Marmara'yı kurtaracak... Umudun adı yapay resif

Müsilaj felaketi Marmara Denizi'nde alarm zillerinin çalmasına neden olurken arıtma tedbirlerinin yanı sıra farklı yöntemlerle su altı yaşamanın canlanması ve çeşitlenmesi için çalışmalar yapılıyor. Bu çalışmalardan biri de denize yapay resifler bırakmak. Bu kapsamdaki son çalışma Marmara Adaları çevresinde yapıldı. Hem özel sektörün hem de üniversitelerin destek verdiği çalışmada bilim insanları Marmara Adaları’nda 280 yapay resifi deniz tabanına yerleştirdi.

DOĞAL KARBONAT YAPILAR

Resif, denizcilik terminolojisinde kaya, kum ve deniz canlıların birikimiyle birlikte suyun gel-gitle oluşan en düşük seviyesindeki sığ alanlarında bulunan su altı yüzey yapılarına verilen isim. Organik kökenli karbonat yığınları olan resiflerin deniz tabanında az bulunduğu yerlerde insanlar tarafından üretilen resifler devreye sokuluyor.

ÜÇ BOYUTLU YAZICILAR ÜRETTİ

T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü öncülüğünde yürütülen projede Balıkesir Üniversitesi ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nin öğretim görevlileri yer aldı. Üç boyutlu yazıcılarla üretilen resiflerin tam olarak hangi noktalara yerleştirileceğine deniz tabanında yapılan araştırmaları değerlendiren uzman isimler karar veriyor.

TAKİBİ DE YAPILIYOR

Yapay resif projesi, resiflerin yerleştirildiği bölgelerde 5 yıllık bir takip sürecini de kapsıyor. Çalışma yapılan noktalardan elde edilen veriler denizin farklı noktalarında yapılacak çalışmalar için örnek oluşturuyor. Marmara Denizi'ndeki müsilaj felaketinin ardından hazırlanan Marmara Denizi Acil Eylem Planı'nın maddelerinden biri de yapay resiflerin denize yerleştirilmesini içeriyor.

4 YILDIR DEVAM EDİYOR

İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Balıkçılık ve Su Ürünleri Şubesi, ilk olarak 2019'da Marmara Denizi'nde yapay resif alanları oluşturdu. Bu kapsamda 2019'da Kınalıada’nın kuzeyinde yer alan alana 60 adet yapay resif bloğu yerleştirildi. 2020'de ise Kınalıada ve Burgazada-Heybeliada'da belirlenen alanlara 420 yapay resif ve 36 adet anti-trol resif, 2021'de Sarayburnu açıklarında 30 yapay resif ve 3 anti-trol resif, 2022'de Burgazada-Heybeliada’da 60 yapay resif yerleştirildi. O dönemde tespit edilen noktalara 660 yapay resif ve 39 anti-trol resif bırakıldı. Projenin tamamında bin 453 yapay resif ünitesi ile 95 anti-trol resif deniz tabanında konumlandırıldı.

SONUÇLAR OLUMLU

Resiflerle küçük balıkçılığın canlanması amaçlanırken ilk sonuçlar da alınıyor. Uzmanlar resiflerin istavrit sürülerini çektiğini bol miktarda kalamarın da yine resiflerin altında yaşamaya başladığını belirtiyor, kırlangıç balıklarına da rastlandığı ifade ediliyor. Bu sonuçların denizlerdeki biyo-çeşitliliğin artması açısından umut verdiği bildiriliyor.

BALIK CENNETİNE DÖNÜŞÜR

Haber Global Web Özel'e değerlendirmelerde bulunan Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri anabilim dalında görevli Prof. Dr. Doğan Yaşar, yapay resiflerin İzmir Körfezi'nde de çok olumlu sonuçlar verdiğini söyledi. Yapay resiflerin su altındaki biyo-çeşitliliği hızlı bir şekilde çoğalttığını belirten Yaşar, İzmir Körfezi'nde bazı alanların olta balıkçılığı için verimli noktalara dönüştüğünü kaydetti.

DOĞAL OLMALI

İzmir'de daha önce hurda gemi, otobüs ve otomobillerin batırılıp resif olarak kullanıldığını belirten Yaşar; bu araçların su altı yaşamına katkısı olsa da yapay resiflerin doğal malzemelerden üretilmesi gerektiğini kaydetti. Yaşar metal malzemelerin denizlerde kirliliği artırdığını belirtirken Marmara Denizi için doğal karbonat benzeri malzemelerden üretilen yapay resiflerin öneminin altı çizildi.

ertan.altan@haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel