Asbest solumaya devam ediyoruz

Asrın felaketi sayılan 6 Şubat tarihli depremlerin ardından İstanbul'daki dönüşüm projeleri de hız kazandı. Ancak eski binaların yıkımı sırasında sağlığa zararlı asbest maddesinin bertarafı konusunda titiz davranılmaması tepkilere neden olmuş durumda. Son 4 ay içerisinde Beşiktaş ilçesindeki dönüşümlerde 270 ton asbest bertaraf edildiği, ilçedeki 500 eski binanın 211'inde asbest bulunduğunun açıklanması gözleri diğer ilçelere çevirdi. Akciğer kanserinin başlıca nedenlerinden sayılan asbeste ilişkin, yıkılan eski binalarda yeterli ölçüm ve bertaraf işlemlerinin yapılmadığına dikkat çeken uzmanlar, denetimlerin sıklaştırılması uyarısında bulunurken,  birçok ilçede son bir yıldır bertaraf edilen asbest oranının bilinmediği dile getirildi. 

125 BİN BAŞVURU 

Olası büyük Marmara Depremi'nin neden olabileceği yıkıma karşı birçok eski bina yıkılıp, yerine yenisi yapılması için çalışmalar sürerken, deprem riskli eski binaların yıkılıp yeniden yapılmasındaki en büyük endişelerin başında ise asbest içerikli malzemenin gelişigüzel bertaraf edilmesi geliyor.

1980 ÖNCESİ YAPILAN 264 BİN KONUT

Asbest malzeme kullanılan riskli bina sayısı ise yüzbinlerle ifade edilirken, İstanbul'da asbestli malzemeler ağırlıklı olarak, 2010 yılından önce inşa edilen konutlarda görülüyor. İstanbul'da 2010 ve öncesinde yapılmış bina sayısı 818 bin 339 olarak saptanırken, bu yapıların yaklaşık 264 bininin 1980 öncesinde inşa edildiğinin altı çiziliyor. 2010 ve öncesi binaların en yoğun olduğu ilçelerin başında ise Fatih, Üsküdar, Bağcılar, Pendik, Beykoz, Ümraniye geliyor.

Türkiye şantiyeye dönüyor! İnşaat maliyetleri nasıl etkilenecek?Ekonomi

BAĞCILAR ÖRNEK BELEDİYELERDEN 

Örneğin Bağcılar Belediyesi'nin internet sayfasında 531 binanın 119’unda asbest içeren malzemeye rastlandığı, bu binalardaki 74 ton 435 kilogram asbestli malzemenin sökülerek, yönetmeliğe uygun şekilde bertaraf edildiği aktarılırken, Kadıköy'deki son verilerin 2021'e ait olması ise dikkatlerden kaçmıyor. Kadıköy'de söz konusu tarihte yıkılan 186 binadan 27'sinde asbest malzeme tespit edilirken, asbestli malzemenin 50.1 ton olarak saptandığına yer veriliyor. Ataşehir Belediyesi sınırlarında ise 2017-2022 arasında 642 binada, toplamda 28 bin 659 kilo asbest atığı bertaraf edildiği bilgisi veriliyor.

KAĞIT ÜZERİNDE KALDI

Asbest ve Tehlikeli Atıklar Derneği Başkanı Cafer Fidan ise az sayıdaki belediye dışında, asbest bertarafına ilişkin rakamların bilinmediğini söylüyor:

"İstanbul özelinde maalesef asbest bertarafı konusunda halen titiz davranılmıyor. Belediyelerde bu alanla ilgili sorumluların işlerini tam olarak yapmadıklarını biliyoruz. Halihazırda kağıt üzerinde denetim devam ediyor." 

2010 öncesi yapılan binaların yıkımı sırasında asbest gibi tehlikeli atıkların açığa çıkmasının kaçınılmaz olduğuna vurgu yapan Fidan, “Bu atıklar kontrollü şekilde toplanıp bertaraf edilmezse halk sağlığı açısından riskli bir durum ortaya çıkar. Belediyelerin çok dikkatli şekilde yıkılan ve yıkılacak tüm binalarda denetim ve incelemelerde bulunması gerekiyor” uyarılarında bulunuyor.

8-10 BİN LİRA İÇİN...

Denetim mekanizmasının önemine değinen Fidan, "Bazı müteahhitler 8-10 bin liralık masraftan kaçınmak için suistimalde bulunuyor. Kağıt üzerinde rapor hazırlayan kişiler olduğunu sektördeki birçok kişi biliyor" diyor. 

BİLDİKLERİMİZİ ANLATIRIZ 

Asbest Söküm Uzmanı Kenan Yıldız ise asbest bertarafı konusunda en titiz davranan belediyelerin Beşiktaş, Şişli, Bağcılar, Kağıthane olduğunu söylerken, "Asbest ve zararlı tozlar kentsel dönüşümde yeterli önlem alınmadığı için her yere bulaşıyor. Bu tozlar şehrin büyük kısmına dağılıyor. Asbest solunum yoluyla çok ciddi sorunlara yol açabilir. Belediyelerin kentsel dönüşümde çok titiz çalışması gerekiyor. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile ilçe belediyelerden yetkililere denetimde aksaklık ve ihmalleri göstermeye hazırız" diyor.

EN TİTİZ BEŞİKTAŞ VE BAĞCILAR

Son 4 ay içerisinde Beşiktaş ilçesindeki dönüşümlerde 270 ton asbest bertaraf edildiğini sözlerine ekleyen Yıldız, Beşiktaş'ta denetimi yapılan 500 binanın, toplam 357 bin metrekarelik alana denk geldiğini, bu binalardan çıkan asbest liflerinin ise metrekareye 0.75 kg olarak hesapladığını söylüyor:

"Beşiktaş'taki dönüşümler kapsamında son 4 ayda 500 binanın 211'inde asbest bulundu. Beşiktaş, Bağcılar, Kağıthane titiz davranan ilçeler ancak birçok ilçedeki son durumu bilmiyoruz. Asbestli malzemeler İBB'nin atık bertaraf tesislerinde sarıldıktan sonra gömülerek bertaraf ediliyor."

Konut satışlarında düşüş, inşaat maliyetlerinde artış... Ev fiyatları nereye gidiyor?Ekonomi

 HATAY TOZA BOĞULDU 

Öte yandan TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi; 6 Şubat tarihinde meydana gelen yıkıcı depremlerin ardından Hatay Asbest Teknik İnceleme Raporu'nu yayınladı. Deprem bölgesindeki tehlikeye dikkat çekilen raporda, Yeşilköy, Antakya, Samandağ Yolu'nda atıkların döküldüğü sahadan alınan numunelerin incelendiği belirtilirken, "8 numunenin 4'ünde asbest liflerine rastlandı. Numune alınan bütün bölgelerden en az bir adet asbestli malzeme tespit edildi" uyarısı yapıldı.

[email protected] 

Kaynak: Web Özel