Zamlar ne zaman durur?

Türkiye'de yıllık enflasyon en son 2019 yılının ekim ayında yüzde 8.55 ile tek haneyi gördü. O tarihten bu yana yaklaşık 29 aydır enflasyon çift hanede. Şubat ayında enflasyon yüzde 54.44 iken, Mart ayı rakamları merak ediliyor. Türkiye geçmiş yıllarda da yüksek enflasyon ile yaşamaya alışık ancak 2001 krizinden sonra bu durum pek görülmüyordu. 

'EĞER KUR SABİT TUTULURSA...'

Peki vatandaşın cebini yakan bu zamlar ne zaman duracak? Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, tüketici fiyatlarının (TÜFE) üretici fiyatlarına (ÜFE) yaklaşana kadar enflasyonun yüksek seyredeceğini ön gördü. TÜFE ve ÜFE arasındaki farkın da enflasyonun yüzde 60'ın üzerine çıkmasıyla azalacağını belirten Gürsel, enflasyonun ne zaman düşebileceği sorusunu şöyle yanıtladı: "Kur sabit tutulursa, sonbahar gibi enflasyonda düşüş başlayabilir. Ama enflasyonun bir anda artması gibi hızlı düşüş görülmeyebilir. Tabi bunun olması için döviz kurunun artmaması şart."

Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, Rusya - Ukrayna savaşının enerji ve gıda fiyatlarını etkilediğini, ayrıca bu sene bu ülkelerden gelecek turist sayısındaki ani düşüşün belirsizlik yarattığını söyledi. Gürsel, akaryakıt fiyatların aşağı çekilmesi için hükümetin ÖTV düzenlemesi yapması gerektiğini söyledi. Seyfettin Gürsel, "ÖTV'den vazgeçilirse fiyatlar aşağı çekilebilir. Çünkü akaryakıt zamları taşımayı etkilediği için tüm malların fiyatlarını da etkiliyor." dedi.

'KUR BEKLENTİLERİNDE ARTIŞ OLUR'

Tera Yatırım Şef Ekonomisti Enver Erkan ise mevcut koşullarda zamların sonunun geleceğini düşünmüyor.  Erkan, global fiyat baskısı yüksek olduğu sürece kura ilişkin beklentilerde de artış olacağını ve fiyatların artacağını söyledi. Erkan, fiyat artışları ile müdahale için yapılan KDV indirimlerinin de enflasyon ile zarar gördüğünü, "Yüzde 60'lık enflasyonda vergi indirimleri kaybolup gidiyor" diyerek açıkladı. Asgari ücrete yıl içinde yapılması planlanan ikinci zamma da değinen Erkan, işletmelerin maliyetleri karşılamak için ürünlere zam yapacağını bunun da enflasyon oluşturacağını vurguladı.

Türkiye'de akaryakıt fiyatlarının dünya petrol fiyatlarını geriden takip ettiğini belirten Erkan, bu yüzden petroldeki her yükselişin pompa fiyatlarına yansıdığını söyledi. Erkan "Akaryakıt fiyatları sübvanse edilmediği sürece bu fiyatlara yansıyor" dedi. Akaryakıt fiyatlarının artmaması için kurla ilgili beklentilerin öngörülebilir olması gerektiğini söyleyen Erkan, fiyat istikrarı getirecek, yatırımı arttıracak ve kurda düşüş sağlayacak bir politika izlenirse akaryakıt fiyatlarının düşeceğini ifade etti.

Erkan, ÖTV'nin kaldırılmasının da fiyatları kontrol etmek için işe yaramayacağını, bunun gerçekleşmesi halinde fiyatların artacağını ve enflasyonun oluşacağını belirterek sözlerini sonlandırdı.

EN SON NELERE ZAM GELDİ?

Yakıt fiyatlarındaki artışlar, taşımacılık ve üretim maliyetlerini yükselttiğinden gıda fiyatlarını da artırıyor. Geçtiğimiz yıl Ramazan pidesi, İstanbul'da 4 liradan satılırken, bu yıl sade pidenin 6 liradan satılacağı açıklandı.

Sadece pide değil, ete de zam geldi. Geçtiğimiz günlerde, önce Et ve Süt Kurumu, et fiyatlarına yüzde 48 zam yaptığını duyurdu. Ardından ete bugün bir zam haberi daha geldi. Dünya Gazetesi'nden Ömer Gören'in haberine göre, karkas etin fiyatı 5 lira artarak dana karkasın kilosu 90 liraya ulaştı. Bu zamların perakende etin fiyatlarına da 10-15 lira olarak yansıyacağı tahmin ediliyor.

Savaş yüzünden gıda fiyatlarındaki artış şekere de yansıdı. Geçtiğimiz yıl 250 liradan satılan 50 kiloluk toz şeker çuvalı, geçtiğimiz hafta 800 liraya kadar çıktı. Bugün de Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ (Türkşeker), şekerin kilogram fiyatını 5,96 liradan 7,80 liraya yükselttiğini bildirdi. Öte yandan TÜİK'in açıkladığı şubat ayı enflasyon raporuna göre fiyatları en çok artan ürünler yüzde 88,51 ile karnabahar, 79,11 ile kabak, yüzde 53,51 ile domates ve yüzde 53,06 maydanoz olmuştu.

Kaynak: Web Özel