ABD ve İsrail aşıya hızlı başlamıştı ama... Tökezlemenin nedenleri!

koronavirüs ABD
ABD ve İsrail aşıya hızlı başlamıştı ama... Tökezlemenin nedenleri!
Tedarik sıkıntısı yaşamamasına rağmen ABD'de aşılanma hızında görülen düşüş endişe veriyor. Uzmanlar, düşüşün sebeplerini aramakta... Fotoğraf: Reuters

Koronavirüs ile mücadelede aşılama çalışmaları dünyanın dört bir yanında devam ediyor. Toplumsal bağışıklığın kilit noktası olan aşı programlarına hızlı bir başlangıç yapan ABD ve İsrail, bu dönemde yavaşlamış durumda. Peki ne oldu? Tökezlemenin nedenleri neler?

ABD, vatandaşlarını aşılamaya başlayan ilk ülkelerden biri olmuştu. Dünyada 46.3 milyon ile en çok vakanın görüldüğü ve 756 bini aşkın ölümle en çok can kaybının yaşandığı ülke olan 333 milyon nüfuslu ABD, ülkenin ulusal bayramı olan 4 Temmuz 2021'de ilk doz aşı oranında yüzde 67'yle oldukça başarılı bir noktadaydı.

Şimdilerde ise örneğin Portekiz'de nüfusun yüzde 87'si tamamen aşılanmış durumda. Birleşik Arap Emirlikleri ise zirvede yer alıyor. Bu ayın başında Portekiz'de pandemiye dair kısıtlamalar büyük ölçüde kaldırıldı.

ABD ve İsrail aşıya hızlı başlamıştı ama... Tökezlemenin nedenleri! - Resim : 1
Tamamen aşılanma oranlarında, tabloda da görüldüğü üzere yılın ilk aylarında hızlı bir başlangıç yapan İsrail ve ABD daha sonra Birleşik Krallık ve yaptırımların da etkisiyle Fransa'nın gerisinde kaldı.

ABD İLE TÜRKİYE AYNI ORANDA

ABD'de ise bu oran yüzde 57. Türkiye'de de tüm nüfusa bakıldığında bu oran aynı. Pandemide aşıların ilk uygulamaya başlandığı süreçte büyük nüfuslu ülkelerin Portekiz, BAE ve çok daha küçük nüfuslu ülkelere nazaran oranlarda düşük kalması kabul edilebilir bir durumdu ancak istemediği kadar doz aşıya sahip ABD'nin tedarik veya aşılama sisteminde bir sorun olmadığını düşünürsek problem aşıya dair halkla ilişkiler faaliyetlerinde olsa gerek.

ABD ve İsrail aşıya hızlı başlamıştı ama... Tökezlemenin nedenleri! - Resim : 2
ABD'de ekim ayının başında Pfizer/BioNTech aşıları 5-11 yaş arası çocuklar üzerinde de denendi ve yüzde 90 etkinlik oranına ulaşıldı. FDA söz konusu yaş aralığı için kararını 26 Ekim'de verecek. Fotoğraf: Reuters

Ülkede bazı demografik gruplarda yüksek oranlar yakalanırken polis ve itfaiye teşkilatında da çok yüksek oranlar elde edilmiş durumda.

Aşı yarışına oldukça hızlı bir şekilde başlayan ülkelerden olan ve dünyanın feyz aldığı İsrail'de de bir tökezleme dönemi yaşanıyor. Aralık 2020'de aşı programına başlayan İsrail'de hatırlatma dozlarında dahi yüzde 50'ye yakın bir oran yakalanmasına rağmen nüfusun yalnızca yüzde 63'ü tamamen aşılanmış durumda.

İSRAİL DE GERİDE KALDI...

Covid aşılarına dair şüphe bulutları ülkenin Arap kökenli vatandaşları, Ortodoks Yahudiler ve genç İsrailliler etrafında dönüyor. İsrail yüzde 63'lük oranla aralarında Güney Kore ve İtalya'nın da olduğu 40'ı aşkın ülkenin gerisinde.

ABD'de bu düşük oran, sosyal medyada yayılan dezenformasyonla ve hükümet yetkililerinin karmaşık açıklamalarıyla beslenen toksik politik atmosfere bağlanıyor.

UC Berkeley Halk Sağlığı Okulu'nda görev yapan Prof. Dr. John Swartzberg, “Her ülkede aşı karşıtı hareketler var ancak çoğunda bunlar oldukça küçük gruplar” diyor. Yıllardır aşı karşıtlığı ve aşıya dair endişeler üzerine dersler veren Prof. Dr. Swartzberg “Aşı karşıtlığı yeni bir akım değil ancak daha önce hiç böyle bir zemin bulmamıştı” ifadelerini de kullanıyor ve şöyle devam ediyor:

“Bir temele dayanmayan dedikodularla mücadelede sosyal medya sorumsuz davrandı. ABD ise aşıya dair verilen mesajları yönetemeyen ülkelerin bayrak taşıyanı oldu.”

'UZMANLAR YERİNE YORUMCULARI DİNLİYORLAR'

Florida Üniversitesi Yeni Patojenler Enstitüsü Yardımcı Direktörü Dr. Michael Lauzardo ise otoriteye ve uzmanlığa duyulan güven eksikliği ile derinleşen politik kutuplaşmanın da sorunu körüklediğini vurguluyor:

“Eğer bir insanın aile fertlerinden biri kansere yakalanırsa gider bir uzmanla konuşur. Ancak yine bir insanın aile fertlerinden biri bu senaryoda Covid'e yakalanırsa televizyon yorumcularını dinlemeyi ve onların sosyal medyada yaydıkları bilgiyi almayı doktorlar ve halk sağlığı uzmanlarına kulak vermeye tercih ediyor.”

ABD ve İsrail aşıya hızlı başlamıştı ama... Tökezlemenin nedenleri! - Resim : 4
ABD'de Boeing çalışanları şirketin aşıyı zorunlu tutmasına karşı eylem düzenledi. Fotoğraflar: Reuters

Aralarında Fransa, İtalya ve Kanada'nın da bulunduğu bazı ülkelerde aşı pasaportları ve aşı sertifikaları yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Aşı gerekliliğinin Türkiye'de de her geçen gün daha çok yaygınlaşması beklenirken bu ülkelerin tercih ettikleri bu yolla aşı programlarına hız kazandırdıkları da gözlemleniyor.

'KARŞIMIZA ÇIKAN TEK ENGEL...'

Özellikle Fransa'da tüm tepkilere rağmen hayata geçen aşı sertifikaları aşılanma oranın yükselmesine katkıda bulunmuş durumda.

George Washington Üniversitesi Halk Sağlığı Bölümü'nden Prof. Dr. Leana Wen ise “Aşının tedariğinde, dağıtımında ve aşıya ulaşmada önümüzde bir engel yok. Karşımıza çıkan tek engel insanların aşı olmaya istekli olmamaları. Tedarik, dağıtım ve erişim konularında bir sıkıntı yaşamayan diğer ülkelerle kıyaslandığında bizde yanlış giden durum bu” ifadeleriyle durumu özetliyor.

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr

*Bu haberdeki bilgilerin bir kısmı The New York Times'ta yayınlanan "The U.S. and Israel were early world leaders on vaccinations. Now they are trailing" başlıklı makaleden derlenmiştir.

Kaynak: Web Özel

ABD koronavirüs İsrail