Mehmet Torun: Bağış madem yanlıştı, Kızılay kabul etmeseydi

Başkentgaz'ın sahibi Torunlar GYO'nun Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mehmet Torun, Kızılay'a yapılan bağışla ilgili açıklamalarda bulundu. Torun Kızılay üzerinden yapılan bağışın TÜRGEV'in yurduna gideceğini bilmediğini söylerken vergiden kaçınmadıklarını savundu. Torun, "Ben bu bağışın şerefiyesinin Kızılay'a kalmasını istiyorum. Madem yanlıştı, Kızılay kabul etmeseydi" diye konuştu.

Başkentgaz'ın Kızılay üzerinden Ensar Vakfı'na yaptığı bağış günlerdir tartışılıyor. Kızılay Başkanı Kerem Kınık şirketin 'vergiden kaçmadığını vergiden kaçındığını' söylerken Torunlar GYO'nun Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mehmet Torun Habertürk'ten Muharrem Sarıkaya'nın sorularını yanıtlarken, "Ben bu bağışın şerefiyesinin Kızılay'a kalmasını istiyorum. Madem yanlıştı, Kızılay kabul etmeseydi" dedi.

İşte Torun ile yapılan söyleşinin ilgili bölümü: 

Soru: Siz 2015'te 13,4 milyon, 2016'da 16,5 milyon, 2017 yılında 30 milyon, 2018'de de tartışılan 8 milyon bağışınız var. Niye vergi değil de bağış? Devlete vergi vermekten hoşlanmıyor musunuz? 

Torun: Daha eski yıllara baktığınızda bizim ne kadar vergi verdiğimizi görürsünüz. 

Soru: Kızılay'a yardımı veriyorsunuz. Kızılay Ensar Vakfı'na aktarıyor; o da TÜRGEV'e aktarım yapıyor. Neden dolaylı bir yönteme başvurdunuz. Neden doğrudan vermediniz?

Torun: Bizim buradaki muhatabımız Ensar Vakfı… Kamu yararına çalışan bir vakıf olduğu kararı bulunan bir vakfa bağış yapmakla Kızılay'a bağış yapmak arasında hukuk ve ekonomik açıdan bir fark yoktur. Derdimizin herhangi bir ekonomik menfaat olmadığı bağışçı olmamızdan da anlaşılmaktadır.

Soru: Fark vardır, birinde vergi sıfırdır, diğerinde ancak %5 kısmını bağış yapabilirsiniz.

Torun: Kızılay'da matrahınız kadarını düşerseniz, diğerinde kurum kazancının yüzde 5'ini düşebilirsiniz. Yüzde 5'i aşan kısmı vergiye tabidir. Yani 100 milyon liralık bir kurum kazancınız varsa 10 milyon da yardım yapmışsanız, bunun 5 milyonu vergi dışıdır, geriye kalan 5 milyonu ise vergiye tabidir. Takdir edersiniz ki bizim kazancımızın sınırı bu %5 oranını çok rahat karşılıyor. Biz Kızılay veya Ensar olsun hangisine yaparsak yapalım, matrahtan indireceğimiz kısım aynı.

Soru: Diyorsunuz ki Kızılay ile Ensar'a bağış yapma arasında hukuk ve ekonomik bir fark yok. O zaman neden doğrudan kendilerine yapma yerine dolambaçlı yol izlediniz? Siz Kızılay'a, Kızılay Ensar'a, Ensar da TÜRGEV'e. Bu da "Kızılay Keyman Adası mı?" eleştiriler yaratıyor. Buna ne diyeceksiniz?

"BİZİM ANTİK KUNTİN İŞİMİZ OLMAZ"

Torun: Bizim buradaki düşüncemiz şu; Kızılay le bizim başka bağışlarımız da var. Bu işin şerefiyesi Kızılay'a ait olsun. Bağış da bizden kaynaklansın istedik. Yoksa biz kendi paramıza ne gibi bir şey düşünebiliriz. Zaten para bizim. Yani başkasının parası da antin kuntin yapalım, aradan götürelim diye düşünüldüğü söylenebilir. Ama para bizim. Bizim antin kuntin işimiz olmaz.

Soru: Ama kullandığınız araç kamunun ortak referans noktası olan Kızılay…

Torun: Kamunun ortak değerine halel getirecek bizim bir düşüncemiz de eylemimiz de yok. Kamunun değerli kuruluşunun aracı olması, yani şartlı bağışçı kurumda Kızılay adı geçiyor. Bizim adımız geçmiyor. Yani şerefiye diye bir şey vardır. Caddenin bile önde olanının bir şerefiyesi vardır, iki sokak arkada olan binaların bile farklı şerefiyesi vardır. Bunun dışında başka bir amaç varsa bunu çıksın biri söylesin.

