Başbakan'ın maaşı ayda 7500 TL!
Sıfırı tüketen Lübnan'da ekonomi de siyaset de acı içinde kıvranıyor. Halk yoksulluktan kırılırken Başbakan Diyab görevinden istifa etse de koltuğunu bırakamayacak bir halde...
Derleme: Haberglobal.com.tr
Lübnan siyasi ve iktisadi krizden yıllarca çıkamamış bir ülke. Ülke ne hükümet kurabiliyor ne borçlanmadan dövize ulaşabiliyor. Başkent Beyrut'ta elektrik kesintileri gündelik hayatın bir parçası haline geldi. Ekonomi öyle bir halde ki Beyrut Limanı’nda yaşanan tarihi patlamanın ardından enkaz kaldırma çalışmaları için 2 milyon dolara hükümetle anlaşan Alman şirket parasını alamadığı için enkaz çalışmalarını yarım bıraktı.
Lübnan'da geçen Ağustos ayında yaşayan kimyasal patlamanın görüntülerini hatırlamak için ?
Başbakan Hassan Diyab 7 ay önce görevinden istifa etse de yerine yeni hükümet kurulamadığı için görevine devam ediyor. Lübnan Başbakanı, “Dünyada istifa edip daha sonra sıkıştığınız tek iş” diyerek mesleğini tanımlıyor.
Geçen Ağustos’ta yaşanan patlamanın ardından Diyab istifa etmiş yerine meşhur Hariri ailesinden Saad Hariri göreve getirilmişti. Fakat gerek koalisyon çabaları gerekse ülkenin içinde olduğu başka engellerden dolayı aylardır hükümet kurulamıyor.
'FİNANSAL BİR FELAKET'
Ülkede ekonomik kriz gittikçe derinleşirken işsizlik ve enflasyonun ağabeyi hiperenflasyon gündelik konuşmaların bir parçası haline geldi. Gösterciler her hafta ekonomi politikalarından dolayı hükümeti protesto ediyor.
Ülkenin en büyük sorunlarından biri yolsuzluk olarak gösterilirken Dünya Bankası raporları Lübnan nüfusunun yarısının yoksulluk içinde yaşadığını söylüyor. Aktif Başbakan Diyab durumu, “Akut bir finansal fekalet” olarak tanımlıyor.
Ülkenin Genelkurmay Başkanı geçen hafta yaptığı açıklamada bu yıl sonuna kadar askerin ihtiyaçlarını karşılayacak kaynakları bulunmadığını açıkladı.
Geçici İçişleri Bakanı Muhammed Fehmi kaynak yetersizliğinden dolayı ülkedeki güvenlik güçlerinin görevlerinin yüzde 90’ını yerine getiremediğini söylüyor. Hükümet önümüzdeki günlerde daha uzun elektrik kesintilerine karşı halkı uyarmakta.
Lübnan Başbakanı Hassan Diyab / Fotoğraf: Reuters
GEÇİCİ HÜKÜMET IMF İLE MASAYA OTURAMIYOR
Ülke yeni bir IMF programına girmeye hazırlansa da geçici hükümet yeni hükümet kurulana kadar IMF ile masaya oturamıyor. Diyab, “Hariri hükümetini bir hafta beklemek, finansal krize ekstra bir yıl daha eklemek anlamına geliyor” diye konuşuyor. Diyab istifa edemediği görevi için ise “Lübnan siyasetinin rehinesiyim” ifadelerini kullanıyor.
Başkent Beyrut yıllardır asayişin problemli olduğu bir kent. Başbakan Diyab güvenlik tavsiyesi üzerine resmi konutunda değil Batı Beyrut’ta bir apartman dairesinde yaşıyor. Ölüm tehditleri aldığını aktaran Başbakan, “Pek çok yerden güvenliğime ilişkin mesajlar alıyorum. Bu tehditlerin yüzde 99’u doğru çıkmaz” ifadelerini kullanıyor.
Önceki kabinede Milli Eğitim Bakanı olarak görev yapan Diyab, 2019’da göreve başladıktan sonra parlamento içinden reforma karşı direnenler olduğunu ve buna şaşırdığını söylüyor. Zorunlu olarak görevinde bulunan Başbakan, “Bize iyi bir oranda güven oyu verenler ki içlerinde Şiiler de var, daha sonra bize karşı çalıştılar” dedi.
Hükümetini Hizbullah ile yan yana getirmek isteyenler olduğunu iddia eden Başbakan, “Onlardan çok uzaktayız” ifadelerini kullanırken ülkelerinin ekonomik olarak dışa açılmasını istemeyen çevreler olduğunu da sözlerine ekledi.
WhatsApp aramalarını vergilendirme planlarını ülke genelinde gösterilen tepkiler nedeniyle geri çekti. Önceki Başbakan Saad Hariri hükümeti, Facebook'un sahibi olduğu WhatsApp ve benzeri internet aramaları sağlayan uygulamalara günlük 0,20 dolar (20 sent) vergi getirmeyi planlıyordu. Fotoğraf: Reuters
KARABORSA KURU İLE MAAŞI 1000 DOLAR!
Geçen yıl ülke tarihindeki ilk iflasın Başbakanı olan Diyab ekonominin kötü gitme sebepleri arasında pek çok özel sektör şirketine dolar ile ödeme taahhüt edilmesini de gösteriyor.
Ülkede serbest piyasada (kara borsa) belirlenen döviz kuru ile resmi döviz kuru arasında dağlar kadar fark var. Başbakan Diyab’ın maaşı resmi kura göre 7,300 dolarken kara borsada belirlenen ve halk arasında daha geçerli olan kura göre maaşı 1000 dolar (7500 TL) ediyor.
Başbakan Diyab’a göre hükümeti yeni bir ekonomi vizyonu koymak ve sayıları on binlerle ifade edilen Suriyeli göçmenleri ülkesine geri göndermek konusunda oldukça başarılı işler yaptı. Başbakan Diyab, “Geçen yıl cehenneme yakındı” diyerek ülkesinin içine bulunduğu durumu tanımlıyor.
HALK AÇLIKLA KARŞI KARŞIYA
Lübnan'da geçen mart ayında 90 milyar dolarlık kamu borcu temerrüde düşmüştü. Lübnan lirası, karaborsada yüzde 80 değer kaybetti. Enflasyon ise yüzde 56'yı buldu. Ülkede ekonomik kriz ve corona virüsü salgınının birleşmesi nedeniyle milyonlarca insan açlık tehlikesiyle karşı karşıya.
*Bu haberde yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Financial Times gazetesinden Chloe Cornish'in Lübnan Başbakanı Diyab ile yaptığı söyleşiden alınmıştır.