Bolton'ın görevden alınmasının perde arkası...

22 Mart 2018 yılında Ulusal Güvenlik Danışmanı Herbert Raymond McMaster'ın görevine son veren ABD Başkanı, bu göreve 9 Nisan 2018'de dönemin eski BM Daimi Temsilcisi, dış politikada 'şahin' görüşleriyle bilinen John Bolton'ı getirmişti. Ancak bu yılın başlarında, New York Times gazetesi tarafından, Trump'ın Bolton ile yakın bir ilişki kuramadığı, adını yanlış hatırladığı ve kendisini bazen 'Mike' diyerek çağırdığı ileri sürülmüştü. 

Son dönemlerde özellikle Afganistan barış görüşmeleri, İran ve Venezuela konularında Trump ile ters düştüğü iddia edilen Bolton'ın sürpriz şekilde görevden alınması ve hem Trump'ın hem Bolton'ın farklı açıklamaları ise bu görüşleri güçlendirdi.

TRUMP VE BOLTON'DAN FARKLI AÇIKLAMALAR GELDİ

 Trump, Twitter'dan yaptığı açıklamada, bir önceki gece Bolton'ın birçok önerisine şiddetle karşı çıktığını ve yönetimdeki birçok kişinin de kendisiyle hemfikir olduğunu belirterek, "Bu nedenle John'dan istifasını istedim ve bu sabah bana verdi. John'a hizmeti için teşekkür ediyorum." ifadesini kullanarak,  yerine gelecek ismi, gelecek hafta açıklayacağını kaydetti. 

John Bolton ise Twitter hesabından, "Başkan Trump'a dün gece istifa etmeyi önerdim ve bana 'Bunu yarın konuşalım' dedi." açıklamasında bulundu. 

Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Hogan Gidley, Bolton'ın koltuğuna vekaleten Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Charlie Kupperman'ın getirileceğini açıkladı. 

'TALİBAN' KONUSUNDA ÇATLAK... BOLTON, SAFDIŞI BIRAKILDI

ABD Başkanı Donald Trump'ın, Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ı görevden almasında, son dönemlerde ABD ile Taliban görüşmeleri konusundaki fikir ayrılığının etkili olduğu iddia ediliyordu. 

CNN konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberinde, Trump ile Bolton'ın görevden alınmadan bir gece önce büyük bir tartışma yaşadığını, tartışmanın Trump'ın Camp David'de Taliban liderlerini ağırlama planı üzerine olduğunu vurguladı. 

Trump, bir ABD askerinin de öldüğü Kabil'deki saldırı nedeniyle Taliban'la devam eden barış görüşmelerini durdurduğunu ve Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ve bazı Taliban liderleri ile Camp David'de yapılması planlanan gizli görüşmelerin iptal edildiğini açıklamıştı. 

Bu ayın başlarında Afganistan'ın geleceğine ilişkin bir toplantıya ilişkin davetli listesinde John Bolton'ın adı yoktu. Bolton, Amerika'nın en uzun savaşı olan Afganistan konusunu sona erdirmeyi amaçlayan barış anlaşmasının iç düşmanı haline gelmiş, yaptığı muhalefetin, Trump'ı rahatsız ettiği söylenmişti. 

Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Hogan Gidley, Bolton'ın görevden alınmasında sadece Taliban konusunun değil, birçok konunun etkili olduğunu, ancak detaylara girmeyeceğini kaydetti. 

Aynı zamanda Trump'ın üst düzey yetkililerle birlikte Kabil ve Doha'daki Afgan ve Taliban yetkililerine sunulacak barış anlaşmasını görüşmek üzere 16 Ağustos'ta New Jersey'deki golf sahasında yaptığı toplantıda John Bolton yer almamış, Bolton ve ekibinin görüşmenin ayrıntılarını basına sızdırmasından endişe edildiği iddia edilmişti. 

BASIN TOPLANTISINDA 'FİKİR AYRILIĞI' VURGUSU YAPILDI, BOLTON TOPLANTIYA KATILMADI

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Hazine Bakanı Steven Mnuchin, Donald Trump ile bugün görevinden alınan Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton arasında ciddi fikir ayrılığının bulunduğunu söyledi.

Toplantıda ana gündem maddesi, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ın görevden alınması olurken, her iki bakan da toplantıda sık sık Trump ve Bolton arasında görüş ayrılığı yaşandığını vurguladı. 

