Penaltı anında ne yapmalı? Acele etme, nefes al, odaklan ve unut!

Katar'da devam eden Dünya Kupası mutlaka penaltılarıyla da hatırlanacak. Özellikle penaltılara giden maçlarda oyuncuların performansları dikkat çekerken, sayılar da bir "farklılığa" işaret etmekte. Katar'da geri kalan maçlarda penaltı başarı oranı yüzde 68.42 olarak öne çıkıyor. Karşılıklı penaltı atışlarındaki performanslar da eklendiğinde bu oran yüzde 63.46'ya gerilemekte.

Son beş Dünya Kupası'nda sadece 2010, yüzde 60'lık oranla 2022'nin gerisinde kalmıştı. 2006, 2014 ve 2018'de 2022'nin üstüne çıkıldı. Özellikle aktif futbolcular arasında en başarılı penaltıcılardan biri olarak gösterilen Harry Kane'in çeyrek finalde kaçırdığı penaltı akıllara "penaltı psikolojisini" getirdi.

Araştırmalara göre penaltıyı kullanan profesyonel bir oyuncu ortalama saatte 110 kilometre hızla topu kaleye gönderiyor. Bu da topun yarım saniyede kaleye ulaşması anlamına geliyor ve kalecinin hamlesinin önemini de ortaya koyuyor. Hesaplamalara göre kalecinin, penaltı kurtarmak için saniyenin dörtte biri kadar bir sürede hamle yapması gerekiyor. 

İKİ TEKNİK ÖN PLANDA

Araştırmalar aynı zamanda iki tekniği ön plana çıkıyor. Bunlardan ilki karşıdaki kaleciden bağımsız olarak topa ve önceden belirlenmiş hedefe odaklanmak; ikincisi ve daha zoru ise kalecinin hamlesini beklemek.

"11 Metre: Mükemmel Penaltı Kullanmanın Sanatı ve Psikolojisi" kitabının yazarı Ben Lyttleton kitabında, ikinci yöntemin ilkine göre daha iyi sonuç verdiğini belirtirken, penaltıyı kullanan oyuncunun oldukça iyi bir tekniğe ve soğukkanlılığa sahip olması gerektiğini ifade ediyor.

PSİKOLOJİK KONTROL İÇİN 4 YÖNTEM

İngiltere Psikoloji Topluluğu yaptığı bir araştırmada penaltı vuruşlarında baskıyı kaldırabilmek için şu önerileri sıralıyor:

-Acele Etmemek: Analizlerde İngiliz futbolcuların hakemin penaltının kullanılması için düdük çaldığı anda en acele eden oyuncular olduğu belirleniyor.

-Derin Nefes Almak

-Hedefe Odaklanmak

-Geçmişi Unut: İngiltere'nin tarihi, dünyanın sayılı penaltıcılarından Kane'i etkilemiş olmalı. Yıldız golcünün görece uzun bekleyişinin altında acele etmeme motivasyonu değil, ülkenin anılarının yattığı görülüyordu.

'BAŞLI BAŞINA BİR SANAT'

Geçtiğimiz aylarda haberglobal.com.tr'ye konuşan eski futbolcu Altan Aksoy, konsantrasyona vurgu yapıyor ve “Penaltı atmak başlı başına bir sanat” diyor. İyi bir şekilde konsantrasyonun sağlandığı penaltılarda kalecilerin kurtarma şansının çok az olduğunu aktaran Aksoy, “Penaltıyı atan oyuncunun o esnada kendini rahat hissetmesi ve baskı altında kalmaması da çok önemli” ifadelerini kullanıyor.

YAN AĞLAR KRİTİK NOKTA

Penaltı kullanan oyuncuların özellikle kalecilerin hamle şansının en az olacağı noktaya vurmaları gerektiğinin altını çizen eski futbolcu Aksoy şöyle diyor:

"Yan ağların kale direğine yakın kısmına vurmak her zaman avantajdır. Özellikle yerden ve havadan olmak üzere. Kalecinin hamle açısının en az olduğu bölgeye vurmanız gerekiyor.”

ÇALIŞMALAR TURNUVA ÖNCESİ 

Penaltıların yeri geldiğinde maç kazandırıp kaybettirdiği de düşünüldüğünde takımların bu konuda özel bir çalışma yapması da kaçınılmaz. Aksoy, bilhassa eliminasyon maçlarından önce çalışmaların yapıldığını ifade eden Aksoy, penaltı atmayı seven oyuncuların ekstra çalışmalar da yaptığını aktarıyor.

'PENALTI KURTARMAK KALECİNİN BECERİSİ'

Daha önce Trabzonspor ve Göztepe gibi takımların file bekçiliğini yapmış Murat Yiğiter penaltılarda kalecinin hissiyatının ön plana çıktığını söylüyor. Penaltı kurtarmanın kalecinin becerisiyle de bağlantılı olduğunu aktaran Yiğiter, “Eleme maçlarının olduğu turnuvalarda kaleciler rakip futbolcuların penaltı atıcılarına özellikle çalışırlar. Kalecinin sezgi yeteneği ve çevikliği penaltı kurtarırken kritik bir rol oynar” diyor.

'ÖNCEDEN TAKİP ETMEK...'

Türk futbol tarihinde ilk kez bir 1. Lig takımının Türkiye Kupası’nı kazandığı 1980-1981 sezonunda Ankaragücü’nün kalesini koruyan ardından uzun yıllar kaleci antrenörlüğü yapan Adil Eriç ise "Kalecilerin rakip takımdaki oyuncuları daha önce takip etmesi gerekiyor” değerlendirmesinde bulunuyor. Haberglobal.com.tr'ye konuşan Eriç aynı zamanda kalecinin son ana kadar beklemesi gerektiğini de savunuyor.

2019 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Peter Handke, "Kalecinin Penaltı Anındaki Endişesi" adlı kitabında "penaltı çıkmazını" şöyle anlatıyor:

“Kaleci vuruşu yapanı tanıyorsa genelde hangi köşeyi seçtiğini bilir. Ama şu da mümkün: Penaltıyı atan, kalecinin bunu düşüneceğini hesaba katar. O zaman kaleci de topun bugün tutup öbür köşeye geleceğini düşünür. Ama ya penaltıcı hala kalecinin ne düşündüğünü izliyorsa da topu her zamanki köşeye atacak olursa? Bu hep böyle sürer gider.”

Kaynaklar: Telegraph, Guardian, The British Psychological Society, Transfermarkt

Bu haberin büyük bir bölümü, 23 Nisan 2021 tarihinde haberglobal.com.tr'de yayınlanan "Bir takımın kaderinin belirlendiği an: Penaltı" başlıklı makaleden derlenmiştir.

Bir takımın kaderinin belirlendiği an: PenaltıGündem

Kaynak: Web Özel