Orman yangınlarında iklim krizinin etkisi ne?

Türkiye'nin gözü kulağı dünden beri Marmaris'te yaşanan orman yangınlarında. Geçtiğimiz hafta da Ankara'da yaşanan sel felaketi 5 kişinin yaşamını yitirmesine neden olmuştu. Nitekim İstanbul'da haziran ayında hala serin hava etkili. Peki nasıl oluyor da bu kadar kısa süre içinde birden fazla doğal afet meydana geliyor. Bütün bu yaşananların arkasında iklim krizi mi yatıyor? Küresel ısınma orman yangınlarında ne kadar etkili? 

Son yıllarda meydana gelen doğal afetlerin çoğu, doğrudan ya da dolaylı şekilde iklim krizi ile ilişkilendiriliyor. İklim krizi, ağırlıklı olarak insan faaliyetleri sonucu ortaya çıkan sera gazlarının atmosferdeki etkisinin artmasıyla dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz ve havada küresel sıcaklıkların yükselmesi ve ortalama iklim değerlerinin değişmesi anlamına geliyor. 

Uzmanlara göre, iklim krizi kuraklık, çölleşme, yağışlardaki dengesizlik ve sapmalar, yangınlar, su baskınları, hortum gibi olaylarda artışlar gibi belirtilerle kendini gösteriyor. 

Boğaziçi Üniversitesi İklim Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Profesör Levent Kurnaz, "Petrol, doğalgaz yakmayı durdurmamız gerekiyordu. Bunu yapmadık. Böyle giderse durum daha da kötüleşecek" diyor.

İklim değişikliği planlarını bir an önce devreye almak gerektiğini söyleyen Kurnaz, "Aklımıza bile gelmeyen pek çok şeyi görüyoruz. Sıcaklıkların, kuraklığın, yağışların artacağı kesin" ifadelerini kullandı.

"BU YAŞADIĞIMIZ İKLİM KRİZİ"

Kurnaz, ormanların yanmasından kaynaklı olarak salgın hastalıkların ortaya çıkabileceğini söyledi ve "Bundan sonra, sivrisinek, böcek salgınları artabilir. Alabileceğimiz bir önlem yok. Kendimizi korumamız lazım" değerlendirmesinde bulundu.

Kurnaz, orman yangınlarında iklim krizinin etkili olmuş olabileceğini söyleyerek, "Bunlar kendiliğinden tutuşabilen nesneler. 10 derece daha soğuk ve yağışlı olsaydı birinin yakması gerekebilirdi. Bu yaşadıklarımız iklim krizi" şeklinde konuştu.

İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Doktor Deniz Demirhan doğanın üretebileceğinden çok daha fazla karbonu atmosfere salmaya devam ettiğini ve bunun sonuçları olacağını söylüyor.

SEL, YILDIRIM, HEYELAN...

Demirhan, "Sel afeti, yıldırım, heyelanlar, toprak kayıpları ve can kayıpları beklenen iklim değişikliğinin bize getireceği süreçler" diyor.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün geçmişe dönük verilerini inceleyen Demirhan, bu tarihlerde İstanbul'da hissedilen sıcaklığın 38 derece civarında olması gerektiğini söylüyor. Demirhan iklim krizi böyle devam ederse şu an hissedilen sıcaklığın 70 dereceye kadar çıkabileceğini anlatıyor. (Gerçek sıcaklık: Belirli bir yükseltide ölçülen sıcaklık değeri. Hissedilen sıcaklık: Ölçülen sıcaklıktan ziyade insan vücudunun algıladığı sıcaklık.)

Demirhan ise Boğaziçi Üniversitesi İklim Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Profesör Levent Kurnaz’ın aksine bu yangınlarda iklim değişikliğinin rolünden önce yangınların çıkış sebebinin ortaya çıkması gerektiği görüşünde.

Sel afetlerinin 1990'lı yıllarda ülke genelinde sayısı 50 ile 100 arasındayken, 2020 yılına kadar artarak 247'ye ulaştığını aktaran Demirhan, "Her sene artarak devam etti. İklim değişimiyle yağışların hem şiddetinde, hem de sayısında artış beklendiğini biliyoruz" değerlendirmesinde bulundu. 

'İKLİM KRİZİ CİDDİ AMA O KADAR ACİL BİR MESELE DEĞİL'

İklim Haber ve KONDA tarafından Kasım 2020'de düzenlenen 'Türkiye’de İklim Değişikliği ve Çevre Sorunları Algısı 2020' araştırmasına göre araştırmaya katılanların yüzde 51.5'i iklim krizini salgından daha büyük bir tehlike olarak görürken, 'iklim krizi de ciddi ama o kadar acil bir mesele değil' yanıtını verenlerin oranı yüzde 42 oldu. İklim krizinin varlığını kabul etmeyenler ise yüzde 6.5’te kaldı.

Araştırma aynı zamanda, iklim değişikliğinin Türkiye'de her 10 kişiden yedisinin endişelendiği bir konu olduğunu gözler önüne serdi.

Görüşülen kişilerin yüzde 14.7'si çok endişeli olduğunu ifade ederken, yüzde 54.6'sı ise endişeli olduğunu belirtti.

*Yukarıdaki derleme, 2 Ağustos 2021'de haberglobal.com.tr'de 'İklim krizinin yangınlar üzerindeki etkisi ne ve bundan sonra ne yapılabilir' başlığıyla yayınlanan makaleden alınmıştır. 

Kaynak: Web Özel