Bakan Yanık'tan idam cezası ve Başak Cengiz açıklaması

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, 24 Tv'de canlı yayınlanan ''24 Özel'' programında gündeme dair değerlendirmelerde bulundu.

BAŞAK CENGİZ CİNAYETİ

Başak Cengiz konusunun kendisini çok etkilediğini dile getiren Yanık, "Ailesiyle de temas halindeyiz. İki kere ben görüştüm. Telefonla da görüşüyoruz ve davayı da takip ediyoruz. Bu tür konular bize intikal ettikten itibaren sürece hemen Bakanlık olarak dahil oluyor ve takip ediyoruz. Başak Cengiz dosyasında da aynı şeyi yapacağız." diye konuştu.

Bakan Yanık, failin profiline dikkati çekerek, şöyle devam etti:

"Şiddete çok yatkın bir profil. Evinde kesici birtakım aletler biriktiriyor. Yalnız yaşayan bir profil. O gün de dışarıya elinde bir samuray kılıcıyla 'Birini öldürmek üzere çıktım.' diyor. Şurası çok trajik ve çok can yakıcı; bizim kadına yönelik şiddet dinamikleri diğerlerinden farklıdır. Bunu ayrıca tespit etmemiz ve ayrıca değerlendirmemiz, sorunun çözümü noktasında özellikle birtakım çalışmalar yapmamız gerekir. 'Kadın olduğu, direnemeyeceği, kolay öldüreceğimi düşündüğüm için onu seçtim.' diyor. Kadınların uğradıkları şiddetin önemli bir kısmı tam da bu sebeple meydana geliyor. Kadın olduğu, direnemeyeceği, daha zayıf olduğu için, bir şekilde direnmemesi ve cevap vermemesi gerektiği düşünüldüğü için."

Başak Cengiz'e bir vefa borçları olduğunu dile getiren Bakan Yanık, şunları kaydetti:

"Çok başarılı ve herkesin çok sevdiği bir kız ve çok duyarlı. Dolayısıyla kadına yönelik şiddet konusunda aslında adeta bir atasözü gibi geçti literatüre. Ayırıcı özelliği bence bunun altını çizmesi. Öbür taraftan faille ilgili bir süreç zaten hukuki. Biz her türlü takibi yapacağız. Hukuki ve psiko-sosyal desteği aileye sağlamaya çalışıyoruz. Başak Cengiz cinayeti Türkiye'de bugüne kadarki kadın cinayetlerinin ifade edilmemiş özetini önümüze koydu. Bunun üzerinde çok durmamız gerekiyor. Bunun üzerinde sadece bizim Bakanlığımızın değil, medyanın, eğitim dünyasının, anne ve babaların durması gerekiyor."

RUH SAĞLIĞI YASASI TALEBİ

Ruh sağlığı yasası talebi konusunda da değerlendirmeleri soruların Bakan Yanık, "Ruh sağlığı dediğimizde çok başka bir disiplin devreye girer. Tıp biliminin konusu olarak değerlendirmek lazım. Bir de şunu görmek lazım. Son tahlilde psikolojik problemler veya ruh sağlığıyla alakalı sorunların takibi ve tespiti noktasında gerekli düzenlemelerin yapılması, eksik bir husus varsa buranın tamamlanması gerektiği açık. Öbür taraftan, mevcut imkanların kullanılması noktasına da dikkat edilmesi lazım. Kaldı ki ruh sağlığı yasası diye kısaca tanımladığımız bir yasa çalışması konusunda da Sağlık Bakanlığı ve Meclisin ilgili komisyonları hazırlık yapıyorlar. Bakanlık olarak bizim ilgi alanımıza giren alanlarla alakalı Aile Danışma Merkezleri ve aile danışmanlığı kavramı üzerinden dahiliz." dedi.

Yanık, Başak Cengiz cinayetinin failinin, açık kaynaklardan edinilen bilgiye göre bir sitede tek başına yaşayan bir kişi olduğunu aktararak, şöyle devam etti:

''Çevreyi sürekli rahatsız eden, komşularının polise şikayet ettiği, zaten psikolojik problemleriyle ilgili gözle görülür tespitlerin olduğu bir profil. Bu tür durumlarda normal şartlarda kamu görevlileri eğer toplum sağlığı veya kamu güvenliği açısından tehdit oluşturan kişiler varsa otomatik olarak koruma altına alabilirler. Bu imkan var. Bizim buna biraz dikkati çekmemiz ve bunu geliştirmemiz gerekiyor. Bazen insanlar birtakım mücadele yollarını ve imkanları bilmedikleri için bazen çeşitli endişelerle bunları kullanmayabiliyor. Bununla alakalı da kamu güvenliğini tehdit eden bu ve benzeri herhangi bir şekilde akıl ve ruh sağlığı yerinde olmayabilir, cezai ehliyeti olur olmaz, o hukukun konusu. Kamu düzeni anlamında bu ve benzeri örneklerle alakalı neler yapılabileceği tıbbi ya da hukuki imkanların kullanılabileceğiyle alakalı bir farkındalık çalışmasını da biz önümüzdeki günlerde kamuoyuyla paylaşacağız. Ön hazırlıklarını sürdürüyoruz."

CEZALARIN ARTIRILMASININ SUÇA ETKİSİ

Kadına yönelik şiddetle mücadelede birçok kurum ve sivil toplum kuruluşuyla koordinasyon halinde olduklarını dile getiren Yanık, bütün paydaşların bir araya geldiği mekanizmanın oluşturulmaya devam ettiğini söyledi.

Yanık, ceza sisteminin suçun sonucunu düzenlediğini aktararak, cezalandırmanın tek başına suçun toplumdan yok olmasını sağlamadığını söyledi.

Cezanın süreci yöneten bir şey olmadığını belirten Yanık, "Süreci yönetirken eğitim sistemi, aile, çevre, medya, aklınıza gelecek bütün paydaşların bu konuda ortak tutumunun olması lazım. Aksi takdirde sürekli suç üreten bir mekanizmanın sonuçlarını cezalandırmış olursunuz. Meseleyi kökünden halletmediğinizde bu sürekli dönen bir çark, siz de o çarkı durdurmaya çalışan Don Kişot'lara dönüşürsünüz. O yüzden ısrarla eğitim, çocukluktan başlayarak farkındalık, toplumsal algının dönüşmesi gerektiğini vurguluyoruz ve onun için çalışıyoruz. Yok edemezsiniz." diye konuştu.

Bakan Yanık, bunun sadece hukukla çözülecek bir mesele olmadığına vurgu yaparak, "Cezalarımız kara Avrupa'sından daha ağır. Amerika bu anlamda daha cezacı bir hukuk sistemidir. Oradan da ağır. Cezayı artırarak sonucu yönetemiyorsunuz." dedi.

İDAM CEZASI

İdam cezası hususunda da değerlendirmelerde bulunan Yanık, şunları söyledi:

"Bir hukukçu olarak idama kategorik olarak karşı değilim. Fakat bu ve benzeri olaylarda çok duygusal ve anlık tepkilerle birtakım çözümleri kendimizce konuşuyoruz. Sonrasında bir tarafta kalıyor. İdam çözüm olur mu olmaz mı tartışması çok spekülatif bir tartışma olur. O yüzden o tartışmaya bir hukukçu ve bakan olarak girmek istemem. Şunu söyleyebilirim, geçmişte de idam cezası Türkiye'de varken bu suçlar işleniyordu. Biraz önce ifade ettiğim çerçeveden bakınca cezayı ne kadar ağırlaştırırsanız ağırlaştırın toplumsal bir bakış açısı geliştirmediğinizde muhakkak o suçu ama az ama çok işleyenler olacaktır."

EMİNE BULUT CİNAYETİ

Boşanma sonrasında eski eşin hala daha kadının sınırları içerisinde olması gerektiği gibi bir algının sürekli önlerine çıktığını vurgulayan Yanık, "Bunun maalesef en trajik örneği Emine Bulut'tur. 5 yıl olmuş boşanalı, boşandıktan itibaren çocuğuyla hiç temas kurmamış madde bağımlısı bir adam. Kadıncağız sadece ikinci bir evlilik yapacak, aile kuracak ve buna karşılık çocuğunun gözü önünde öldürüldü. Dolayısıyla bu kadim bilgiyi de, modern hukukun getirdiği sorumlulukları ve hakları da bir türlü içselleştiremeyen bir sıkışık dönem psikolojisi yaşıyoruz. Biz hukuk ve kamu tarafı olarak bununla alakalı gerekli çalışmaları, mağdurların korunması, gerekli tedbir süreçlerinin alınması, mağdurların ihtiyaçları varsa ekonomik, sosyal, hukuki anlamda desteklenmesi, barınma anlamında desteklenmesi ki kadın konukevlerimiz marifetiyle bunları aralıksız devam ettiriyoruz. Bizim sorumluluğumuz bu anlamda somut tedbirler almak, hizmetler üretmek, katkılar vermek. Bunu da yapıyoruz. " ifadelerini kullandı.

