Murat Bardakçı'dan Fatih Sultan Mehmet tablosuyla ilgili dikkat çeken açıklama
Tarihçi Murat Bardakçı, İBB tarafından satılan alınan tabloda, Fatih Sultan Mehmet'in karşısındaki kişinin, söylenildiği gibi Cem Sultan olamayacağını yazdı.
İBB'nin satın aldığı Fatih Sultan Mehmet tablosu, gündemdeki sıcaklığını koruyor. Tabloda Fatih Sultan Mehmet'in karşısında resmedilen kişinin kim olduğuna ilişkin soru işaretleri de sürüyor.
Tabloya ilişkin, katıldığı televizyon programında soruyu yanıtlayan Prof. Dr. İlber Ortaylı, Fatih Sultan Mehmet'in karşısındaki kişinin Cem Sultan olduğunu söylemişti. Ortaylı, "Cem Sultan'ı Fatih Sultan Mehmet seviyordu, yetenekleri konusunda kendisine yakın buluyordu" ifadelerini kullanmıştı.
MURAT BARDAKÇI: CEM SULTAN DEĞİL
Tarihçi Murat Bardakçı ise, bugünkü "Fatih’in karşısındaki genç, Cem Sultan değildir!" başlıklı yazısında, gerekçelerini sıralayarak, tablodaki kişinin Cem Sultan olamayacağını öne sürdü.
Bardakçı, şunları yazdı:
"Tabloda Fatih Sultan Mehmed ile beraber resmedilen gencin kimliği bilinmemektedir, bu konuda yapılan yorumlar, hattâ gencin Fatih’in en sevdiği oğlu Cem Sultan olduğu yolundaki açıklamaların temeli yoktur.
Fatih’in üç oğlu vardır; oğullarından Mustafa, Bellini’nin 1479’da İstanbul’a gelmesinden önce vefat etmiştir. Hükümdarın o sırada 32 yaşında olan büyük oğlu Bayezid babasının yanında değil, Amasya’dadır; üçüncü oğlu olan Cem de o tarihte Konya’dadır.
Ressamı meçhul eserde Fatih’in karşısında görülen gencin Cem Sultan olmamasının imkânsızlığının sebepleri sadece Bellini’nin İstanbul’a gelişi sırasında Cem’in Osmanlı payitahtında bulunmaması değil, hükümdar babanın oğlu ile beraber resmedilmesinin Şark’ın geleneklerine ve protokollerine ters düşmesidir.
Avrupa resminde hükümdarların çoluk-çocuk birarada gösterilmesi âdeti bizde yoktur, üstelik bir padişahın oğlu bile olsa bir başkası ile aynı boyda resmedilmesi örfe ve edebe mugayirdir! Cem Sultan, Bellini’nin İstanbul’da bulunduğu günlerde payitahta gelmiş ve Bellini ile tesadüfen de karşılaşsa bile, bu şekilde, yani babası ile ve onunla aynı boyda beraberce resmedilmesine imkân yoktur! Zaten, tablo hakkında daha önce yapılan çalışmalarda da kimliği meçhul gence tabloda Fatih ile aynı seviyede yer verilmesinin eserin sarayın dışında, hayalî şekilde yapıldığını gösterdiği vurgulanmıştır.
Üstelik, tablodaki gencin kim olduğu hakkında bugüne kadar değişik yorumlar yapılmış ama kesin bir hükme varılamamıştır. Meselâ, Fatih Sultan Mehmed hakkındaki en meşhur biyografi ile Bellini’yi anlatan çok önemli bir makale kaleme almış olan Franz Babinger gencin Bosna hükümdarının İstanbul’da rehin bulunan oğlu olabileceğini yazar ve tablonun Bellini’nin eseri gibi gösterilmesi iddiasını temelsiz gördüğünü söyler."