Böyle açlık görülmedi: 400 bin insan günde belki tek öğün yiyor
Resmi kayıtlara göre dünyada 400 bin kişi kıtlıkla mücadele ederken bir bu kadar insan sadece Etiyopya'nın Tigray bölgesinde her gün yaşam ve ölüm arasında gidip geliyor.
Etiyopya’nın Tigray bölgesinde bazı insanlar günlerdir sadece yaprak yiyor. Geçen hafta bölge sakini bir anne 850 gram doğan çocuğu ile birlikte açlıktan hayatını kaybetti. Birleşmiş Milletler Tigray’da yaşananların son 10 yılın en büyük açlık krizi olarak değerlendiriyor.
Örgüt aynı zamanda Etiyopya’daki merkezi hükümetin insani yardımların da bölgeye ulaşmasını engellediğini söylüyor. Tigraylılar uzun süredir merkezi hükümet ile çatışma halindeler. Ekinleri yakılıyor, kadınlara toplu tecavüz suçları işlendiği iddia ediliyor.
Tigray bölgesinin merkez hastanelerinden birini yöneten Hayelom Kedebe, “Sağlık Bakanlığı’nı arayıp buradaki durumu anlattığım zaman ‘Başbakan’a bildiririz’ diyorlar” demekte. Bölgede neredeyse ilaç kalmadı, hastane personeline haziran ayından beri maaş yatmıyor.
6 milyon insanın yaşadığı Tigray’da, bölge güçleri ile merkezi hükümet 10 aydır savaş halinde. Birleşmiş Milletler merkezi hükümete son uyarısını yaparak eğer insani yardımlara izin vermezse yeni yaptırımların yolda olduğu mesajını verdi.
SAĞLIK MERKEZLERİNE SALDIRI
Savaş, 2019 Nobel Barış Ödülü sahibi Başbakan Abiy Ahmed ile merkezi hükümette uzun süredir çoğunluk sağlayan Tigrayanların anlaşmazlığı sonucu başladı. Kasım ayından bu yana Etiyopya güçleri ve komşu Eritre askerleri Tigrayanların yiyecek kaynaklarını yağmalıyor ve sağlık merkezlerini bombalıyorlar.
Etiyopya hükümeti insani yardımların Tigraylı savaşçıların eline geçeceği için yardımlara izin vermediklerini söylüyor. Arada sırada bazı insani yardımların hava yolu ile geçmesine izin verilse de diş bakım ürünleri, konserve açacakları, multivitaminler ve sağlık personelinin kendine ait olan ilaçların bile Tigray tarafına geçişine izin verilmiyor.
Etiyopya Başbakanı’na göre bölgede açlık yok. Ona göre giden yardımlar bölge güçleri tarafından doğru dürüst dağıtılamıyor. Başbakan’ın sözcüsü Billene Seyoum şu an yardım göndermek isteyen bölgeye her türlü imkanın açık olduğunu söylüyor ama daha geçen aylarda Avrupa Birliği’nin yardım uçağındaki ilaçlara Etiyopya yönetimi tarafından el kondu.
Etiyopyalı bir vatandaş, ülkesindeki savaşın bitmesi için başkent Adis Ababa'da bir kilisede dua ederken... Fotoğraf: Reuters
'DERİLERİNİN RENGİ DEĞİŞİYOR'
Bölgedeki bir insani yardım personeli, bağış yapan birine yazdığı mektupta, “Burada her köşeden yıkıcı haberler geliyor. Eğer acil bir çözüm bulunmazsa pek çok insanı açlıktan kaybedeceğiz” ifadelerini kullandı. Başka bir yardım personeli, “İnsanların derisinin rengi açlıktan dolayı değişmeye başlıyor, kemikleri çıkmış bir deri bir kemik haldeler” diyor. Başka bir yardım görevlisi günlerce yaprak yiyerek hayatta kalan insanlar olduğunu söylüyor.
Başka bir yardım görevlisi bir anne ile konuştuğunu kadının, “Bu ay yiyecek ödünç aldık. Bir ay boyunca ekmek ve tuz ile besleneceğiz” dediğini aktarıyor.
Bir kadın çocuğu ile birlikte gıda yardımlarının yanında bekliyor. Fotoğraf: Reuters
Tigray hükümetinin rakamlarına göre geçen ay 150 kişi resmi olarak açlıktan öldü. Birleşmiş Milletler’in mülteci kamplarını organize eden birimi ise açıklama yapmıyor. Başka bir yardım personeli Tigray’daki kamplarda tuvaletleri temizleyecek kimsenin olmadığını bu yüzden salgın hastalıkların ortaya çıktığını söyledi. Tigray’daki çoğu insan bulabilirse günde tek öğün yemek yiyor.
Gıda güvenliği uzmanlarının tahminlerine göre Tigray’da 400 bin insan kıtlık tehlikesi ile karşı karşıya bu rakam dünyada kıtlıktan çeken her insanın toplamına denk.
80’li yıllardaki çatışmalarda 1 milyon insanın öldüğü Etiyopya daha sonra ülkeye istikrarın gelmesi ise Afrika’daki az sayıda başarı hikayesinden biri olmuştu. Şu an ise ülkede 5 yaşının altındaki çocukların yüzde 30’u yetersiz beslenirken annelerin veya süt annelerin yüzde 80’inin doğru düzgün yiyecek bulamaması dikkat çekiyor. Tigray’a gıda yardımları bir şekilde gelmeye devam ederken son bir aydır tıbbi malzeme ve yakıt yardımı gelmiyor.
Bölgede tarım alanları yakıldığı için önümüzdeki birkaç yıl daha Tigray’ın kendi yiyeceğini yetiştirememesi bekleniyor.
-Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin tamamı NPR’da Associated Press imzası ile yayımlanan 'I Just Cry': Dying Of Hunger In Ethiopia's Blockaded Tigray Region’ isimli makaleden alınmıştır.