Türk edebiyatının usta kalemi Adalet Ağaoğlu, 91 yaşında hayata veda etti

Türk edebiyatının en büyük yazarlarından Adalet Ağaoğlu, İstanbul'da hayata gözlerini yumdu.

Üç gündür yoğun  bakımda tutulan Ağaoğlu'nun ölümüyle ilgili hastaneden şu açıklama yapıldı: "Sayın Adalet Ağaoğlu, çoklu organ yetmezliği nedeniyle bu sabaha karşı hayatını kaybetti." 

ADALET AĞAOĞLU KİMDİR?

Adalet Ağaoğlu, 23 Ekim 1929'da Ankara'nın Nallıhan ilçesinde dört çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu ve tek kızı olarak dünyaya geldi. 

İlköğrenimini Nallıhan'da tamamladıktan sonra 1938'de ailesiyle birlikte Ankara'ya yerleşti. Ortaöğrenimini Ankara Kız Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1950 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu.

Edebiyata ilgisi, lise yıllarında şiirlerle başladı, kısa bir süre sonra oyun yazarlığına yöneldi. 1946'da Ulus gazetesinde tiyatro eleştirileri yayımlayarak yazarlığa başladı. 1948-1950 arasında Kaynak Dergisi'nde şiirleri yayımlandı. 1951-1970 yılları arasında TRT'de çeşitli görevlerde bulundu. Ankara Radyosu'nda göreve başladığı yıl, ilk radyo oyunu olan Aşk Şarkısı'nı yazdı. Radyo'da görev yaparken tiyatro oyuncusu ve yönetmen dört arkadaşı Kartal Tibet, Üner İlsever, Çetin Köroğlub ve Nur Sabuncu ile Ankara'nın ilk özel tiyatrosu Meydan Sahnesi'ni kurdu. Meydan Sahne Dergisi'ni çıkardı. 1953 yılında tiyatro konusunda görgü ve bilgisin arttırmak üzere Paris'e gitti. 1953'te Sevim Uzungören'le birlikte yazdığı Bir Piyes Yazalım tiyatro oyunu aynı yıl Ankara'da sahnelendi. 1954 yılında mühendis Halim Ağaoğlu ile evlenen sanatçı, ilk romanını yazana kadar oyun yazarlığını sürdürdü. Üst üste yazdığı eserlerle 60 ve 70'li yılların önde gelen oyun yazarlarından oldu.

ÖNEMLİ ESERLERİ

1970'de TRT'den istifa eden sanatçı, ilk romanı Ölmeye Yatmak'ı 1973'te yayımlandı. Ölmeye Yatmak, daha sonra yazdığı Bir Düğün Gecesi (1979) ve Hayır (1989) adlı romanlarla bir üçleme oluşturdu ve birçok ödül kazandı. Bir Düğün Gecesi ve Hayır romanları yayımlanır yayımlanmaz, ikinci romanı Fikrimin İnce Gülü, dördüncü basımında toplatıldı. Bu roman hakkında, "askeri kuvvetleri küçük düşürmek" suçlamasıyla hakkında 1981 yılında dava açılan Ağaoğlu, iki yıl süren davanın ardından aklandı. Düğün Gecesi ise soruşturma aşamasında kaldı. 

Öykü kitapları, denemeler, anı-roman türünde eserler de yayımlayan Ağaoğlu, 1991'de Çok Uzak Fazla Yakın'la oyun yazarlığına döndü. 

Adalet Ağaoğlu ile ilgili yazıları bir araya getiren arşiv, eşi Halim Ağaoğlu tarafından hazırlanmış ve 2003'te Adalet Ağaoğlu'nun yazarlığının 55. yılı anısına Herkes Kendi Kitabının İçini Tanır adı ile basılmıştı. 

1996'da ciddi bir trafik kazası geçiren ve iki yıl hastande yatan Adalet Ağaoğlu için Can Yücel'in söylediği "Sen Türkiye'nin en güzel kazasısın" sözü, Feridun Andaç'ın Adalet Ağaoğlu ile yaptığı nehir söyleşi tarzında bir kitabın adı oldu. Kitap, 2006'da basıldı.

SON RÖPORTAJI

Adalet Ağaoğlu, mayıs ayında İstanbul Life dergisi genel yayın yönetmeni Çınar Oskay'a verdiği röportajın başında "Bugünlerde ancak şu cümleyi kuruyorum: Kendimden sıkıldım. Çok sıkıldım. Evde üst üste düşüp ölümden dönmüşüm. Birini tutmadan yürüyemiyorum. O zor ama onun dışında yaşıma bakarak iyi sayılırım," ifadesini kullanmıştı. Usta yazar, devamında "Bu kadar uzun yaşamayı istemezdim, dünyanın bu halini görmeseydim…" demişti.

Fotoğraf: İstanbul Life dergisi