Pompeo, Trump'ın istediği kişiyle çalışma yetkisinin olduğunun altını çizerek, "Elbette Bolton'la fikir ayrılığı yaşadığımız çok zaman oldu." dedi. 

Dışişleri Bakanı Pompeo, Bolton'ın ayrılmasının ardından Trump'ın dış politikasının değişmeyeceğini kaydetti. 

Beyaz Saray, sabah saatlerinde, söz konusu basın toplantısında, Bolton'ın da yer alacağını duyurmuştu, ancak Trump'ın, kendisini görevden almasının ardından Bolton, Beyaz Saray'dan ayrıldı. 

İRAN'DA SAVAŞ ÇIKARMAYA ÇALIŞTIĞI SUÇLAMALARI VE İRAN'DAN 'BOLTON' AÇIKLAMASI

Daha önce ABD basını tarafından, tehlikeli sonuçları olacak İran konusunun Trump tarafından Bolton'a bırakıldığı iddialarının yanı sıra, Trump yönetimine yakınlığıyla bilinen Fox News sunucusu Turcker Carlson tarafından ise Bolton'a İran-ABD savaşına zemin hazırladığı, kasten İran ile tansiyonu yükseltip savaş çıkarmaya çalıştığı suçlaması yöneltilmiş, Carlson, "İran ile savaş onun için Noel Günü, Şükran Günü, doğum günü kutlaması gibi olacak" demişti. Yine ABD basını, Bolton'ın ABD eski Başkanı George W. Bush döneminde İran konusunda hayata geçiremediği 'şahin' düşüncelerini Trump yönetimi altında devreye sokmaya çalıştığı ileri sürülmüştü. 

İran Hükümet Sözcüsü Ali Rebii, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ın görevden alınmasıyla ABD'nin "İran gerçeğini" anlamak için daha az engelle karşılaşacağını belirtti.

Bolton'ın aylar önce "İran'ın 3 ay sonra olmayacağı" vaadinde bulunduğunu hatırlatan Rebii, "Biz halen duruyoruz ancak o (Bolton) gitti. Tüm İran düşmanları aynı şekilde tek tek sahneyi terk etti. Ekonomik terörün ve savaşın en büyük savunucusunun ihraç edilmesiyle Beyaz Saray, İran gerçeğini anlamak için daha az engelle karşılaşacak." ifadelerini kullandı.

"5 BİN ASKER KOLOMBİYA'YA"   

Bu yılın başlarında Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun meşruiyetini kabul etmeyerek muhalif Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'yu 'geçici devlet başkanı' olarak tanıyan ABD'nin yaptırımları açıklanırken de Bolton'un elinde tuttuğu notlarda "5 bin asker Kolombiya'ya" yazılı not oldukça fazla tartışılmış, tepkilere neden olmuştu. 

BOLTON'UN TÜRKİYE'YE KARŞI TUTUMU

Bolton, bu yılın başlarında da Suriye'yi görüşmek üzere Ankara'ya bir ziyaret gerçekleştirmiş, ancak bu ziyaret öncesi Bolton'un terör örgütü YPG/PKK'yı kastederek, Amerika'nın Suriye'den çekilmesinin Türkiye'nin 'Kürt savaşçıların' güvenliğini garanti etmesi ve DEAŞ'ın yenilmesi koşuluna bağlı olduğu yönündeki açıklamaları tepki çekmiş, Ankara ziyaretinde İbrahim Kalın ile görüşmesi sırasında çekilen fotoğraf ziyarete damga vurmuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Bolton'a, "Çok ciddi bir yanlış yapmıştır, bu noktada taviz vermemiz mümkün değildir. Suriye'deki terör koridorunda yer alanlar, gerekli dersi alacaklar" demişti.

Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava ve füze savunma sistemi almasına yönelik, Bolton ile Pompeo'nun Türkiye'ye yaptırım uygulanması için baskı yaptığı, ancak Trump'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkisini korumak istediği için ayak sürüdüğü öne sürülmüştü.

Trump, "Türkiye, Obama yönetimi sırasında bizim Patriot füzelerimizi almak istedi ama satmadılar. Müttefikimiz olmasına rağmen, büyük ordusu olmasına rağmen hiç adil değildi, Patriot almak istedi ama Obama 'hayır' dedi. Sürekli 'hayır' dediler. Ve savunması için ihtiyacı vardı. Sonra Rusya'ya gittiler, S-400 aldılar" demişti.