Mafya ile ortaklar! Çeteler sokaktan dijitale taşındı

Fatih'te iki genç kızı hayattan koparan korkunç olayda gözler internetteki oyun grupları ile bazı dijital platformlara çevrildi. Cinayetlerin ardından intihar eden Semih Çelik'in internetteki bağlantıları incelenirken; Discord adlı mesajlaşma uygulamasında çocuklara taciz ve şantajda bulunan; suça ve kendine zarar vermeye teşvik eden yapılanmalar Türkiye'nin gündemine geldi. Dijital kültür, dijital kimlikler, bilgisayar oyunları konusunda akademik çalışmaları olan iletişim bilimci sosyolog Uğur Delen, bu platformların nasıl çalıştığını, nefret gruplarının nasıl örgütlendiğini ve güvenlik için neler yapılması gerektiğini anlattı.

* Discord ve benzeri platformlar karanlık yapılanmaların oyun sahası haline mi geldi?

Discord tıpkı WhatsApp, Skype gibi bir iletişim uygulaması. Discord sunucuları da kendi içlerinde sesli ve yazılı iletişim kanallarından oluşuyor. Nefret gruplarının bu platformlarda aktifleşmeye başlaması bu platformların yapısından kaynaklanıyor. Discord sunucuları dijital birer mahalleye dönüşmeye başladı. Bugün Türkiye’deki içerik üreticilerinin inşa ettiği farklı Discord sunucuları Türkiye’deki dijital kültürün inşasına yön veriyor. Her sunucunun kendine ait bir kültürü ve bu kültürün altında ürettiği alt kimlikler oluşmaya başladı.

* Çocuklara yönelik tehdit, taciz ve kendine zarar verme talimatlarıyla gündeme gelen yapılar nasıl örgütleniyor?

Bu toplulukların en temel motivasyonu para kazanmak. Öncelikle birinin adını ve soyadını öğrendikleri anda o kişinin bütün özel bilgilerini de öğrenebiliyorlar. Yakın çevremin deneyimlediği şey de bu şekilde başladı. Adını, soyadını öğrendikten sonra bütün akrabalarının T.C kimlik numaralarını, telefon numaralarını ve adres bilgilerini arkadaşıma yolladılar ve kendilerine çıplak fotoğraflarını yollamazsa babasını arayarak kendisi hakkında iftiralar atacaklarını söylediler. Arkadaşım bu istekleri reddedince kendisi adına sahte sosyal medya hesapları açıp onun gibi davranarak insanlara mesajlar attılar, sahte internet siteleri ve ilanlar açtılar. Kısacası bu suçlular dijital birer mahalle haline gelen internetin sokak çeteleri oldular. 

* Koordineli mi çalışıyorlar?

Çocukların kendilerine zarar vermelerini isteyen bu topluluklar ile bahsettiğim çeteler birlikte hareket ediyorlar. Kendi aralarında bir hiyerarşi yaratıp bunu marjinallikle şekillendiriyorlar. Bu suç ağının içinde daha bilinir olmanın sağladığı “prestij” çok değerli, bu yüzden çocukları ailelerinin özel bilgileriyle tehdit ederek onların kendilerine zarar vermelerini sağlamaları bir yandan kendi içinde bulundukları suç şebekesinde yükselmelerini ve bu sayede prestijin yanında daha fazla para kazanmalarını da sağlıyor. Sanal suç yapılanmalarının fiziksel dünyadaki suç yapılarıyla doğrudan ilişkisi var.

* Bugüne kadar kamuoyuna yansımayan neler yaşandı?

Çok fazla karanlık suç var. En yaygın olan şey genellikle cinsel taciz oluyor. Biriyle duygusal olarak yakınlaşıp çıplak fotoğraflarını alan, sonra da ailesinin telefon numaralarına göndermekle tehdit edip şantaj yapan çeteler var. Bunların dışında hayvanlara ve çocuklara zarar vermeye odaklanarak bilinirlik kazanmaya çalışan topluluklar oldu. Fiziksel dünyada karşımıza çıkan bütün nefret söylemlerinin internette bir karşılığı oldu.

* Hukuken neler yapılabilir?

Bence birkaç farklı sürecin bir arada işlemesi gerekiyor. Özellikle iletişim araçlarının sahibi olan şirketlerin bu süreçlere dair sorumluluklarının yasal olarak artırılması gerekiyor. Bugün yapabileceğimiz şeyler her ne kadar sınırlı olsa da yapılabilecek birkaç şey var. Öncelikle şu an başımıza böyle bir şebeke musallat olduğu zaman yaşadığımız bölgenin savcısına dilekçe yazarak şikayette bulunabiliyoruz. CİMER ve Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı da aktif bir şekilde ilgileniyor.

[email protected]

Kaynak: Web Özel