Maskeler çocukları nasıl etkiliyor? 'Mimikler ve sesler…'

"Maske yüzünden bir an tanıyamadım, ne haber nasılsın?" Bu cümleyle pandemi sürecinde pek çok kez karşılaştık. Muhtemelen zaman zaman biz de bu cümleyi kuran taraftaydık. Maskeli birini tanımak elbette daha güç. Bizim için durum böyleyken çocuklar için maske daha farklı bir sorun yaratıyor olabilir.

Bazı psikologlar yüz tanıma becerileri henüz gelişme aşamasında olan 0-12 yaş arasındaki çocuklar için maskenin bir problem olduğu görüşünde. Hatta uzmanlar, 14 yaşına kadar yüz tanıma yetisinin gelişime devam ettiğini vurguluyor. Bu sebeple bazı ülkeler belirli bir yaşın altındakilere kamusal alanda maske takma zorunluluğu getirmedi.

'MOR MASKELİ OLAN...'

ABD'de yaşayan ve bu duruma dikkat çeken bir ebeveyn, "Kreşe giden kızıma bir sınıf arkadaşı tekme atmış. 'Kimdi o' dedim, 'Mor maskeli çocuk' dedi. Ertesi gün maske değişmişti. Okulda tek bir mor maskeli yoktu" diyor. Peki sürekli maskeli yüzler görmek, yüz tanıma becerileri gelişim aşamasında olan çocukları nasıl etkiliyor?

Haberglobal.com.tr'ye konuşan bazı uzmanlara göre gelişim çağındaki çocuklar için bu olumsuz etkisi olabilecek bir durum. Bazıları da çocukların bu duruma yetişkinlere nazaran daha çabuk adapte olacağını ve maske takmanın yüz tanıma becerilerini olumsuz yönde etkilemeyeceğini düşünüyor. 

"GELİŞİME ENGEL OLABİLİR"

"Maskenin çocukların yüz tanıma becerilerinin gelişmesinde engel olabilir" diyen Kocaeli Üniversitesi Çocuk Psikiyatristi Ana Bilim Dalı Öğr. Üyesi Prof. Dr. Nursu Çakın Memik, bununla ilgili çalışmalar yapıldığını ve bazı ülkelerde belirli bir yaşın altındaki çocuklarda maske takılma zorunluluğunun sadece bu nedenle kaldırıldığını belirtiyor.

Prof. Dr. Memik söz konusu ülkelerde maske takmanın, çocuklarda yüz tanıma, mimikleri görme, gözlemleme açısından sorunlar yaratabileceğinden endişe duyulduğunu söylüyor. 

"TANIMAKTA ZORLANABİLİRLER"

Çocukların mimiklerle, göz temasıyla, ifadelerle öğrendiğini anlatan Memik, "Bu yüzden çocukların maskeden etkilenmeleri mümkün. Çocuklar ileriki yıllarda maskesiz gördükleri kişileri ikinci defa gördüklerinde tanımakta zorlanabilirler" diyor. 

Sosyal okuma ve sosyal mesajları kavrama için çocukların mimikleri tanımasının önemini vurgulayan ve ana okulu öğretmenlerine de tavsiyede bulunan Prof. Dr. Memik, çocukların birbirini daha iyi tanımaları için yapabilecek etkinlik ve çalışmalar hakkında ise şunları söylüyor:

"Öğretmenler fotoğraflı bir sınıf ağacı oluşturmalılar. Açık alanda maskesiz durarak çocukların maskesiz yüzleri de görmelerini sağlamalılar. Mutlaka maskesiz açık alan etkinlikleri yapılmalı.

Çocukların göğsüne fotoğraflı kimlik kartı asılabilir. Örneğin kartta sevimli bir figür ya da bir sembol olur. Bunun yanında da çocuğun fotoğrafı olur."

Bağışıklık sistemimiz gribi unuttu... Ne önlem almalı?Gündem

Prof. Dr. Memik, ülkemizde kapalı alanda maske kullanmanın ise bir gereklilik olduğunun altını çiziyor: "Okul mevcudumuz fazla olduğu için sınıf içerisinde ilkokul öğrencilerinin maske takması gerekiyor."

"TAMAM BOZMAZ AMA ZORLAR"

Çocuk ve Ergen Psikiyatrı Doç. Dr. Neslim Güvendeğer Doksat ise maskelerin çocukları yüz tanıma becerilerinin gelişmesi noktasında zorlayacağını düşünüyor. Doksat, "Çocuklar belirli bir özelliğe, gözler gibi belirli bir bölgeye odaklanırlar. Bu sebeple zorlanacakları kesindir" diyor.

Çocukların sadece göz ve burun üzerinden tanıma becerisi geliştirebileceklerini belirten Doksat, "Çocuklar bir kişiyi ileride maskesiz olarak ikinci defa gördüklerinde de doğal olarak zorlanabilirler" ifadelerini kullanıyor.

"Anaokullarında çocukların birbirlerini daha iyi tanımaları için birbirlerine isimlerini söyleyecekleri ve keyif alacakları ortak faaliyetler yapılmalı" tavsiyesinde bulunan Doç. Dr. Doksat, şu kritik hatırlatmayla ifadelerini noktalıyor:

"Bunların hepsinin tedbiri var. Ama enfeksiyon ve Covid-19 un çaresi daha zor."

'ÇOCUKLAR ADAPTE OLACAKTIR'

Psikolog Prof. Dr. Üstün Dökmen ise maske kullanımının çocukların yüz tanıma becerisine zarar vermeyeceği görüşünde:

"Çocuklar bu duruma da adapte olacaktır. Çocuklar yetişkinlere oranla yeniliklere daha çabuk uyum sağlarlar."

Prof. Dr. Dökmen şöyle devam ediyor: "Karşıdakini bir bütün olarak algılarız. Gözleri, yüzün şekli, mimikleri, ses tonu, vücut duruşu ve el kol hareketlerini bir bütün olarak algılarız. Çocuklar sadece burun, dudak ve yanakla tanımıyor. İleride de bu bir sakınca olmayacaktır."

[email protected]

*Ek kaynak: The Atlantic (Masks Are Changing How Kids Interact)

Kaynak: Web Özel