Türkiye'de görülen sıcak hava dalgaları 9 kat arttı, süresi uzadı
Prof. Dr. Ecmel Erlat, "1950'den bu yana Türkiye 1.46 santigrat ısındı. Dünya ortalamasının 3 katı ısınan bir bölgede yer alıyoruz. 1950'li yıllarda mayıs ve eylül arasında yılda bir kez sıcak hava dalgası olurken bu değer 9 kat arttı. Çok daha sık sıcak hava dalgasına maruz kalıyoruz." dedi.
İZMİR'İN TROPİK GECE SAYISI 100 GÜNÜN ÜZERİNDE
Betonarme, asfalt gibi yüzeylerin ısıyı çok daha fazla hapsettiği için kentlerin kırsal bölgelere göre iklim değişikliğinden daha fazla etkilendiğini aktaran Prof. Dr. Erlat, İzmir özelinde değerlendirmelerini şöyle anlattı:
“Kentler kırsal bölgelere göre 6-7 santigrat daha sıcaklıklara sahip. İzmir'de sıcak hava dalgalarına baktığımızda, 1950'li yıllarda mayıs, eylül aylarında en fazla bir veya iki kez sıcak hava dalgası yaşanırken bu rakam 2010 yılından itibaren yılda en az dört, beş sıcak hava dalgasına ulaşmış vaziyette. Kentlerdeki yeşil alanların azlığı sağlık koşullarını tehdit ediyor. Rekor sıcaklıkların yanında sıcak hava dalgasının süresinin uzaması insan sağlığını tehdit oluşturuyor. Meteorolojide tropik gece kavramı vardır. Gece en düşük sıcaklıklar 20 santigratı geçtiğinde tropik gece olarak tanımlanır. İzmir için yapılan çalışmalar gösteriyor ki 1950'li yıllarda gece sıcaklıklarının 20 santigratı geçtiği gün sayısı en fazla 70 güne ulaşırken şu anda 100 günün üzerinde. Gündüzleri de sıcaklıkların 30 santigratları geçtiği gün sayıları 70'lerden 100'e çıktığını görüyoruz. İzmir yılın en az 3,5 ayında gündüz sıcaklıkları 30 santigratın üzerinde seyrediyor." .
'TÜRKİYE'DE SEL FELAKETİNDEN EN FAZLA ETKİLENEN İKİNCİ İL İZMİR'
İzmir'in iklim değişikliğindeki en önemli sorunlarından bir tanesinin sel ve taşkınlar olduğunu anlatan Prof. Dr. Erlat, şöyle devam etti:
"Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün 2010 ile 2021 yılları arasının kapsayan çalışmasında, Türkiye'de en fazla sel felaketinde etkilenen 2'nci il, İzmir oldu. Bu dönemde İzmir'de 95 tane sel felaketi yaşanmış. Dere yatakların doğal akışının bozulması, dere yataklarının beton bir yatak içine alınması, akarsu akışlarının, dere yatakları akış düzenini bozuyor ve bu da sel taşkına neden oluyor. Kentler beton ve asfaltla kaplı olduğu için yağan yağmur yüzeysel akışa geçiyor. Sıcaklıklar arttıkça buharlaşma şiddetleniyor. Atmosferde çok fazla nem var. Hem nem hem sıcaklık atmosferdeki olayları şiddetlendiriyor. O nedenle eskiye gök gürültülü sağanak yağışları özellikle bahar aylarında daha fazla oluyor. Dolu yağışı, şimşekli, yıldırımlı yağışları daha fazla görüyoruz. İzmir'de gözle görünür değişimlerden biri deniz kabarmaları. Kış mevsiminde basınç düştüğünde deniz seviyesi kabarır. İzmir'in alçak bölgeleri, Bostanlı, Mavişehir, Karşıyaka, Konak gibi yerler sular altında kalıyor. 20 yılda bir olan deniz kabarmaları neredeyse 4 veya 5 yılda tekrarlanır oldu. İzmir'de artık yılda 2 defa 'su hortumları' veya 'tornado' adını verdiğimiz hortumlar oluşmaya başladı. Küresel ısınma dediğimiz sadece ortalama sıcaklıklardaki artış olarak algılamamalıyız. İklim değişikliği aşırı hava ve iklim olayları olarak görüyoruz. Aşırı hava olayları can kayıpların yanında milyon dolarlara bulabilecek hasarlara neden olabilir."