'İşimde iyi değilim' hissi sizi tüketebilir

İşinizde iyi olmadığınızı düşünmek çok kötü bir his fakat daha kötüsü ise bu hissin sizi tükenmişlik sendromuna sürüklemesi...

İngiltere'de inşaat sektöründe yöneticilik yapan Fiona, “İnsanlar işimi iyi yaptığımı düşünüyor ama ben hiç öyle görmüyorum” diyor. “Her zaman daha iyisini yapabileceğinizi ve insanların sizden şüphe ettiğini düşünürsünüz” diyen Fiona, profesyonel hayatını “sahtekarlık sendromu” ile mücadele ederek geçirdiğini aktarıyor.

Sahtekarlık sendromu, genelde iş hayatında rastlanan bir sorun. Sahtekarlık sendromu yaşayan kişiler, işlerinde iyi olsalar bile bulundukları pozisyonu hak etmediklerine dair sarsılmaz bir inanışa sahip oluyor. Edindikleri pozisyonları başarılarına değil de şansa bağlıyor. 

Tükenmişlik sendromu ise, Dünya Sağlık Örgütü tarafından "başarılı şekilde yönetilemeyen iş stresi" olarak ifade ediliyor. DSÖ, tükenmişlik sendromunun üç aşaması olduğunu belirtiyor ve o aşamaları yorgunluk, işle psikolojik mesafenin artması ve profesyonel becerilerin azalması olarak tanımlıyor.

Fiona da, başarılarını gerçekten hak etmediğine dair korkuları olduğunu söylüyor ve “Bulunduğum pozisyona kendi çabalarımla gelmeme rağmen hala kendime tam inanamıyorum” diyor.

Sektördeki iş yükünden dolayı tükenmişlik sendromunun da belirtilerini hissettiğini vurgulayan Fiona, duygusal yorgunluk yaşadığını kaydediyor.

Araştırmacılar, Fiona'nın bu yaşadıkları, yani sahtekarlık ve tükenmişlik sendromları arasında yüksek bir bağ olduğunu ifade ediyor.

İKİSİ ARASINDAKİ BAĞI ANLAMAK İŞ HAYATI İÇİN ÖNEMLİ

Çalışma hayatının hızlı değişimlerden geçtiği bu dönemlerde söz konusu iki durumun birbirini nasıl beslediğini anlamak çalışanların sağlığı açısından büyük önem taşıyor.

Uluslararası Davranışsal Bilim Dergisinde 2011'de yayımlanan araştırmaya göre, insanların yüzde 70'i çalışma hayatının bir noktasında sahtekarlık sendromu yaşıyor. Araştırmacıların bazıları, sahtekarlık sendromunun insanları başarıya ulaşma konusunda motive ettiğini iddia etse de stresin ruh sağlığı üzerindeki etkilerine dair çok sayıda kanıt mevcut.

Sahtekarlık sendromu yaşayan kişiler, “başarısızlıklarının” ortaya çıkmaması için fazla çalışmaları gerektiğini hissediyorlar. Başarılarını yetenekleri yerine şansa ya da aşırı çalışmaya dayandıran bu kişiler, bu başarılarını devam ettirebilmek için de başka şanslara ihtiyaç duymaktan korkabiliyorlar.

2016'da yapılan bir araştırma, sahtekarlık sendromu yaşayan Amerikan öğrencilerin, aşırı fiziksel ve duygusal yorgunluk, kuşku, duyarsızlaşma gibi belirtiler hissettiklerini gösteriyor. Bu da Dünya Sağlık Örgütü'nün tükenmişlik sendromu belirtileriyle büyük benzerlik gösteriyor.

DÜŞÜNÜLENDEN YAYGIN

ABD merkezli iş yönetimi şirketi Asana tarafından kısa bir süre önce yapılan araştırma, 10 bin çalışanın yüzde 42'sinin aynı anda hem sahtekarlık hem de tükenmişlik sendromları hissettiğini ortaya koydu. Bilişsel nörolog Sahar Yousef, sahtekarlık sendromu yaşayan bir kişinin tükenmişlik sendromuna da yatkın olduğunu belirtiyor.

Kendi kendine 'depresyon' ve 'bipolar' teşhisi koymak neden bu kadar popüler oldu?Sağlık

Tükenmişlik sendromunun, tedavisi aylarca süren klinik bir rahatsızlık olduğunu dile getiren Yousef, sahtekarlık sendromunun DSÖ'nün tükenmişlik sendromunun üçüncü aşamasına dair tanımlamasıyla benzerlik gösterdiğine dikkat çekiyor.

Yousef ayrıca, sahtekarlık sendromu yaşayan kişilerin mükemmeliyetçi tavırlar sergileyebileceğini ve bunun da yoğun bir strese neden olabileceğini aktarıyor. Tükenmişlik sendromunun da kişiyi yüzlerce ve belki binlerce stres döngüsüne sokabileceğini dile getiren Yousef, “Bu nedenle kişi ruhsal olarak hiçbir zaman baskı hissinden kurtulamaz” diyor.

Sahtekarlık sendromu danışmanlığı yapan Clare Josa, iki sendrom arasında net bir bağ gördüğünü kaydediyor. Josa, ikisinde de vücudun mücadele, hareket ve kayıtsızlık mekanizmalarının sıkıştığına vurgu yapıyor.

Josa, ABD ve Birleşik Krallık'tan 2 bin çalışanla yaptığı çalışmada, araştırmaya katılanların yüzde 62'sinin sahtekarlık sendromu hisleriyle mücadele ettiği bilgisine ulaşmış. Araştırmada ayrıca, çalışanların yüzde 18'inin stres karşısında “pes ettiğini” açıkladığı ifadesine yer verilmiş. Josa, katılımcıların verdiği cevaplara göre, çalışanların yüzde 34'ünün yüksek düzeyde tükenmişlik sendromuyla karşı karşıya olduğunu dile getiriyor. Josa ayrıca, “Sahtekarlık sendromu, birinin tükenmişlik sendromu risk grubunda olup olmadığına dair önemli bir kriter” diyor.

*Kaynak: BBC, Amerikan Psikoloji Birliği

Kaynak: Web Özel