Soru: Sadece şerefiyesi Kızılay'ın olsun mu?

Torun: Başka bir şey yok. Biz 15 Temmuz sonrası bağışlarımızı daha çok Kızılay üzerinden yapma kararı aldık. Bu bizim bir ilke kararımız…

Soru: Bu denli eleştiri aldıktan sora kendinizi yalnız hissediyor musunuz? 

Torun: Eeeeğ…. Hissetmiyorum.

Soru: Peki bunlar sizi üzdü mü?

Torun: Tabi ki üzdü.

Soru: Kimse sahip çıkmadı mı? Bir dakika bu kişi de bağış yapıyor, neden eleştiriyorsunuz denilmediği için üzgün müsünüz? 

Torun: Sahip çıkılmadığını da düşünmüyorum, mutlaka ki söz hakkı olan da bir gün söz hakkını kullanır, bir bildiği vardır herhalde…

Soru: Kızılay üzerinden Ensar'a şartlı bağış yaparken TÜRGEV'in New York'taki yurduna gideceğini biliyor muydunuz?

Torun: Hayır… Ensar Vakfı bunu gösteriyor.

Soru: Ensar Vakfı'nın akşamki açıklamasında sizden söz ederken "Şirket (Başkent Gaz), TURKEN Vakfı yurt inşaatı için Ensar Vakfı'na yapacağı bağışını Kızılay'a şart yoluyla yapmayı tercih etmiş" diyor. 

Torun: Ensar Vakfı ile olan ilişkiyi onlarla, TURKEN Vakfı ile konuşmanız lazım. Yani ben onlara girmem.

Soru: Ama sizin yurt yapımı için bu yolu tercih ettiğinizi söylüyor.

Torun: Ben onu kavrayamıyorum, cevap veremeyeceğim ona… Ben Ensar Vakfı ile ilgili durumu anlattım. Benim yaptığım bağışta TURKEN diye bir ifade geçmiyor.

Soru: Evet geçmiyor, ama Kızılay'a şartınızı sunarken yurt için verdiğinizi belirtiyorsunuz…

Torun: Benim oradaki Kızılay'a gönderdiğim şarttaki ifadem neyse odur. Bunun dışında değerlendirmem yok. Kanaatim de beyanım da yok. Altında imzam olan yazı benim bağışı nereye yaptığımı teyit ediyor. Zaten bahse konu olan yurt da şu (New York'ta yapımı devam eden TURKEN yurdunun fotoğrafını gösteriyor)… Bu yurt, yapılmakta olan bu yurt, 12 katı yapıldı, 21 kata çıkacak… Benim bir şirketim var, bunun altında 12 tane şirket var. Bu holding oluyor. Ben şirketteyim, Holdingi, ötesini bilmiyorum diyorum. Benim burada beyanımdaki bağış Ensar Vakfı'na yapılmıştır. Ensar Vakfı yaptıracak, onun içeriği hakkında bir bilgim yok. TÜRGEV vardır, başkaları vardır, o da TURKEN çatı yapısını oluşturur.

Soru: Kızılay Genel Başkanı sizin "vergiden kaçınmak için yaptığınızı" söylüyor. Size böyle bir suçlaması var.

Torun: Vergiden kaçınmadığımı açıkladım. Buyurun işte. Bu şirketler bağımsız denetim ve uluslararası bağımsız denetim şirketleri tarafından da denetlenen şirketler. Benim keyfiyetimle yürütülen şirketler değil. Sorumluluğumuz var burada. Bir bağış yapmak yani %22 kurumlar vergisinden indirim için bağış yapmak gibi bir iddia akla sığmıyor. Yapacağınız bağış matrahtan düşüleceği için sadece %22'lik kısmından indirim alırsınız. Kalan matraha da %22 uygularsınız. Bunun 8 milyonun vergi getirisi 1 milyon 600 bin olur. Ödeyeceğiniz vergiden de %5 düşmezsiniz. Vergiye tabi kurumlar vergisi diyelim 100 milyon lira ve 10 milyon bağış yaptıysanız bunun ancak %5'i kadarını düşebilirsiniz. Yani 5 milyon lirayı 100 milyondan düşüp, 95 milyon üzerinden vergi öderseniz. Bizim için bunun 5 milyonun çok üzerinde bir rakam söz konusu. 100 milyon olsa bile 5 milyona kadar vakıflara bağışa zaten kanun izin veriyor.

Soru: TÜRGEV'e 31 ev almışsınız zaten, neden doğrudan yardım yapmadınız?

Torun: Uygun görmüyorum, buna cevap vermeyeceğim…