Bunun arkası müsilaj! Denizde plankton patlaması başladı

Marmara Denizi ve İstanbul Boğazı'nda yeniden beyaz köpükler görülmeye başladı. Bu durum akıllara 2021'deki müsilaj patlamasını getirdi. Yetkililer Marmara'da denize girilmemesi uyarısında bulunurken birden bire artan sıcaklıkların beyaz ve yapışkan kabusu geri getireceği belirtiliyor. Ancak müsilaj oluşumunda tek sebep ani ısınma da değil. Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, Marmara'nın müsilaj tehlikesine çok yaklaştığını belirterek yapışkan maddenin nasıl oluştuğuyla ilgili bilgi verdi.

1 LİTREDE 1 MİLYAR CANLI

Prof. Dr. Yaşar, müsilajın kimyasal bir tepkime olduğunu belirterek şunları söyledi: "Olan şey tamamen plankton patlaması. Her bir litre deniz suyunda yaklaşık 1 milyon organizma yaşıyor. Sıcaklık ve kirlilik ortama geldiği zaman bunların sayısı 2 milyona çıkar. Böyle olunca ortamdaki canlılar strese girer ve sümüksü bir madde bırakır. İşte bu maddeye biz müsilaj diyoruz. Kirlilik ve sıcaklık artınca bu durum birden bire başlıyor. Aynı durum şu anda İzmir Körfezi'nde var, yakında balık ölümleri başlar."

İLK 1950'LERDE GÖRÜLDÜ

Marmara'da müsilajın tarihi ile ilgili bilgi veren Yaşar şunları kaydetti: "Marmara'da 2021'de müsilaj sürpriz gibi algılandı. Aslında sürpriz değil. İlk belirtiler 1986'da görülmüştü. 1992'de Marmara'da bir müsilaj patlaması oldu ama o dönemde bu hiç gündeme gelmedi. 2007'de çok ciddi bir müsilaj patlaması oldu, o da kimsenin dikkatini çekmedi. 2021 patlaması artık görülmeyecek gibi değildi. Müsilaj hep vardı. Maalesef biz aldırış etmeden denizlerimizi foseptik olarak kullanıyoruz. İlk 1955'te İzmir Körfezi'nde plankton patlaması oldu. O günden bu yana bu devam ediyor. 2021'dean sonra ilgili bakanlıklar güzel bir program hazırladı. Ama maalesef Türkiye'de bu güzel şeyler hep kağıt üzerinde kalıyor, uygulamaya geçemiyor."

ARITMA SORUNU

Müsilaj nedeniyle Marmara'da balık ölümlerinin artmaya başladığını belirten Prof Dr. Yaşar "Az oksijenle yaşayan balıklar var, onların türleri artsa da balık çeşitleri ciddi bir şekilde azalıyor. Marmara çevresinde Türkiye'nin bütün sanayisi yer alıyor. Büyük çoğunluğu sularını arıtmadan denize gönderiyor. İklim gerekçe olarak gösteriliyor  ama bunun etkisi sınırlı. Asıl sebep kirlilik. Sürekli kirliliği Marmara'ya pompalıyoruz" dedi.

MARMARA BİYOLOJİK KORİDOR

Müsilaj nedeniyle balık ölümleri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın da gündeminde. Üniversitelerin Denizcilik Fakülteleri ile birlikte çalışma yapan bakanlık müsilajın Marmara Denizi’ndeki balıklara etkisini inceliyor. Bu kapsamda yapılan çalışmalarda Marmara Denizi'nde balık türleri açasından biyolojik bir koridor olmasının üzerinde duruluyor.

ertan.altan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel