Uçan taksiler ne kadar yakın?

Uçan taksiler ne kadar yakın?
Geçen yıl Las Vegas'taki Tüketici Elektroniği Fuarı'nda (CES) Hyundai ve Uber'in uçan taksisi tanıtılmıştı. Fotoğraf: Shutterstock

Bundan 20-30 yıl önce bilim kurgu filmlerinde gördüğümüz her şey biraz gecikmeli de olsa hayatımıza giriyor. Uçan taksiler bunlardan biri. Sandığımızdan çok daha yakınlar...

Geleceğe Dönüş filminde, 2015 yılının nasıl tasvir edildiğini hatırlıyor musunuz? Kendi kendini bağcıklayan spor ayakkabılar ve uçan kaykaylarla dolu bir gelecek bizi bekliyordu. En azından 1980’lerin sonundan 2000 sonrasına bakıldığında hava buydu.

Tabi bunların hiçbiri olmadı. Uçan kaykaylar olmasa bile bilgisayarların cebe sığması (akıllı telefon) çağı baya bir değiştirdi. Peki uçan arabalar nerede? Bu konuda rivayetler muhtelif. Kimisi bu arabaların hazır olduğunu sadece henüz piyasaya sürülmediğini düşünüyor. Gerçek ise henüz son kullanıcıya sunulacak bir uçan araba olmamış olması.

 Peki uçan arabalar hiç olacak mı? Ömrümüzde uçan taksilere binmemiz mümkün mü?

Aralarında devlerin de bulunduğu pek çok firma 10 yıldır uçan arabalar üzerine yoğun bir biçimde çalışıyor. Uçan taksi geliştiren firma Joby’nin patronu JoeBen Bevirt’e göre; yaptıkları iş küçük bir uçak geliştirmek. Elektrikli olacak bu uçağı geliştirmenin en büyük zorluğu ise uçağın dikey bir şekilde inmesini sağlamak.

Bevirt’in firması Amerikan Havacılık Dairesi’nden (FAA) uçan taksileri için onay almış. 2022 yılında üretime geçmeyi planlıyor. JoeBen Bevirt’e göre başka bir zorluk ise uçan taksinin ses geçirmez olmasını sağlamak. İş insanı, “Akustik üzerine çok çalıştık, helikopterdeki gibi ‘pata pata’ pervane sesi duymayacaksınız. Duyacağınız sesi arkanızdaki bir rüzgar veya deniz sesi olarak düşünün” diyor.

Uçan taksiler ne kadar yakın? - Resim : 1
1989 yılında çekilen Geleceğe Dönüş 2 filminde, 2015 yılı uçan kaykayların yılı olarak anlatılıyordu. Fotoğraf: Universal Pictures

NEREYE İNECEKLER?

Bu uçan taksilerin nereye ineceği de ayrı bir mesele. Bevirt şimdiden bazı büyük kentlerdeki çatılarda alanlar oluşturduklarını ve müşterilerin bu bölgelere ineceklerini söylüyor. (Otobüsten inmek gibi, durak olarak çatıda inmek enteresan bir deneyim olsa gerek.)

Tabii hizmet ilk etapta çok pahalı olacak. Pazara rakipler geldikçe ve bu teknolojiyi yaratmak ucuzladıkça insanlar tarafından daha rahat kullanılabilecek. Bevirt’e göre; uçan taksiler hem şehir içi hem de şehir dışına yolculuk yapacak. Şehir içinde otomobille bir saat sürebilecek bir rota yerine tercih edilecekler.

Joby firmasının ürettiği uçan taksi tam şarj ile 37 kilometre yol yapabiliyor. Araç 5-6 dakikada tam şarj olabiliyor. Firma yetkililerine göre batarya değiştirmek şarj etmekten daha uzun bir işlem olduğu için düşünülmemiş.

DEVLER OYUNA GİRDİ

Yatırım bankası Morgan Stanley’in yaptığı tahmine göre; 2040 yılında uçan taksiler 1,5 trilyon dolarlık bir ekonomi yaratacak. Bu alanda yaşanan teknolojik gelişmeler aynı zamanda drone ve havacılığa da yansıyacak. Toyota, Hyundai, Airbus ve Uber gibi firmalar çalışmalarını hızlandırdı.

Şimdilik yapılan genel geçer hesaplara göre; uçan taksiler saatte 180 mil (270 km) hıza ulaşabilecek, aynı zamanda yerden 1000 fit ile 2000 fit arasında yükselebilecek. NASA bunun 5000 fite kadar çıkabileceğini tahmin ediyor.

Dubai’nin dünyada uçan taksilerin ilk yayılacağı kent olması bekleniyor. Hesaplara göre; 2040 yılında dünyada 430 bin uçan taksi olacak.

Uçan taksilerin tasarımları bildiğimiz otomobillerden farklı. Genellikle bilim kurgu filmlerinde gördüğümüz mini uzay araçlarına benziyor. Ayrıca uçan taksilerde Toyota ile Hyundai arasında da ciddi bir rekabet olacak gibi. İki firma da yaptıkları yatırımlar ile bu alana hızlı girmenin peşindeler. 

Uber ise Uber Elevate ismini vereceği serviste kullanacağı araçların kapasitesi dört kişilik olacak. Hyundai ile birlikte geliştirilen araçların geleceği merak ediliyor.

Uçan taksiler ne kadar yakın? - Resim : 2
Hyundai ve Uber'in geliştirdiği hava taksi. Fotoğraf: Hyundai

Stuttgart merkezli Volocopter firmasının yatırımcıları arasında Intel, Daimler ve Geely gibi devler var. Şu ana kadar hava araçları ile 1000'den fazla test uçuşu yaptılar. 5 ila 10 yıl içerisinde otonom uçuşları gerçekleştirmek istiyorlar.

Frost&Sullivan'dan sektör analisti Joe Praveen Vijayakumar şehirlerde ulaşımın geleceğinin hava taksiler olduğunu söyledi. Analist, "Şehir merkezleri artık artan otomobil yükünü kaldıramıyor. Bu taksiler ilk önce şehirler arası yollarda kullanılacak, daha sonra iki noktayı birbirine bağlayan en kısa yol olarak öne çıkacaklar" diyor. 

GÜVENLİ Mİ? 

NBA yıldızı Kobe Bryant'ın kızı ile birlikte bir helikopter kazası ile hayatını kaybetmesi, şehir içi hava ulaşımı hakkında dünyada soru işaretleri oluşmasına neden olmuştu. Hava taksilerin ilk önce insan pilotları olması fakat daha sonra yapay zeka ile kontrol edilmesi düşünülüyor. Bu noktada taksilerin bilgisayar korsanlarının da hedefi olmasından endişe duyuluyor. Ayrıca modern zamanlarda kentlerin kullanımına sunulan her yeni ulaşım aracının uzun bir süre ölümlü kazalara sebep olduğu da akıllara geliyor.

Uçan taksiler Türkiye'ye geldiğinde yine müşteri seçerler mi? Bekleyip göreceğiz... 

Kaynaklar: Bloomberg, CNBC