Bazı ülkeler aşı kullanımını askıya aldı... AstraZeneca gerçekten kanda pıhtılaşmaya neden oluyor mu?

Bazı ülkeler aşı kullanımını askıya aldı... AstraZeneca gerçekten kanda pıhtılaşmaya neden oluyor mu?

Oxford/AstraZeneca aşısının kanda pıhtılaşmaya neden olduğu gerekçesiyle birçok ülke tarafından kullanımı askıya alındı. Ancak konuyla ilgili olarak henüz bilimsel bir çalışma yok. İngiltere ve AB'nin kullandığı aşının geleceği ne olacak?

Dünyada birçok ülke aşı yarışında öne geçebilmenin yolunu ararken vatandaşları daha hızlı aşılamanın da yolları aranıyor. Bu aşılar arasında saklama koşulları nedeniyle fark yaratacağı düşünülen Oxford/AstraZeneca aşısı son zamanlarda “Kan pıhtılaşmasına neden olması” endişesiyle aşılama süreci askıya alınıyor.

Uzmanlara göre, aşının kan pıhtılaşmasına neden olduğuna dair henüz bilimsel bir veri yok. Ancak Norveç, Danimarka, Hollanda ve İrlanda kan pıhtılaşmasının neden olduğu derin ven trombozu (toplardamarların ani bir şekilde kan pıhtısı ile tıkanması) ve pulmoner emboli (kalpten akciğerlere giden damarlarda kan pıhtısı görülmesi) endişesiyle aşılama sürecini askıya aldı. Diğer yandan İtalya, Avusturya, Estonya, Litvanya ve Lüksemburg da AstraZeneca aşısının kullanımını durdurdu. 

Fakat bazı ülkelere göre de kandaki pıhtılaşma AstraZeneca aşısı nedeniyle meydana gelmiyor. Kaldı ki uzmanlar da birçok semptomda olduğu gibi kanda meydana gelen pıhtılaşmanın da direkt olarak aşıyla bağlantılı olmayabileceğini ifade ediyorlar. Öyle ki İngiltere ve Fransa gibi ülkelerde AstraZeneca aşısının kullanımına devam ediliyor. Ayrıca İngiltere, vatandaşlarına aşı olmaları konusunda cesaretlendirici telkinlerde bulunuyor.  

AstraZeneca’ya göre, şu ana kadar aşılanan 17 milyon kişinin 15’inde derin ven trombozu, 22’sinde de pulmoner emboli görüldü. Ancak vakaların aşı nedeniyle meydana gelip gelmediği de belirsizliğini koruyor. Öte yandan Avrupa Birliği dışında aşının en çok kullanıldığı ülke Avustralya. Konuyla ilgili olarak Avustralya Başbakanı ve Sağlık Bakanı aşının kullanımını durdurmak gibi bir planlarının olmadığını söyledi. Peki bundan sonra ne olacak? Aşıyla ilgili endişelenecek bir durum var mı?

Bazı ülkeler aşı kullanımını askıya aldı... AstraZeneca gerçekten kanda pıhtılaşmaya neden oluyor mu? - Resim : 1

DERİN VEN TROMBOZU VE PULMONER EMBOLİ NEDİR?

Bazı durumlarda özellikle vücudun bel altı bölgesinde kan dolaşımında meydana gelen yavaşlama damarlarda pıhtılaşmaya neden olabiliyor. Bu durum bacakta, uylukta, pelviste ve kolda gerçekleştiğinde derin ven (toplardamar) trombozu olarak biliniyor. 

Bu pıhtılardan biri bulunduğu yerden kopup damarlar içerisinde harekete geçerse belirli bir bölgede kalıp kanın bir organa gidişini engelleyebiliyor. Bu duruma emboli adı veriliyor.

Bu pıhtı eğer kalpten akciğerlere giden bir damardaki kan akışını bloke edecek duruma gelirse bu duruma da pulmoner emboli adı veriliyor. 

Bu iki olgu oksijen seviyesinin düşmesine ve akciğerlerde ciddi bir tahribata yol açabiliyor. Bu da hasta için hayati risk anlamına geliyor. Aynı zamanda derin ven trombozu ve pulmoner emboli, baş dönmesi, göğüs ağrısı, nefes darlığı ve öksürük gibi semptomların ortaya çıkmasına neden oluyor. 

Bazı ülkeler aşı kullanımını askıya aldı... AstraZeneca gerçekten kanda pıhtılaşmaya neden oluyor mu? - Resim : 2

ASTRAZENECA AŞISI BUNLARA NEDEN OLUYOR MU?

