Stresi meyveyle bastırmak mümkün! 'Beynimizi şartlandırarak...'

Yemek karşısında irade gösterebilmek bazıları için çok zor olabiliyor. Özellikle stresli anlarda elimiz yemeklere ve genelde sağlıksız gıdalara gidiyor. Çalışmalar, kronik stres seviyesine sahip insanların bu nedenle daha çok yemek yediğini gösteriyor.

Stres psikolojik bir aktivite ancak vücudumuz stres karşısında psikolojik tepkiler verdiği kadar fiziksel tepkiler de veriyor. Stresli bir faaliyet anında vücudumuz kendini korumaya yardımcı olacak kortizol hormonunu salgılıyor. Ancak gündelik hayatımızdaki olumsuz faktörler, arada bir yaşamamız gereken stres seviyesini 'normalimiz' haline getirdiğinde vücutta daimi bir kortizol salınımı söz konusu oluyor. Bu da beyne sürekli yemek yeme sinyali gitmesi demek. Bu nedenle pek çoğumuzda stresin sonuçları tartıda görünüyor...

Uzmanlar bunun önüne geçebilmek için hayatımızdaki stres faktörlerini azaltmamızı tavsiye ediyor fakat bu her zaman mümkün olmuyor. Yapılan son çalışma, böylesi durumlarda beynimizi meyve gibi daha sağlıklı gıdalar tüketmeye şartlandırabileceğimizi ve beslenme şeklimizi iyileştirebileceğimizi ortaya koyuyor.

STRES 'GÖBEK YAPIYOR'

Araştırmalar, kortizolün özellikle iç organların etrafındaki ve göbek bölgesindeki yağların artmasına neden olduğunu gösteriyor.

Kaliforniya Üniversitesi, Beslenme, Stres ve Sağlık Laboratuvarı Başkanı Janet Tomiyama, beslenme düzenimizde hiçbir artırma yapmasak bile stres durumunda vücutta yağ depolamanın arttığına işaret ediyor. Bir başka araştırma da kortizolün tokluk hormonu da denen leptine karşı hassasiyeti azalttığını ortaya koyuyor.

FUTBOL DA DAHİL...

Stresin yeme alışkanlıklarına etkisi konusunda yürütülen araştırmalar, insanların keyif aldıkları aktivitelerde dahi kortizol salgıladığını, yani stresli olduğunu gösteriyor. Bu konuda ABD'de yapılan bir çalışma, futbolseverlerin desteklediği takım maç kaybettiğinde, kazanan takımın taraftarlarından daha fazla kalori ve doymuş yağ tükettiğini gösteriyor.

Tomiyama ve ekibinin kısa süre önce yayımladığı çalışmada ise, stres seviyeleri yüksek 100 yetişkin yer alıyor. Araştırmada, katılımcılar iki gruba ayrılmış. İki gruba da her gün tepeden tırnağa kas gevşetmeyi sağlayacak 6 dakikalık rahatlama egzersizi yaptırılmış. Araştırmada gruplardan birine, her gün rahatlama egzersizi sırasında 5 dakika da ananas, kavun ve şeftali gibi meyveler tüketmeleri söylenmiş. Meyve yiyen grup bir süre sonra araştırmaya egzersizi bırakarak devam etmiş.

Çalışmanın sonuçlarına göre, meyve yiyen grubun, egzersizi bıraktığı noktada dahi, stres seviyesinde azalma görüldü. Rahatlama egzersizi ile meyve yemeyi eşleştirmek, katılımcıların beyninde iki faaliyetin de benzer şeyler olduğuna dair bir algı oluşmasını sağladı. Bu da meyvenin rahatlatıcı etkiye sahip bir gıdaya dönüşmesine neden oldu.

Tomiyama, “Aynı anda iki aktivite gerçekleştiğinde, beynimiz ikisi arasında bağ oluşturuyor. Yani, rahatlama ile meyveyi eşleştirdiğimizde beynimiz ikisinin aynı olduğunu düşünüyor” demekte. Bir süre sonra rahatlama egzersizine gerek kalmadığını dile getiren Tomiyama, “Tek yapmanız gereken meyve yemek. Sonrasında rahatlama egzersiziyle aynı sonuçları göreceksiniz” diyor.

Tomiyama, bu yöntemi uygulayacaklara da şu tavsiyeleri veriyor:

-Çok sık yemediğiniz meyveleri tüketmeyi deneyin, taze meyveler bütçenizi aşıyorsa donmuş meyve satın alabilirsiniz;

-Egzersizi günün farklı saatlerinde ve evinizin/ofisinizin farklı noktalarında yapın. Çünkü sadece mutfak masanızda yaparsanız, bu çağrışım bir tek mutfak masasında gerçekleşecektir;

-Stresli olduğunuz anlarda abur cubur yerine rahatlama egzersizinde yediğiniz meyveleri tüketin.

'YEMEDEN ÖNCE KENDİNİZE TEKRAR SORUN'

Stresliyken tüketilen yemeği azaltmak için beyni şartlandırma dışında başka yollar da mevcut.

Uzmanlar, canınız bir şeyi çektiğinde kendinize gerçekten aç olup olmadığınızı sormanızı tavsiye ediyor. Yemeden önce birkaç dakika bekleyerek, aç mı yoksa stresli mi olduğunuzu ayırt edebilirsiniz.

Porsiyonu küçülmek de bir başka yöntem. Bütün atıştırma paketini alıp yemek yerine, küçük bir kaseye az miktarda koyabilirsiniz. Ayrıca, meyve gibi düşük kalorili ve sağlıklı gıdaların üzerine az miktarda fıstık ezmesi sürerek hem enerji alabilir hem de tatlı ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.

Kaynaklar: Washington Post, Johns Hopkings, Birleşik Devletler Ulusal Tıp Kütüphanesi

Kaynak: Web Özel