6 soru 6 cevap | Omicron varyantı

Geçen yıl bu zamanlarda hayatımıza varyantlar girdi. Virüsün mutasyona uğradığına ilişkin ilk haberler İngiltere’den gelirken onu hızlı bir şekilde Hindistan ve Güney Afrika izledi. Bir ülkede varyantların tespit edilmesi o ülkenin virüsün gen haritası hakkında ne kadar çok bilgiye sahip olduğunu da gösteriyor.

Güney Afrika ikinci kez tespit edilen bir varyant ise paniğe sebep oldu. Peki bir ülkede virüs ikinci kez nasıl mutasyona uğrayabilir? Harvard Üniversitesi’nden Doçent Ingrid Katz, Güney Afrikalı bilim insanlarının virüsün yapısını çok iyi bildiklerini bu sebepten ötürü oluşan bir varyantı hemen tespit ettiklerini söyledi. Katz, “Güney Afrika’yı suçlamamalı, onlara aksine teşekkür etmeliyiz” diye konuştu.

Güney Afrika’nın ikinci varyantına Dünya Sağlık Örgütü tarafından Omicron ismi verildi.

Bu varyantın diğerlerinden farkı ne?

Omicron varyantı spike proteininde çok daha fazla mutasyon taşıyor. Araştırmacılar hala 'daha çok bulaşıyor mu' veya 'daha ölümcül mü' gibi soruların yanıtlarını arıyor.

1- Varyant nereden geldi?

Şu ana kadar sadece tahminler yürütülüyor. Londra UCL Genetik Enstitüsü bilim insanlarına göre virüsün AIDS’li bir hastanın vücuduna girerek mutasyona uğramış olma ihtimali mevcut. Güney Afrika’da kayıtlı 8.2 milyon HIV taşıyıcısı var. Geçen yıl ortaya çıkan Güney Afrika varyantı da (beta) HIV’li bir kişiden bulaşmıştı.

2- Şu an ne kadar yaygın?

Geçen Çarşamba günü ülkenin başkenti Johannesburg’da tespit edilen 1.100 vakanın yüzde 90’ının Omicron varyantı olduğu saptandı. Ülkenin komşunu Botswana da ülkesinde dört Omicron vakası tespit etti. Hong Kong’da da Güney Afrika’dan gelen bir turistte bu varyanttan saptandı ve kişi karantinaya alındı. İsrail’de de Malawi’den gelen bir kişide Omicron görüldü, Belçika'da da bir kişi saptandı.

3- Piyasalar nasıl yanıt verdi?

Her yeni çıkan varyant piyasalar için de risk demek. Cuma günü özellikle turizm hisseleri ciddi şekilde etkilendi. S&P 500 endeksi yüzde 2,4, Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 2,95 düştü. Varyant üretimin aksayacağı endişesiyle küresel petrol fiyatlarını yüzde 10 aşağı çekti. New York’ta dün petrolün varili 70 dolardan işlem gördü. Borsa İstanbul haftayı yüzde 2,35 kayıpla kapattı.

4-Ülkeler ne yapıyor?

Birleşik Krallık altı Afirka ülkesinden uçuşları durdurdu. Singapur son 14 gün içinde Güney Afrika veya komşu ülkelerinde bulunmuş olanların ülkeye girişini yasakladı. Avrupa Birliği, üyelerine Afrika’dan uçuşları durdurmaları tavsiyesini verdi. Güney Afrika ise ülkesine konan uçuş yasaklarına tepkili ve kararları adil olmamakla itham ediyor.

5-Bu varyanttan ne kadar endişelenmeliyiz?

Henüz bir şey söylemek için erken. Dünya Sağlık Örgütü, “Çok hızlı yayıldığını söyleyebiliriz” diyor. Aşılara karşı direnci noktasında da daha çok araştırma yapılması gerekiyor. Bir virüsün mutasyona uğraması, her zaman hastalığın daha ağır geçirileceği anlamına gelmiyor. Merck ve Pfizer’in yeni Covid-19 haplarının da yeni varyantlara nasıl tepki vereceği merak konusu.

6- Şimdi ne olacak?

ABD, dünyanın pek çok yerinden turist yasaklarını kaldırdı. Avrupa Birliği şimdilik varyant konusunda şimdilik sadece 'endişeli' olduğunu açıkladı. Biontech önümüzdeki iki hafta içerisinde aşının Omicron’a karşı etkisi üzerine laboratuvar testlerinin ilk sonuçlarını alacağını duyurdu.

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı geçen ay yaptığı açıklamada, Omicron mutasyonunun şu ana kadar görülen mutasyonel replikasyonların hepsini üzerinde bulunduran genomik olarak ispatlanmış bir varyant olduğunu kaydederek, "Bu anlamda 5-11 yaş arası çocuklarımız da aşılanma programlarına hızlıca geçmeli. Aşılanmayı hızlandırmamız gerekiyor" demişti.

'AVRUPA'DA YAYILIRSA 1-2 AY SONRA TÜRKİYE'DE'

Varyantın tespit edildiği Güney Afrika'nın özellikle turizm ve ticaret anlamında çok temas edilen bir ülke olduğunu kaydeden Doç. Dr. Savaşçı, "Eğer uçuş kısıtlamaları ve tedbirleri almazsak, 'Nu' varyantı Avrupa'da da yayılırsa, 1-2 ay sonra Türkiye'de bir yayılım söz konusu olacaktır. Bu süreçte halkımızın yapabileceği en önemli şey, aşılanmadır" ifadelerini kullanmıştı.

Kaynaklar: Bloomberg, DHA, Haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel