Profesyonel bir arama-kurtarma ekibi nasıl çalışıyor? Köpekler, dinleme cihazları, kameralar...

Merkezi Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki deprem için enkaz kaldırma çalışmaları devam ediyor. Toplamda 10 ili etkileyen depremler sonrası 6 binden fazla bina yıkıldı. Göçük altında kalan afetzedeleri kurtarma çalışmaları tüm hızıyla sürüyor. 

Hatay'da ve Malatya'da depremden 80 saat sonra vatandaşların enkaz altından sağ çıkarılması sevinç yaratırken yıkılan binaların altında arama-kurtarma çalışmaları devam ediyor. 

Akademisyen ve Afet uzmanı Dr. Kubilay Kaptan, enkaz altında arama yapmak için ekiplerin önce enkaz çevresini güvenlik altına alması gerektiğini söylüyor. Kaptan "Tamolarak sessizliğin sağlanmasından sonra enkaz altında yaşam belirtisi tespit edilmesi gerekiyor" demekte.

'KÖPEKLERİN ROLÜ ÇOK ÖNEMLİ'

Arama-kurtarma denince ilk kullanılan unsurun köpekler olduğunu belirten Kaptan, köpeklerin hassas kokuları aldığını ve birçok sesi ayırt edebildiğini ifade ediyor. Köpekleri kullanmak için etrafta mutlaka bir dinginlik olması gerektiğini söyleyen Kaptan, "Yoksa köpekler farklı kişilerin kokusunu alarak enkaz altındaki kişinin kokusunu alamaz" diyor.

1999 depreminde enkaz altında yaşam belirleme işinin çoğunlukla seslenerek duyma şeklinde yapıldığını söyleyen Kaptan, günümüzde ses titreşimleri ölçen son derece gelişmiş aletler kullanıldığını, insan kulağının bile duyamayacağı titreşimlerin bu aletler tarafından ölçülebildiğini, hatta hassas ses ölçümü yapan uygulamaların cep telefonlarına bile indirilebilir hale geldiğini söylüyor.

Enkazdan 30 saat sonra çıktı... Tıbbi olarak 'mucize kurtuluşlar' nasıl yaşanıyor?Gündem

'ISIYA GÖRE YAŞAM BELİRTİSİ...'

Isıya göre yaşam belirtisi tespit etmek için tasarlanmış termal kameralar da olduğunu dile getiren Kaptan, "Isı kaynağı var mı onu rahatlıkla belirten, görüntüleyen ve bilgisayara bağlı kameralar ile zemin altında kişi tespit edilebiliyor" diyerek sözlerini sonlandırıyor.

PEKİ AFETZEDELER ENKAZ ALTINDA NASIL BULUNUYOR?

AFAD'a akredite sivil savunma örgütlerinden AKUT'un afet uzmanı Önder Turan ise, enkazda ara yapmanın birden çok yolu olduğunu vurgulamakta. "En temel uygulanan yöntem doğrudan depremin ilk saatlerinde enkazdan çıplak kulağınızla kazazede sesleri duymak" diyen Turan, kazazedelerin bulundukları mağduriyetten dolayı seslerini dışarıya duyurmak için içgüdüsel olarak bağırdıklarını kaydediyor. Eğer kulak ile ses alınamıyorsa burada devreye köpekler ve teknik cihazların devreye girdiğini aktaran Turan, ses alabilmek için akustik/sismik ses cihazlarının kullanıldığını belirtiyor. Turan değerlendirmesine şöyle devam ediyor:

"Kazazedelerin konuşamadığı durumlarda yukarıdan kendisine megafon yardımı ile ya da bağırarak seslenilir. Kendisine ses iletildiğinde ondan herhangi bir noktaya ritmik olarak vurması ya da bir yeri tırnakları ile kazıması istenir. Bu cihazlar çok ufak sesleri çok güçlü sesler haline getirir ve operatörün duymasını sağlar. Biz bu sesleri duyduğumuzda çoklu sensörler ile alanı küçülterek yaklaşık noktasını bulmaya çalışırız."

KONUM TESPİT EDİLEMEDİĞİNDE KAMERALAR DEVREYE GİRİYOR 

Bazen kazazedenin sesinin alınabildiğini ama konumunun tam görünemediğini söyleyen afet uzmanı "Böyle durumlarda da arama kamerası ya da görüntüleme cihazlarımız vardır" diyor. Bazı kılavuz delikler açılarak ya da enkazdaki doğal delikler kullanılarak arama kamerasıyla içeri bakıldığını söyleyen Turan, bu şekilde kazazedenin pozisyonunun ve kazazedeye hangi yönden yaklaşılması gerektiğinin tespit edildiğini söylüyor. Turan, görüntüleme cihazları için" Ayrıca kazazede ile konuşmamıza yarayan aygıtlardır bunlar" diyor. Turan, kazazedenin yerinin tespit edildiği anda kesme, kazma, kırma işlemleri ve alan daraltma yöntemi ile kazazedenin yanına gidildiğini sözlerine ekliyor.

Turan, arama-kurtarma sırasında köpeklerin çok önemli olduğunu söyleyerek "Kazazedenin hayatta olduğu ancak ses veremediği durumda arama köpekleri çok sağlam kaynaklardır. Koku ile çalışıp canlı insan kokusunu ayırt edebilirler" diyor.

eren.sakarya@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel