Enflasyon hesaplardaki parayı uçurdu!

Ocak ayı yıllık enflasyonunun yüzde 48,69’a yükselmesiyle birlikte son 19 yılın en büyük yıllık enflasyon rakamı görülmüş oldu. Enflasyon artışını körükleyen en büyük harcama kalemi elektrik olurken, elektrik fiyatlarına ayda yüzde 69,7 zam geldi. Vatandaş zamlar karşısında ne yapacağını düşünürken alım gücünde sorunlar olmasına rağmen vadesiz, yani tasarruf harcamaları için kullanılmayan hesaplardaki artış dikkat çekiyor.

Örneğin, Merkez Bankası’nın her Perşembe günü haftalık olarak açıkladığı Banka ve Para İstatistikleri’ne göre; yurt içinde yerleşik olarak bulunan gerçek ve tüzel kişilerin 29 Ocak 2021 itibarıyla hesaplarında 283 milyar 530 milyon 657 bin TL para bulunuyordu. Bu para 28 Ocak 2022 tarihinde yani tam bir sene sonra 428 milyar 61 milyon 905 bin TL’ye çıktı. Bir yıl içerisinde vadesiz hesaplarda bulunan TL miktarı resmi enflasyonun üzerinde yaklaşık yüzde 51 arttı. TÜİK’in açıkladığı resmi ocak ayı enflasyonu ile mevduat bankalarındaki vadesiz hesaplardaki artışın hemen hemen benzer olması dikkat çekti. Bu artışta azalan tasarruf davranışlarının da rol oynadığı düşünülüyor.

25 OCAK 2013 HAFTASINDA 70 MİLYAR VARDI

Takvimi biraz daha geriye sararsak 25 Ocak 2013 ile biten haftada vadesiz hesaplarda yer alan toplam tutar 70 milyar 511 milyon 165 bin TL olurken, 29 Ocak 2016 tarihinde bu tutar 119 milyar 905 milyon 758 bin TL’ye, 26 Ocak 2018 tarihinde ise 181 milyar 277 milyon 862 bin TL’ye çıktı.

Peki birikim amaçlı kullanılan vadeli hesaplardaki durum ne? 29 Ocak 2021 itibarıyla mevduat bankalarının vadeli hesaplarında 1 trilyon 105 milyar 80 milyon 509 bin TL vardı. 28 Ocak 2022 tarihinde ise 1 trilyon 398 milyon 166 bin 873 TL bulunuyordu. Yani başka bir değişte 1 yıllık süreçte faiz geliri de elde edilen vadeli hesaplardaki TL miktarında yüzde 26 artış gerçekleşti. Vadelide biriken mevduat artışı yıllık enflasyonun bir hayli gerisinde kaldı.

DOLAR HESAPLARINDA SINIRLI ÇÖZÜLME

Peki son bir yılda bankalardaki Amerikan Doları miktarlarında nasıl bir değişim yaşandı. Mevduat bankalarında gerçek kişilerin 29 Ocak 2021 itibarıyla 68 milyar 801 bin doları bulunurken, bu tutar 28 Ocak 2022 itibarıyla 67 milyar 579 milyar dolara indi. Bireysel toplam mevduatların yüzde 60’ına yakını hala dövizde durmaya devam ediyor. Son bir yılda dolar hesaplarındaki eriyiş yüzde 1,77 oldu.

ALTININ DEĞERİNDE BÜYÜK DÜŞÜŞ

Peki ya altın? Yine mevduat bankalarının hesapları incelendiğinde 29 Ocak 2021 tarihinde bankalarda 26 milyar 973 milyon dolar değerinde altın bulunurken 28 Ocak 2022 itibariyle bu rakam 22 milyar 258 milyon dolar seviyesine indi. Şirketlerin ise döviz hesaplarında bir çözülme şimdiye dek görülmedi. Tüzel kişilerin mevduat bankalarında 28 Ocak 2022 tarihinde 42 milyar 95 milyon dolar varken bu rakam bir önceki yıldan yüzde 1,29 fazla oldu.

KUR KORUMALI HESAPTA 281 MİLYAR

Ekonomi tarihimize 20 Aralık kararları olarak geçen ve ağırlıklı olarak Kur Korumalı TL Mevduat ürününün çıkmasından sonra vatandaşın dövize olan talebinde gerileme görüldü. Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan bugün yaptığı açıklamada, "2 Şubat 2022 itibarıyla kur korumalı mevduat hesaplarındaki tutar 281 milyar liraya yükseldi. 119 milyar lira Merkez Bankası destekli 162 milyar lira ise Hazine destekli olarak hesaplara geçti. 60 milyar lira tüzel şirketlerden geldi." dedi.

Hükümet şirketler için kur korumalı hesaplardan elde edilecek gelirin Kurumlar Vergisi’nden istisna edileceğine karar verdi. Bu da şirketlerin hesaba daha çok ilgi göstermesine neden oldu.

Kaynak: Web Özel