Bakan Yanık, alkol, madde bağımlılığı ve şiddet korelasyonunun karşılarında bir gerçek olarak durduğunu, dünyada da bu durumun böyle olduğunu belirterek, şöyle devam etti:

"Çünkü iradeyi etkileyen bir süreçten bahsediyoruz ve bu şiddet ve diğer başkaca suçları da tetikleyen bir sürece dönüşebiliyor. Dolayısıyla bu başlığı da şiddetin engellenmesi bağlamında konuşmamız gerekiyor. Kimsenin hayat tarzıyla, yaşama biçimiyle bir şeyimiz yok yani. Ama kamu güvenliği söz konusuysa işte orada artık gerekli hassasiyeti göstermemiz gerekiyorsa birtakım düzenlemeleri yapmamız lazım. Mesela Avrupa'da, Amerika'da, dünyanın pek çok gelişmiş başka bölgelerinde de belli saatlerden sonra alkol satışı belli yaş gruplarına yasaktır. Biz de nitekim düzenlemeye başladık. Temel gerekçesi budur. Kamu düzenidir, kamu güvenliğine olan etkisidir.''

İSTANBUL SÖZLEŞMESİ

İstanbul Sözleşmesi tartışmalarına da işaret eden Yanık, ''İstanbul Sözleşmesi'nden ayrıldığımız için kadına yönelik şiddet artmadı ve azalmadı." değerlendirmesinde bulundu.

Bakan Yanık, ''İstanbul Sözleşmesi olmazsa dünyanın sonu gelir'' iddiasının gerçekçi olmadığının altını çizerek, şunları kaydetti:

"İstanbul Sözleşmesi'ni bir hukuk metni olarak önemseyen birisiyim. Geçmişteki ifadelerim, konuşmalarım çok açık. Onların hiçbirisinde bugün farklı düşünmüyorum. O zaman dediğimi yine söyleyeyim. İstanbul Sözleşmesi bir uluslararası metin ve bir çerçeve metin. Uluslararası metinlerin pek çoğu tavsiye metinleridir. İstanbul Sözleşmesi keza. Pek azında amir hükümler vardır, Taraf devletlere birtakım yükümlülükler yükler. İstanbul Sözleşmesi, Avrupa Konseyi'nin hazırladığı ve taraf devletlere, kadına yönelik şiddetle mücadelede ekonomik, sosyal, hukuksal, eğitim, göç, mültecilik durumu vesaire noktasında gerekli düzenlemeleri eğer hukuki metin problemin varsa iç hukukunda gereğini yap, ekonomik olarak desteklenmesi gerekiyorsa mağduru destekle, geleneksel değerler noktasında birtakım problemler varsa bunları değiştir, dönüştür diye bir çerçeve çiziyordu. Daha somutlaştırarak söyleyeyim. Bizim bugün 81 tane şiddet önleme ve izleme merkezimiz var. Buralarda vatandaşlar müracaat ettiğinde bir süreci başlatıyoruz ve hemen onların korunma tedbiri gerekiyorsa alıyoruz, konukevlerimize yerleştiriyoruz. Ekonomik olarak ihtiyaç halindeyse onlara birtakım ekonomik destekler sağlıyoruz. Çocukları varsa, çocuk güvenlik tehdidi altındaysa hemen gizlilik kararı alıyoruz. Biz kendi pratiğimizden yola çıkarak birtakım düzenlemeler yaptık. Türkiye'nin kadına yönelik şiddetle mücadelesi noktasındaki geriye dönük müktesebatını yabana atmayalım."

AİLENİN DESTEKLENMESİ

Bakan Yanık, "evli ve bekarlar için farklı vergi oranlarının belirlenmesi" konusunun kamuoyunda tartışılmasına ilişkin de değerlendirmelerde bulundu.

Orada vurgulanan konunun, farklı uygulamalarla aileye sağlanan desteğin artırılması olduğunu aktaran Yanık, "Örnek olarak bizde de halihazırda Türk hukukunda mesela asgari ücretliye bekarlar ve evliler için ayrı birtakım ödemeler vardır. Çocuk yardımı yaparsınız dolaylı olarak aslında. Dolayısıyla burada 'Bekarları hayatın dışına itiyor, onlara ikinci sınıf muamelesi yapıyor' gibi bir şey söz konusu değil. Sadece ailenin desteklenmesi ve onlara ek imkanlar sunulmasıyla ilgili birtakım önerilerdi konuşulanlar.'' dedi.

Kaynak: AA