EYT iş hayatında neleri değiştirir? Kim istifa eder, kim devam eder, yeni mezunlara ne olur?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Türkiye’de uzun süredir gündem maddelerinden biri. Yaklaşık 5 milyon insan emeklilik hakkının ellerinden alındığını düşünüyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin sık sık konu hakkında çalışıldığının bilgisini veriyor.

EYT’liler kurdukları dernekler ile Türkiye’nin dört bir yanında seslerini duyurmaya çalışıyor. Sakarya EYT Dernekleri Başkanı Mehmet Ali Çelik dün Bakan Bilgin’e bir dosya sunduklarını söylerken, “AK Parti ve MHP Grup Başkan Vekillerini ziyaret ettik. Çalışma Bakanı Vedat Bilgin'e dosyamızı sunduk. Bakan Bey, aralık ayında meselenin kesinlikle çözüme kavuşturulacağını söyledi"* ifadelerini kullandı.

NE İSTİYORLAR?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar, emeklilik koşullarında 1999'da yapılan değişikliğin geçmişe dönük uygulanmasına son verilmesini, yaş şartı aranmadan, sigortalılık süresi ve prim günü koşullarını sağlayıp emekli olmayı talep ediyor. Nisan 2022 itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) kayıtlı 4/a (SSK) kapsamında 16 milyon 406 bin, 4/b (Bağ-Kur) kapsamında 3 milyon 32 bin sigortalı bulunuyor.

Tahminlere göre, 4/a ve 4/b olmak üzere toplam 19 milyon 726 bin sigortalıdan yaklaşık 5-6 milyonu EYT sorunu yaşıyor.

YAKLAŞIK 4 KİŞİDEN 1'İ EMEKLİ OLABİLİR

Düzenleme ile birlikte bir anda 5-6 milyon vatandaşın emekli olması gündeme gelebilir. Bu da Türkiye’deki emekli sayısını 20 milyon sınırına dayayabilir. Bu mantıkla Türkiye nüfusunun neredeyse yüzde 25’inin emekli olacağı varsayılabilir.

Peki EYT’nin çıkması istihdam piyasasını nasıl etkiler? Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Duman bir vatandaşın emekli olabilmesi için halihazırda bir yerde çalışmaması gerektiğini söylüyor. Duman kalifiye olan elemanların istifa ettikten sonra tekrar aynı iş yerinde çalışabileceğini söylerken, “Emekli olduktan sonra çalışmak mümkün. Hayata tutunmak için çalışanlar ise işi bırakabilir. Ancak günümüz koşullarında sadece emekli maaşı ile de geçinmek zor” diyor.

Milyonların beklediği EYT'de sürpriz formül: Maaşı düşür erken emekli ol!Ekonomi

'EVDEN ÇALIŞMAK AVANTAJ AMA ÇIKMAYI DÜŞÜNÜYORUM'

Peki EYT çıktıktan sonra ne olacak? İstanbul Bakırköy’de matbaacı olarak çalışan E.B., EYT çıktıktan sonra işi bırakabileceğini söylüyor. Halihazırda çalıştığı iş yerinde yılını doldurduğu için tazminatını alarak çıkma hakkı bulunduğunu anlatan E.B., “Bazen evden çalışabiliyoruz bu bir avantaj ancak çıkmayı düşünüyorum” demekte.

E.B.’ye işini bırakmaması durumunda geliri de artacağı için iş yerinde biraz daha rahat çalışıp çalışmayacağını sorduğumuzda, “Artık patronu daha az dinlerim. Çok canım sıkılırsa ‘hadi abi’ der çıkarım” şeklinde konuşuyor.

Türkiye’de yaşları 15-24 arasında olan işgücünün yüzde 20.4’ü işsiz. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 16.3, kadınlarda ise yüzde 27.9 olarak tahmin ediliyor.

Yeni mezunların önemli bir bölümüne de asgari ücrete yakın bir maaş teklif ediliyor. Peki EYT’lerin bir kısmının çalışmayacak olması bu gençlere yeni pozisyonlar doğmasına neden olur mu? Haziran 2022 itibarıyla 15-24 yaş arası 12 milyon 16 bin insan yaşıyor. Bu insanların 5 milyon 221 bini işgücü kapsamında değerlendiriliyor.

'KOŞULLARIM KÖTÜLEŞİRSE BIRAKIRIM'

EYT bekleyen başka bir vatandaş ise İstanbul Çağlayan’da yaşayan ve özel bir şirkette çalışan, T.K.. T.K., EYT çıksa da çalışmaya devam edeceğini söylerken, iki maaşın kendisi için oldukça rahatlatıcı olacağını ifade ediyor. T.K. ancak çalıştığı iş yerinde koşulları kötüleşirse işi bırakacağını belirtiyor.

Bugün 40 yaşın üzerinde olup gerekli koşulları sağlayan pek çok EYT’li var. Haziran 2022 itibarıyla Türkiye’de 31 milyon 409 bin kişi çalışıyor. SGK’nın 2020 yıl sonu istatistiklerine göre; 40 yaşında 4/A sigortalı kapsamında 515 bin çalışan bulunuyor. 50 yaşında çalışan sayısı ise 241 bin 968. SGK istatistiklerine göre önceki yıl 40-50 yaşları arasında çalışan 4 milyon 289 bin 201 kişi bulunuyordu. Bu kişilerin pek çoğu potansiyel EYT’li...

*Ek kaynak: Türkiye Gazetesi

Kaynak: Web Özel