AstraZeneca tarafından pazartesi günü yapılan bir açıklamaya göre, derin ven trombozu ve pulmoner emboli görülme oranı dünya çapında bir aşılama düşünüldüğünde çok düşük seviyelerde ve diğer aşıların verileriyle de benzerlik taşıyor. 

AstraZeneca’da sağlık görevlisi Ann Taylor, pandeminin doğası gereği bireysel vakalara olan ilginin arttığını söyleyerek, “Kamu güvenliğini sağlamak için aşı ile ilgili raporlarda lisanslı ilaç güvenliğinin izlenmesine yönelik standart uygulamaların ötesine geçiyoruz" açıklamasında bulunuyor. Taylor, şu ana kadar Avrupa ve dünya çapında aşıyla ilgili olarak herhangi bir olumsuz durum belirtilmediğini ve testlerin kendileri tarafından aynı zamanda Avrupa sağlık otoriteleri tarafından da yapıldığını söylüyor.

AVUSTRALYA SAĞLIK OTORİTESİ BU KONUDA NELER SÖYLÜYOR?

Avustralya ilaç otoritesi Terapötik Ürünler İdaresi (TGA), henüz AstraZeneca ile kanda oluşan pıhtılaşma arasında bir ilişki bulunmadığını belirtiyor. 11 Mart’a kadar bu konuda herhangi bir vaka bildirilmediğini söyleyen TGA tarafından, “Uluslararası alanda meydana gelen endişeler aşının kan pıhtılaşmasına neden olduğunu göstermez. Kan pıhtıları aşıdan bağımsız olarak da ortaya çıkabilir ve çok da nadir görülen bir olgu değildir” deniliyor.Avustralya Başbakanı Scott Morrison, TGA’nın kendi testlerini yapmaya devam ettiğini belirterek, aynı zamanda uluslararası örneklerin de incelendiğini belirtiyor. Avustralya’nın baş sağlık yetkilisi Prof. Paul Kelly de bu kadar geniş çapta bir aşılamada önceliklerinin güvenlik olduğunu ve eğer olağandışı bir durum varsa mutlaka tespit edeceklerini söyleyerek, “Biz ciddi bir şekilde araştıracağız ancak aşı olduktan sonra meydana gelen her olgunun da aşıyla ilgili olduğu söylenemez” değerlendirmesinde bulunuyor.

Bazı ülkeler aşı kullanımını askıya aldı... AstraZeneca gerçekten kanda pıhtılaşmaya neden oluyor mu? - Resim : 4

BİLİM İNSANLARI VE UZMANLAR NELER SÖYLÜYORLAR?

Queensland Teknoloji Üniversitesi’nden Halk Sağlığı Uzmanı Gerard Fitzgerald, aşıyı askıya alan ülkelerin fazla dikkatli davrandıklarını söyleyerek, aşılama olmadan önce de kanda pıhtılaşmanın sık sık ortaya çıktığının hatırlanması gerektiğini söylüyor. Fitzgerald, Amerika’da Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (CDC) akciğerde meydana kan pıhtılaşmasından dolayı yılda 60 ila 100 bin ölüm bildirdiğini ifade ediyor. Aynı zamanda bu gibi durumların daha çok yaşlılarda ve kronik hastalarda görüldüğünü söyleyen Fitzgerald, yine de her türlü riski değerlendirmek zorunda olduklarının altını çiziyor. 

AŞIYLA İLGİLİ VERİLER YETERİNCE ŞEFFAF MI?

Aşıyla ilgili güvenlik raporları gelecek haftadan başlayarak aylık olarak Avrupa İlaç Ajansı’nın internet sitesinde “Covid-19 salgınında olağanüstü şeffaflık” doğrultusunda paylaşılacak. Aynı zamanda kan pıhtılaşması vakaları Avustralya ve diğer ülkeler tarafından yakından inceleniyor. TGA, diğer uluslararası otoritelerle Covid-19 aşılarının güvenliği doğrultusunda da yakından çalışarak sürekli bilgi paylaşımında bulunuyor. Bu konuda TGA, herhangi bir bulguya rastlarsa halkı da bilgilendirmek adına hızlıca reaksiyon gösteriyor. Ek olarak aşılanan vatandaşlara ve sağlık  çalışanlarına da herhangi bir olağandışı durumda bilgi vermeleri konusunda da telkinlerde bulunuluyor.

Bu haberde yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Guardian'da yayınlanan "Why some countries have suspended the AstraZeneca vaccine and what it means for Australia (Bazı ülkeler neden AstraZeneca aşısının kullanımını yasaklıyor? Bu Avustralya için ne anlama geliyor?)" isimli makaleden alınmıştır. 

Kaynak: Web Özel

aşı AstraZeneca Oxford Oxford/AstraZeneca aşılama Avrupa Birliği Avustralya