Çocuklar yapay zekaya nasıl hazırlanmalı?
Yapay zeka teknolojisi, günlük hayatlarımızın bir parçası haline geldi. Peki çocuklar yapay zekaya nasıl hazırlanmalı? Yanıtı, uzmanından geldi...
Çocukları, günümüzün vazgeçilmez bir teknolojisi haline gelen yapay zekaya nasıl hazırlayabiliriz?
Yanıtı, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Gonca Kızılkaya verdi.
Kızılkaya, kişiselleştirilmiş öğretimde yapay zeka ile öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarına, öğrenme hızlarına, ilgi alanlarına ve yeteneklerine göre uyarlanmış eğitim yöntemleri ve materyallerin geliştirilerek öğrenme sürecinin optimize edilebildiğini bildirdi.
Üniversiteden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Cumaoğlu, Türkiye'nin bu yapay zeka konusunda 2020'den bu yana ciddi girişimlerde bulunduğunu belirtti.
Cumaoğlu, bu alanda ilk olarak TÜBİTAK Yapay Zeka Enstitüsü'nün (BİLGEM-YZE) kurulduğunu, ardından 2021'de Cumhurbaşkanlığı yapay zeka alanında ilk ulusal strateji belgesi olan Ulusal Yapay Zeka Stratejisi'ni yürürlüğe sokulduğunu hatırlatarak, temel amacın sürdürülebilir yapay zeka ekosistemi olduğunu ifade etti.
Gelecek yıllar içinde çok öngörülebilir bir dünyanın insanlığı beklemediğini vurgulayan Cumaoğlu, "AGI (Artificial General Intelligence-Yapay Genel Zeka) düzeyine çıktığında dünyada ciddi bir istihdam sorunu yaşanacağını düşünüyorlar. Çocuklarımızın ilk ihtiyaç duyacağı şey tüm yeni okuryazarlıklara sahip olmaktır. Yapay zeka okuryazarlığından yeni medya ve dijital okuryazarlıklara kadar. Çünkü geri kalan konularda kendimizi eğitmek için hiçbir engelimiz olmayacak." değerlendirmesinde bulundu.
"BİZ YAPAY ZEKAYI EĞİTİM SİSTEMİNE ENTEGRE ETMEDEN KENDİSİ ENTEGRE OLDU DİYEBİLİRİZ"
Cumaoğlu, eğitim sistemlerinde genellikle değişikliklerin hızlı yapılıp uygulanmadığına ifade ederek, "Burada yukarıdan aşağıya bir kırılma yaşanacağını düşünüyorum. Çünkü eyleme geçmek üzerine düşünürken toplumsal yaşamı kökten etkileyecek istihdamla ilgili dönüşümler, önce üniversite sistemini, daha sonra da zorunlu olarak tüm ihtiyaçların yeniden tanımlandığı bir eğitim sistemini mecbur kılacak gibi görünüyor. Biz yapay zekayı eğitim sistemine entegre etmeden kendisi bize entegre oldu diyebiliriz. Örneğin, YÖK 'Bilimsel Araştırma ve Yayın Faaliyetlerinde Üretken Yapay Zeka Kullanımına Dair Etik Rehbere' yayınladı. Konu öğretim programına girmeden kullanımına dönük bir rehberimiz oldu. Çünkü araştırmacılar olarak biz de öğrencilerimiz de aktif olarak kullanıyoruz." açıklamasında bulundu.
Yapay zekanın sistemsel değişiklerin dışında öğrenmeye ve öğrenme ortamlarında sunacağı fırsatların altını çizen Cumaoğlu, şunları kaydetti:
"Kişiselleştirilmiş öğretimde yapay zeka ile öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarına, öğrenme hızlarına, ilgi alanlarına ve yeteneklerine göre uyarlanmış eğitim yöntemleri ve materyalleri geliştirilerek öğrenme süreci optimize edilebilir. Bu modellemede, öğrencinin güçlü ve zayıf yönlerini dikkate alarak, ona özel öğrenme yolları ve hedefler belirlenir, böylece öğrencinin en verimli şekilde öğrenmesi sağlanır. Geri bildirim ve mentörlük alanında yapay zeka, öğrencilere daha hızlı geri bildirimler sağlayarak hatalarını düzeltmelerine ve öğrenmelerine yardımcı olabilir. Kişinin ilerlemesini yakından izleyerek eksikleri konusunda rehberlik ve destek sağlayabilir.
Öğretmenlere destek konusunda yapay zeka, öğretmenlere materyal geliştirme bağlamından destek olabilir. Tüm bunların hızlıca ve nitelikli yapılabiliyor olması okuldaki öğretim süreçlerini de daha verimli hale getirmek için önemli bir fırsattır. Öğrenme analitiğinde daha büyük pencereden bakacak olursak büyük veri ile çalışan öğrenme analitiği ve öngörü analizi, yapay zeka ile oldukça kolaylaşacaktır. Öğrenme analitiği, öğrenmeyi ve ortamı düzenlemek amacıyla öğrencilerin performans verilerini analiz ederek veriye dayalı karar almayı ve erken müdahalede bulunmayı sağlayan bir araştırma alanıdır."
Cumaoğlu, erken çocukluk döneminde temel dijital beceriler ile eğitici oyunlar ve uygulamalarla teknolojiye aşinalık kazandırılabiliceğini aktararak, ilkokul döneminde ise temel programlama ve kodlama becerileri için basit programlama dilleri ile algoritmik düşünme kazandırılabileceğini vurguladı.
Ortaokul döneminde yapay zekanın temel kavramları ve çalışma prensipleri ile temel uygulamaların öğretilebileceğine dikkati çeken Cumaoğlu, lise döneminde de yapay zeka uygulamalarının, veri analizi ve makine öğrenimi konularının, daha ileri web uygulamaları için web geliştirme, mobil uygulama geliştirme ve siber güvenlik konularının ele alınabileceğinin altını çizdi.