Dünyanın en kalabalık ülkesi Çin'de nüfus artışı neden yavaşlıyor?

Koronavirüsünün dünyada doğum oranlarını artıracağı varsayılıyordu ama durum hiç de öyle olmadı. Dünyanın en kalabalık nüfuslu ülkesi Çin’in nüfusu 2020’de 10 milyon kişi artarak 1.41 milyar kişiye ulaştı.

Ülkedeki nüfus artışı 60’lı yıllardan bu yana en düşük seviyede seyrederken Pekin hükümetinin çocuk kısıtlaması uygulamalarını sanılandan daha yakın bir gelecekte esnetmesi bekleniyor.

Ülkenin nüfusu 2010 yılından bu yana 72 milyon artarken son dört yıldır üst üste Çin’deki doğum sayıları düşüyor.

KİŞİ BAŞI DOĞUM 1.3

ABD’de bir kadının ömrü boyunca 1.64 çocuğa sahip olacağı hesaplanırken bu oran Çin’de 1.3’e düşmüş durumda. Ayrıca ülkenin nüfusu da yaşlanıyor. 60 yaş üstü nüfusun toplam nüfus içindeki payı 2010 yılında yüzde 13.3 olurken bu oran 2020 yılında yüzde 18.7’ye çıktı. 15-59 yaş arası nüfus 2020 yılında toplam nüfusun yüzde 63.35’i iken 2020 yılında nüfusun yüzde 70.1’i idi.

EMEKLİ MAAŞLARI BÜTÇEYE YÜK

Çin nüfusunun yaşlanması, ucuz iş gücü avantajını kullanan ülke için oldukça problemli bir mesele. Devletin ödediği emekli maaşı miktarının da artması bütçe üzerinde belirgin bir yük oluşturuyor.

Hükümet ülkede emekli olmayı daha da zorlaştırmayı planlıyor. Ülkede 40 yıldır erkekler 60, kadınlar 55 yaşından önce emekli olamıyor.

Çin Merkez Bankası geçen aylarda yayımladığı bir raporda ülkedeki nüfus artış hızının kesildiğine dikkat çekerken, “Eğitim ve teknolojideki ilerlemeler nüfus artış hızındaki düşüşü telafi edemez” ifadelerini kullandı.

ZİRVE 1 MİLYAR 417 MİLYON

Çin hükümetine bağlı düşünce kuruluşlarının tahminlerine göre ülkenin nüfusu 2027 yılında 1 milyar 417 milyon seviyesine ulaşarak zirveye çıkacak ve daha sonra gerilemeye başlayacak.

Ekonomistlere göre Çin’in nüfusu yaşlanmaya devam ederse ekonomi için gerekli mavi yaka kaynağını sağlayamayacak ve dünyanın en büyük ekonomisi olma yarışında ABD’nin arkasına düşecek.

Çin 2016 yılında çiftlerin iki çocuk sahibi olmasına izin vermişti. Ülkede yıllarca sürek tek çocuk kuralı kaldırılmıştı. Yasak kalksa dahi ülkede çiftlerin büyük bir çoğunluğu bakamadıkları için ikinci bir çocuk düşünmüyor.

İLGİLİ HABER

Zirveye çıkan virüsten 'ayrım hattıyla' korunulacak

İŞTEN ÇIKARMAK YASAK AMA ÇIKARIYORLAR

Yönetim vatandaşları daha fazla çocuk sahibi olmaya teşvik etse de iş hayatında hamile kalan kadınlar büyük zorluk yaşıyor. Kamuda işçi olarak çalışan 33 yaşındaki Li, hamile kaldıktan 4 ay sonra kanunen yasak olmasına rağmen işvereni tarafından çıkarıldığını söylüyor. Konuyu yargıya taşıyan Li, arabulucu tarafından haksız bulundu çünkü ‘aile planlaması kurallarına uymadığı’ söylendi. Li daha sonra sosyal medya hesabı üzerinden, “Ülkemizde doğum yapmak bir günah olabilir” mesajını paylaştı.

AİLE KURMAK İSTİYORLAR AMA...

Sanayileşme ile birlikte Çin’in aile kültürünün de değiştiğini anımsatan Profesör Alice Cheng, “Aileler çocuklarına aile kurmaları ve çocuk yapmaları konusunda baskı yapsa da gençler iş hayatlarında büyük bir rekabetin içindeler. Aile kurmak istemiyor değiller ama bunu yapmak her geçen gün daha zorlaşıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Nüfus verisi üzerine şüpheler de var. Fordham Üniversitesi’nde çalışan Çin uzmanı Profesör Carl Mizner, “Çin hükümeti için nüfus artışı hassas bir konu, rakamlar hassaslaştıkça oynanmış olabilir. Bunu bir soru olarak ortaya koymak lazım” değerlendirmesinde bulunuyor.

TÜRKİYE'DE DURUM NE? 

TÜİK rakamlarına göre, Türkiye’nin 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla nüfusu 83 milyon 614 bin 362 kişi oldu. 2020'de nüfus, bir önceki yıla göre 459 bin 365 kişi artmış oldu.

Türkiye dünyada nüfusu en kalabalık ülkeler arasında 17’inci sırada yer alsa da veriler nüfus artış hızının yavaşladığını gösteriyor. Yıllık nüfus artış hızı 2019 yılında binde 13.9 iken, 2020 yılında binde 5.5 olarak gerçekleşti. Yaşlı nüfusun yüzde 7.1’den yüzde 9.5’e yükselmesi dikkat çekti. 2019 yılında 32.4 olan ortanca yaş ise 2020’de 32.7’ye çıktı. 

Kaynaklar: The Wall Street Journal, The Guardian