'Serpme kahvaltıda 2-3 kat fazla tüketiyoruz' | Onlar da çok yiyor mu?

Türkiye'de son yıllarda aşırı popülerleşen serpme kahvaltılar, israf yapıldığı gerekçesiyle uzun zamandır tartışma konusu. En son Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği Başkanı Ramazan Bingöl, serpme kahvaltının ülke genelinde yıllık 100 milyar lira civarında israffa neden olduğunu belirtti ve tartışmaya nokta koydu. Serpme kahvaltılarda yemeklerin yarısının çöpe gittiğini aktaran Bingöl, bu nedenle serpme kahvaltı dönemini bitirme ve "seçme kahvaltı" dönemine geçme kararı aldıklarını dile getirdi.

Doğu Akdeniz ülkelerinin aşina olduğu zenginlikte bir kahvaltı alışkanlığımız var. Türk kahvaltısının popülaritesi de internette her geçen gün artıyor. Çünkü kahvaltıda masaya pek çok ülkeye göre daha çok yiyecek çıkarıyoruz.

Türkiye'de coğrafyanın kazandırdığı avantaj, kahvaltı sofrasında bir zenginlik şeklinde karşımıza çıkıyor. Geleneksel olarak, yumurta, zeytin, peynir, domates, salatalık, reçel ya da tahin-pekmez, ekmek ve çaydan oluşan Türk kahvaltısında sofralar hafta sonları biraz daha çeşitlenebiliyor. Özellikle son dönemde artan serpme kahvaltı modasıyla tüm bölgelere has yemekleri aynı anda sofrada görebilir olduk. Ekmekle birlikte pişi, muhlama, gözleme gibi karbonhidrat ve yağ ağırlıklı yemeklerin aynı anda masaya geldiği serpme kahvaltılar, uzun zamandır israf meselesi ekseninde tartışılıyor.

Beslenme Uzmanı ve Dr. Öğretim Üyesi Hayrettin Mutlu, Türk toplumu olarak çok sosyal, duygularını yoğun yaşayan ve yemeği paylaşmayı seven bir kültürden geldiğimize işaret ederek, Türkiye'de serpme kahvaltının yaygınlaşmasının ardında bu özelliklerin yattığı kanaatinde olduğuna işaret ediyor. “Bu kültürümüz, topluca yenen yemeklerde aldığımız hazzı artırıyor” diyen Mutlu, diğer yandan da israfın önüne geçmenin önemine değiniyor.

'SERPME KAHVALTIDA 2-3 KAT FAZLA YİYORUZ'

Mutlu, serpme kahvaltıları kalabalık ortamlarda yediğimiz için bu sofralarda içgüdüsel olarak biraz rekabetçi bir tavır sergileyip, daha fazla yemek yediğimizi dile getiriyor. “Bu tür kahvaltılarda normalde yediğimizin 2-3 katını yiyebiliyoruz” diye konuşan Mutlu, Türkiye'de obeziteyle ciddi bir mücadele yürütüldüğünü anımsatıyor. Mutlu, “Yiyebileceğimiz kadar yiyeceği tabağımıza alarak, özenle tüketmek önemli. Türkiye'de yeme farkındalığının kaybolduğunu görüyoruz” demekte.

Mutlu bu konudaki görüşlerini şöyle sürdürüyor:

“Gıdamız geleceğimiz ve geleceğimizi düşünmek zorundayız. İsraf da zaten kültürümüzle uyuşmayan bir şey. İsraf etmeme anlayışını muhafaza etmemiz gerektiğini düşünüyorum.”

TÜRK KAHVALTISI DENGELİ

Türk kahvaltısı görece dengeli bir kahvaltı. Hayrettin Mutlu, kahvaltıda her besin grubundan tüketme alışkanlığımız olduğunu kaydederek, “Tereyağı-bal gibi sağlıklı besinleri de tüketiyoruz ama bunların miktarını ayarlamamız gerekiyor. Doymuş yağın çok olduğu poğaça gibi gıdaları da tüketiyoruz, çok tavsiye etmiyoruz ama bu yiyecekler de kahvaltı alışkanlığımızın bir parçası” diyor.

DİĞER ÜLKELER KAHVALTIDA NE YİYOR?

Dünyanın en yaygın kahvaltılarından biri Amerikan kahvaltısı... Genelde kahvaltıyı tatlı ağırlıklı yapmayı tercih eden Amerikalılar, kahvaltıda genelde soğuk süt, mısır gevreği ve akçaağaç şurubu gibi çeşitli tatlı soslarla renklendirdikleri 'waffle' ya da 'pancake' dilimlerinin yanında kahve tüketiyor.

Japonlar ise daha dengeli bir kahvaltı alışkanlığına sahip. Tabii Japonya söz konusu olunca sofrada balık ürünleri ağırlıklı oluyor. Japonlar kahvaltıda genelde balık tozu, kuru yosun ve tofu (soya peyniri) ile yapılan miso çorbasıyla beraber, omlet ve salatalık yiyor.

Meksika'da ise, lavaşa benzeyen “tortilla” ekmeğinin içine yumurta ve sıcak salsa sosu ile peynir koyuluyor.

Çin'de de pişi hamuruna benzer bir hamurun ince uzun şekilde kızartılmasıyla yapılan “youtiao” ile sıcak soya sütü en çok tercih edilen kahvaltı şekli.

Almanlar ise, kahvaltıda sıcak ekmekle beraber muhtelif sosis ve jambonlar, peynir, yumurta ve tereyağı tüketiyor.

Hindistan'da bazı bölgelerde kahvaltılarda, pirinç pilavının yanında mercimek, ekmek ve sebze tüketiliyor. Ancak en yaygın kahvaltılardan biri olarak "dal ka paratha" isimli mercimekli ve baharatlı ekmek öne çıkıyor. Hintlerin sofrasından tabii krep ve köri sabah da eksik olmuyor.

Venezuela'da ise kahvaltının yıldızı, bizdeki bazlamaya benzeyen “arepa" ekmeği. Mısır unundan yapılan arepa'nın içine peynir, balık, tavuk ya da dana eti koymayı tercih eden Venezuelalılar, bu kahvaltılarını da avokado ve meyve suyu ile taçlandırıyor.

Pastırma Kayseri mi Kastamonu mu? Fıstık Siirt mi Gaziantep mi? | 'Bunlar kimliğimizi yansıtır...'Yaşam

Fransız ve İtalyan kahvaltısı ise malum... Kruvasan ya da tereyağı ve reçelli ekmeğin yanında kahve.

İsrail kahvaltısı ise görece tanıdık çünkü İsrailliler de kahvaltıda haşlanmış yumurta, zeytin, peynir tüketiyor. Tek farklı, İsrail'de humus kahvaltıda da yeniyor.

Ek kaynaklar: The Washington Post, CNN, german-way.com, worldinparis.com, haberglobal.com.tr

sidal.utkucu@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel