Sahibinden.com'a soruşturma... Bir malı değerinin üzerinde internete koymak hukuken ne anlama geliyor?

Rekabet Kurulu'nun Sahibinden.com'a soruşturma kararı alması 2. el piyasasını yeniden gündeme getirdi. Rekabet Kurumu'ndan yapılan açıklamaya göre; Sahibinden.com'un internet üzerinden emlak ve araç satış ve kiralama hizmetleri pazarlarında sahip olduğu hakim durumunu aşırı fiyat uygulamak suretiyle kötüye kullandığı iddiası ile soruşturma açıldığı ifade edildi. Kararın şirketin 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini (tekelleşme) ihlal ettiği iddiası üzerine yürütülen ön araştırma sonucu alındığı ifade edildi.

Yıllık enflasyon haziran ayında yüzde 78,62 olurken, çevrimiçi platformlardaki 2. el pazarı da enflasyonla yarışır hale geldi. 2. el araç almak isteyenler, fiyatların 2. el satış sitelerinde neredeyse birinci el ile yarışmasından dertli. Fiyatı 500 bin lira olan bir otomobil, internet sitesine 600 bin liraya satışa konulunca benzer modellerin de fiyatını yukarı çekiyor. 

Mülk almak isteyenler de benzer sorunlarla karşılaşıyor. Değerinin üzerinde internete satışa konulan mülk fiyatları, konut fiyatlarında yükselişe sebep oluyor. Örneğin Bakırköy'de değeri 2 milyon lira olan bir konut, internet üzerinden 2,5 milyon liraya satışa çıkarılınca bu durum bölgedeki diğer konutların fiyatlarını da yukarı çekiyor.

📌Peki, günaşırı fiyat değişikliği 'Ben yaptım oldu' ile kabul edilebilir mi? Bir cezai sorumluluğu var mı?

📌İnternet satış platformlarında ikinci el mala yüksek fiyat yazan bir insan piyasa bozucu davranışta bulunmuş kabul edilebilir mi?

📌Aracı firmaların sorumluluğu var mı?

'MAĞDUR ETMEYECEK BİR SİSTEM KURULMALI...'

İstanbul Barosu Tüketici Hakları ve Rekabet Hukuku Merkezi eski Başkanı Avukat Şükran Eroğlu, Türkiye serbest piyasa ekonomisine geçince insanların bunu denetimsiz ve herkesin kafasına göre hareket edebileceği bir biçim olarak algıladığını söylüyor.

Piyasada bir denetim olması gerektiğini söyleyen Eroğlu şunları dedi:

Bu kadar denetimsiz bir piyasa olabilir mi? Markete giriyorsunuz, yürürken fiyatlar değişiyor. Böyle bir haldeyiz. Bu durumda tabi ki birtakım önlemlerin alınması lazım, piyasayı yükseltmeyecek ekonomik politikaların üretilmesi lazım. Ama ortada serbest piyasa ekonomisi var. İsteyen istediği fiyata satıyor, burada insanları mağdur etmeyecek bir sistemin kurulması gerekiyor.

Sözlerini sürdüren Eroğlu, "Bir de çoğu şeyi ithal ettiğimiz için döviz kurlarının oynamasıyla herkes durmaksızın fiyat artırımı yapıyor. 'Ramazan geldi fiyat artır, bayram geldi fiyat artır' böyle bir alışkanlık var" ifadelerini kullandı.

İnsanların kâr amacı güderek birtakım işlemler yapabileceğini dile getiren Eroğlu, "Ama bunun piyasadaki fiyat dengesini alt üst edecek şekilde yapılmasına da izin vermemek gerekiyor" dedi.

İnternetteki satış platformlarının satıcıların koyduğu fiyatlardan kaynaklı bir sorumluluğunun olmadığına dikkat çeken Eroğlu, "Sadece orada yapılan alışverişlerde malın teslim edilip edilmemesinden sorumlular. Ayıplı maldan veya yapılan ayıplı bir hizmetten sorumlu tutulmuyorlar. Malın ve ya hizmetin ayıplı olması, malın afaki bir fiyatının olması, her dakika yükseltilmesi gibi şeyler sitelerin sorumluluğunda değil. Siteler orada sadece yer sağlayıcıdır" dedi.

 'GRUP HALİNDE VE KASTİ HAREKET'

Avukat Sinan Keskin de, yüksek fiyatlı satışlar ile gün aşırı değişikliğin serbest piyasadaki arz-talep meselesinin alanı olduğunu söylüyor. Keskin, ancak eğer bir balon fiyat veya piyasayı bozucu şekilde kasti bir hareketin cezai sorumluluğu olacağını belirterek, "Mesela emlakçılar, balon bir fiyat yaratabiliyorlar, ya da bazı kişiler bir araya gelip piyasayı bozucu şekilde kasti olarak fiyat artışı yaptıkları tespiti halinde soruşturma açılır" şeklinde konuştu.

"Burada ne kasıtla hareket edildiği önemlidir" diyen Keskin, "Bir kişi evini satmak istiyor. 2 milyona koyuyorsa, yarın 4 milyona koyabilir ancak bu bir grup hareketi olarak yapılırsa çok başka. Yapay piyasa hareketleri kasıt çerçevesinde yapılıyorsa, bunun hukuki, idari ve cezai yaptırımları söz konusu olur. 'Ben yaptım oldu' gibi, yapay piyasa hareketlerinde araba, ev veya kıymete haiz ne varsa hiç fark etmez" dedi.

Aracı sitelerin burada sorumluluğu olmadığına değinen Keskin, "Denetleyici ve düzenleyici otorite devlet ve ilgili kurumları. Cezada şahsilik ilkesi var" diye bitirdi.

*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü, 14 Nisan 2021'de haberglobal.com.tr'de Cihat Aslan imzası ile yer alan '500 bin TL'lik otomobili 600 bin TL'ye internete koymanın cezası olur mu?' başlığıyla yayınlanan makaleden alınmıştır.

Kaynak: Web Özel