Maskeler bizi kimse maske takmazken de koruyacak mı?

Koronavirüs ile geçen bir buçuk senede hayatımızda yer eden ve herkesin bir noktada kurtulmak istediği maskeler, virüsle mücadelede çok ciddi bir işlev gördü. Maske, mesafe ve temizlik üçlüsünün en önemli parçalarından olan maskeler, şu sıralar genellikle olmaları gereken yerde değiller.

Normalleşme sürecinde maskeleri burnumuzdan daha çok indirmeye başladık. Zaman zaman dirseğimizde de kendilerine yer buluyorlar. Açık havada mesafeler korunduğunda aşılı bireylerin maske konusunda daha esnek davranabileceği aşikar ancak maskeye daha geç veda edecek olanlar ne yapacak?

Biliyoruz ki nasılsa bir kesim maskeleri neredeyse hiç takmazken bir kesim de maske kuralına ciddi bir biçimde uymaya devam ediyor, son güne kadar da devam edecek. Akıllardaki soru ise şu:

Maskeler en iyi performansı, bir ortamda herkes maske takarken sergilemekte. Peki ya sadece bir kişi maske takıyorsa? O kişi özellikle kapalı ortamda hala yeteri kadar korunuyor mu?

HERKES MASKE TAKTIĞINDA...

Bir odada herkes maske taktığında maskeler daha iyi çalışıyor zira enfekte bir kişi maske taktığında, soluduğu bulaşıcı parçacıkların büyük bir yüzdesi tutuluyor ve viral yayılma kaynağında duruyor. Aynı zamanda odada daha az viral parçacık yüzdüğünden kaçanlar da diğerlerinin maskeleri tarafından engelleniyor.

Ancak maskelerin, etrafındakiler maskesizken bile kullanıcıyı koruduğunu gösteren çok sayıda kanıt var. Koruma oranının maskenin kalitesine ve yüze ne kadar iyi oturduğuna bağlı olduğunu söyleyen çalışmalar mevcut.

NEGATİF ÇIKANLARIN HEPSİ MASKELİYDİ

Örneğin İsviçre'de bir otelde art arda patlak veren vakalar incelendiğinde virüse yakalanan çalışanların ve bir otel müşterisinin sadece siperlik taktığı ortaya çıktı. Testi negatif çıkanların hepsi maske takmaktaydı.

ABD'nin Tennessee eyaletinde yapılan bir araştırmada ise maske zorunluluğu olan topluluklarda hastaneye yatış oranının maskeleri gerekli tutmayan topluluklara göre oldukça düşük olduğu ortaya çıktı.

Viral bulaş konusunda dünyanın önde gelen uzmanlarından biri olan Prof. Linsey Marr basit bir örnek veriyor:

“Sağlık çalışanları, zararlı patojenlerle çalışan bilim insanları ve havadaki tehlikeli partiküllere maruz kalabilecek işçiler, N95'ler gibi özel maskelere güvenirler. Uygun şekilde takılmış, yüksek verimli maskelerin işe yaradıklarını buradan da biliyoruz.”

Bir dizi laboratuvar çalışması da maskelerin, maske takan kişileri koruduğunu belgeliyor. Koruma seviyesi maskenin türüne, maskenin yapıldığı malzemeye göre değişiklik gösterebiliyor. Ancak özünde tüm çalışmalarda maske takan kişilerin, maske sayesinde virüse maruz kalma ihtimalinin oldukça azaldığı görülüyor.

PEK ÇOK ÇARPICI ARAŞTIRMA BULUNUYOR...

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin araştırmasına göre cerrahi maskeler düğüm ve gerdirme yöntemiyle takıldıklarında maruziyeti yüzde 65 oranında azaltıyor. Bir Virginia Tech araştırması ise iki kat bez maskenin en çok nüfuz eden parçacıkların yüzde 70'ini durdurduğunu gösteriyor. Tokyo'da yapılan bir araştırma ise basit bir pamuklu maskenin bile koruma sağladığını vurguluyor.

Laboratuvar çalışmalarının tümü maskenin kullanıcıyı koruyacağını gösterse de, maskelerin gerçekte ne kadar iyi performans gösterdiği, insanların maskeleri ne kadar tutarlı kullandığı, kişinin yüksek riskli durumlarda olup olmadığı ve enfeksiyon oranı gibi bir dizi değişkene bağlı.

Maske kullanımının gevşemesi grip vakalarında artışa neden olduSağlık

Aşı, Covid-19'a karşı en iyi koruma olmakla birlikte, aşılı kişilerin bile, başkalarının aşı durumu bilinmediğinde kapalı alanlarda kalabalıklardan veya kalabalık gruplardan kaçınmaları öneriliyor.

Prof. Marr, “Delta varyantının diğer varyantlardan çok daha bulaşıcı olduğu göz önüne alındığında, mesafenizi koruyamadığınızda veya dışarıda değilseniz veya etrafınızdaki kimse maskeli değilse, mümkün olan en yüksek kaliteli maskeyi takmalısınız” diyor.

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr

*Bu haberde yer alan bilgilerin büyük bir kısmı The New York Times'ta "Does My Mask Protect Me if Nobody Else Is Wearing One?" başlığıyla yayınlanan makaleden derlenmiştir.

Kaynak: Web Özel