Her alanda 'zirve' yaşlanıyor! İş dünyası, bilim, siyaset, sanat...

ABD'de neredeyse her alanda yaş ortalamalarının çarpıcı bir şekilde yükseldiği gözlemleniyor. İş dünyasında, akademide, bilimde, sporda, politikada, pop kültüründe ortalama güce ulaşma yaşı artıyor. İş dünyasından bir örnek vermek gerekirse Fortune 500 ve S&P 500 listelerinde yer alan şirketlerin göreve getirdikleri CEO'ların yaş ortalamaları 21. yüzyılın başından bu yana yükselmekte.

Rakamlar dikkat çeken tabloyu gözler önüne seriyor. 2005'te yeni göreve gelmiş CEO'ların ortalama yaşı 45.9 olarak tespit edilirken 2019'da bu ortalama 58'e yükseldi. Bunu ortalama doğum yılı olarak ele aldığımızda Baby Boomer kuşağına mensup olmak, dünyanın en önemli şirketlerinde CEO olmanın anahtarı gibi...

Politikada da benzer bir durum gözleniyor. Joe Biden (79), ABD tarihinin en yaşlı başkanı. Mevcut ABD Senatosu ise ABD tarihinin yaş ortalaması en yüksek senatosu konumunda.

Bilimde de yaşların yükseldiği görülüyor. Hem de dünya çapında... James Watson DNA'nın yapısını keşfettiğinde 24, Albert Einstein, fotoelektrik etki ve görelilik üzerine makalelerini yayınladığında ise 26 yaşındaydı. Ancak son birkaç on yılda, tipik bilimsel başarı yaşı yükseldi. Nobel Ödülü sahipleri hemen hemen her disiplinde, özellikle fizik ve kimyada yaşlanıyor.

Artık her zamankinden daha uzun yaşıyoruz! Peki yaşlanmayı durdurabilecek miyiz?Gündem

NOBEL DE YAŞLANIYOR!

20. yüzyılın ilk yarısında tüm dallarda Nobel'e layık görülen isimlerin yaş ortalaması 56'ydı. Fizikte ise 60'ların ikinci yarısında yaş ortalaması 47 olarak dikkat çekiyordu. Örneğin 2016'da fizik, kimya ve tıp alanında Nobel Ödülü alan isimlerin tamamı 65 yaşın üzerinde ve çoğunluğu 72 yaşından büyük bilim insanlarıydı.

O dönem Nobel Müzesi'nin kıdemli küratörü olarak görev yapan Gustav Källstrand, 100 yıl önce dünyada yaklaşık 1000 fizikçi olduğunu bugün ise bu sayının bir milyon civarında tahmin edildiğini söylüyor ve şöyle devam ediyordu:

“Nobel Ödülü almak için bekleme süresi uzuyor ve bir atılımdan hemen sonra ödül alamıyorsunuz. Yüzyılın ilk yarısında fizik, hızla büyüyen bir alandı; birçok fizikçi gençti ve hızla keşifler yapıyorlardı.”

1930'larda Werner Heisenberg ve Paul Dirac, kuantum mekaniği üzerine çalışmaları sayesinde Nobel Fizik Ödülü'nü aldığında sadece 31 yaşındaydılar. 2021'de Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülen 3 ismin yaş ortalaması ise 84.3 olarak öne çıkıyor.

Bunun yanında ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü'nde araştırmacıların yaş ortalaması 1980'de 39'dan 2008'de 51'e yükselmiş. ABD'de kolejlerin başındaki isimlerin yaş ortalamasının da istikrarlı bir şekilde arttığı görülüyor. 60 yaş üstü kolej başkanlarının oranı 2001'de yüzde 30'ken 2016'da bu oran yüzde 60'a çıkmış.

SİNEMADA DA BENZER TABLO...

Popüler kültürde de bu trend çarpıcı bir biçimde ortaya çıkıyor. Özellikle de beyaz perdede... IMDB'de en az bin kullanıcı tarafından oylanan filmlerin üç başrol oyuncusunun ortalaması 2020'de yaklaşık 48 yaş civarındaydı. 1980'de ise bu ortalama 38 yaş seviyesindeydi.

Sporda ise Nadal, Federer, Djokovic, Ronaldo, Benzema, Lewandowski ve LeBron James gibi isimler ilerleyen yaşlarına rağmen üst düzey performans sergilemeye devam ediyorlar.

Peki bu durum neden böyle? Ortaya birkaç argüman çıkıyor.

1. İnsanlar daha uzun ve daha sağlıklı yaşıyorlar. Özellikle güçlü olanlar... Araştırmalara göre en zengin ABD'liler, en fakir ABD'lilerden en az 10 yıl daha uzun yaşıyor. Fark da giderek açılıyor. Sporda ise gelişen antrenman teknikleri ve sakatlıkların tespit ve tedavisinde yaşanan gelişmeler sporculara uzun kariyerler sağlıyor.

2. İşler ve genel olarak hayat, artık daha az fiziksel, daha merkezi. Baby Boomer kuşağı kendi gençliklerinde geldikleri görevlerden ayrılmak için bir sebep görmüyor. Bu kuşak karakteristik olarak da kurumsal ve mesleki aidiyeti oldukça yüksek bir kuşak.

3. Artan bilgi yükü. Bilim yaşlanıyor çünkü daha akıllı hale geliyor ve bilim dünyası her gün yeni bir keşfe uyanıyor. Bu noktada çığır açan çalışmalar ekseriyetle oldukça uzun sürüyor.

4. Riskten kaçınmak. Özellikle kültür sanat camiasında görülen çalışan sistemin bozulmaması, gişesi olan oyuncuların üzerine gidilmesi oldukça çarpıcı. Yapımcılar “verilere” odaklandıkça, izleyiciyi kaybetme korkusuyla risk almaktan kaçınıyor. Benzer durumları büyük şirketlerde de görmek mümkün.

*The Atlantic (Why the Old Elite Spend So Much Time at Work), BBC (Why are Nobel Prize winners getting older?), The Ringer (The Golden Age of the Aging Actor), Boundless (The Boomer Blockade: How One Generation Reshaped the Workforce and Left Everyone Behind), Statista, Business Insider

Kaynak: Web Özel