyurarak, vebadan ölenlerin sayısının 2'ye yükseldiğini açıklamıştı. Diğer ölen kişi ise geçtiğimiz ay 15 yaşında bir erkek çocuk olarak kayıtlara geçmişti. Ulusal Zoonotik Hastalıklar Merkezi ise Moğolistan’ın 21 eyaletinden 17'sinin salgın riski altında olduğunu açıklamıştı.

Hastalık insandan insana bulaşmasa da bir hayvandan diğerine pireler yoluyla yayılıyor. Tedavi edilmezse ölümcül hale geliyor. Hastalığın semptomları arasında ise ateş, baş ağrısı ve kusma öne çıkıyor.

14’üncü yüzyılda hıyarcıklı veba, 'kara ölüm' olarak adlandırılıyordu. Dünya çapında 200 milyon fazla insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştu. Küresel olarak ise her yıl 650 vaka kaydediliyor.

BUBONİK VEBA NEDİR?

Tarihin en ölümcül salgınlarından biri olan Kara Ölüm'e sebep olan bubonik vebanın Çin'de yeniden ortaya çıkması endişe yaratıyor. Tedavi edilmezse ölümcül olan vebaya, çoğunlukla kemirgenlerde yaşayan Yersinia pestis isimli hayvansal bir bakteri neden oluyor. Hıyarcıklı veba, hastalığın en insanlara bulaşabilen en yaygın türü. Bu adı, bulaştığı insanın lenflerinde, kasıklarında ve koltuk altlarında oluşan hıyarcık şeklindeki acılı şişliklerden alıyor.

BUBONİK VEBANIN BULAŞMASI

Enfekte olmuş bitlerin insanı ısırması sonucu geçebiliyor. Hastalıklı fare, sıçan gibi kemirgenlerle temas edilmesi ile bulaşabiliyor. Hastalık taşıyan hayvan veya kişiden havaya saçılacak damlacıkların nefes yoluna karışması ile de vücuda girebiliyor. Kedi köpek gibi evcil hayvanlar da bit ısırıkları veya hastalıklı kemirgeni yiyerek hastalık kapabiliyor. Veba sonucu hayatını kaybeden kişinin cenazesi ile yakın temas eden kişilere de hastalık bulaşabiliyor. Kan ve diğer örnekler üzerinde yapılan laboratuvar testleri de erken teşhis açısından önemli ve hayat kurtarıyor.

VEBANIN BELİRTİLERİ NELİR?

Enfekte olan kişi genel olarak iki ila altı gün içerisinde hastalık belirtileri göstermeye başlıyor. Yumurta büyüklüğü kadar şişebilen lenf bezlerinin yanında, hastalar, yüksek ateş, titreme, baş ağrısı, has ağrısı ve yorgunluk gibi belirtiler gösteriyor. Veba aynı zamanda ciğerleri de etkiliyor, öksürük, göğüs ağrısı ve nefes alma güçlüğüne sebep oluyor. Bakteri kana da karışarak sepsis adı verilen duruma neden olabiliyor. Bu noktada hastalık, doku zedelenmesi, organ yetmezliği ve ölüme varabiliyor.

Kaynak: İHA