Ay rekabeti kızışıyor! ABD'den sonra şimdi de Japonya ve Birleşik Arap Emirlikleri...

Dünya'nın doğal uydusu Ay'a gitmek için Amerikalılardan sonra şimdi de Japonlar devreye girdi. Özel bir Japon firması olan Ispace, uzay aracı Hakuto-R'yi Ay'a göndermeye hazırlanıyor. Amerikalı özel uzay şirketi SpaceX'in Falcon 9 roketi tarafından Ay'a gönderilecek olan Hakuto-R görevi kapsamındaki uzay aracı 30 Kasım günü fırlatılacaktı. Ancak fırlatma, uçuş için daha çok veri toplanması amacıyla ileri bir tarihe ertelendi. ABD Uzay Ajansı NASA ise geçen ay Artemis programı çerçevesinde Artemis-1 uzay aracını Ay'a göndermişti. 

Görev başarılı olursa, Hakuto-R özel bir firma tarafından finanse edilen ve inşa edilen ve Ay'a inen ilk uzay aracı olabilir. Ancak henüz tarihler netleşmese de önümüzdeki yıl bazı rakip şirketler de Ay'a uzay aracı göndermeyi planlıyor. ABDli şirketl Intuitive Machines tarafından inşa edilen Nova-C iniş aracı ve ABD'li bir diğer şirket olan Astrobotic'ten Peregrine iniş aracının gelecek yılın başlarında fırlatılması düşünülüyor.

Peki Ay rekabetinde yeni perdede son durum ne? Yarışta kimler var?

Ispace'in kurucusu ve CEO'su Takeshi Hakamada "Kimin önce ineceğini pek umursamıyoruz. Vizyonumuz, ekonomik açıdan uygun bir Ay ekosistemi yaratmak. Bunu tek bir şirketle yapmanın mümkün olduğunu düşünmüyorum, bu yüzden birkaç şirketin orada iş yapmasını istiyoruz" diyor.

BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİNE AİT BİR ARAÇ TAŞIYACAK 

Hakuto-R uzay aracı şunları taşıyacak: M1 adlı bir iniş aracı, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Muhammed bin Rashid Uzay Merkezi için küçük bir tekerlekli araç, Japonya Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) için daha da küçük iki tekerlekli bir robot ve Kanadalı özel şirketler için bir kamera ve uçuş bilgisayarı prototipi.

Başarı sağlanırsa, bu yalnızca Ay'a özel bir şirketin ilk inişi değil, aynı zamanda Japonya veya Birleşik Arap Emirlikleri'nden herhangi bir uzay aracının Ay yüzeyini ilk ziyareti olacak .

Hakuto-R, 400 bin kilometre ötedeki Ay'a yaklaşık 4 ayda ulaşacak. Doğrudan aya uçmak yerine dolambaçlı bir rota izleyecek olan uzay aracı, bu rotayı gemiye daha fazla bilimsel yük sığdırılabilmesi ve yakıttan tasarruf sağlanması için izleyecek. 2 metre boyundaki Hakuto-R aracı, Güneş'in ve Dünya'nın kütle çekim gücünden yararlanarak Ay'a gidecek. 

Bununla birlikte, Birleşik Arap Emirlikleri'nin yolladığı Rashid adındaki gezici araca da değinmekte fayda var. Araç 50 santimetreden biraz daha uzun ve yalnızca 10 kilo ağırlığında. Rashid'in boyutları, Ay'ın tek aktif gezgin robotu olan Çin'in Yutu-2'sinin onda birinden daha küçük.

Rashid'in görevi bir Ay günü, (yaklaşık 14 Dünya günü) sürecek. Robot araç, arazinin özelliklerini otomatik olarak tanımlayacak bir yapay zeka algoritması tarafından yönlendirilecek. Rashid, indiği bölgenin jeolojik özelliklerini analiz edecek ve Ay toprağını inceleyecek. Ayrıca indiği bölgeden fotoğraflar çekerek gözlemlerini aktaracak.

Artemis projesi neden ertelendi? Musk: 'Sıvı metan kullanacağız'Teknoloji

DAHA ÖNCE ABD, SSCB VE ÇİN BAŞARMIŞTI

Daha önce sadece ABD, Sovyetler Birliği ve Çin Ay'ın yüzeyine yumuşak iniş gerçekleştirmeyi başardı. ABD ve Sovyetler Birliği birçok kez Ay'a insansız uzay aracı gönderirken ABD, Ay yüzeyine Apollo projesi ile altı kez insanlı iniş gerçekleştirdi. Çin ise 2013 ve 2020 arası üç kez Ay'a başarılı bir şekilde iniş yaptı. Bu uzay araçlarından 2018 yılında fırlatılan Chang'e 4, ayın karanlık tarafına inen ilk uzay aracı olarak tarihe geçti.

İsrailli kar amacı gütmeyen özel bir şirket olan SpaceIL, 2019'da Beresheet uzay aracıyla benzer bir iniş girişiminde bulundu, ancak iniş girişimi sırasında yaşanan bir motor arızası nedeniyle araç ay yüzeyine çarptı. Bunun gibi bir başka başarısız olan ay yüzeyine iniş girişimine ise Hindistan imza attı. Hindistan tarafından geliştirilen Chandrayaan-2 uzay aracı, 2019 yılında ayın yüzeyine çarptı ve görev başarısız oldu.

Kaynaklar: Le Monde, Newscientist, Space.com, Nature

Kaynak: Web Özel