Kızılderili, Asyalı, siyahi... Ülkelerinin ilkleri olan liderler...

Birleşik Krallık Amerika Birleşik Devletleri Dünya haberleri
Kızılderili, Asyalı, siyahi... Ülkelerinin ilkleri olan liderler...

Ekonomik durumu sebebiyle, göreve gelmeden 'zenginlerin başbakanı' olarak eleştirilen Hint asıllı Rishi Sunak, Birleşik Krallık tarihinin beyaz ırktan olmayan ilk başbakanı oldu. 20. yüzyılla birlikte bulundukları ülkede gücü elinde bulunduran ırktan olmayan kişilerin lider olduklarına tanık olundu.

İngiltere Başbakanı Liz Truss'ın istifa etmesi ile İngiltere'de Muhafazakar Parti'nin yeni lideri Rishi Sunak oldu. Böylece Rishi Sunak, İngiltere'nin beyaz ırktan olmayan ilk başbakanı olarak göreve başlayacak. İngiltere için ilk olan bu durumu bazı ülkeler daha önce tecrübe etti. Çoğunluğun beyaz olduğu veya beyazların yönetimi elinde bulundurduğu ülkelerde, azınlık grupların engelleri aşıp ülke yönetiminde göreve gelmesi kolay olmuyor. 

Birleşik Krallık'ın çiçeği burnunda başbakanı Rishi Sunak, İngiltere'nin güneyindeki Southampton kentinde dünyaya geldi. Ancak Sunaklar, o dönem bir İngiliz sömürgesi olan Doğu Afrika'dan İngiltere'ye göçmüş, Hint asıllı bir aile. Rishi Sunak, her ne kadar İngiliz kültürüyle yakın büyüse de Hint kökenlerini hiçbir zaman kaybetmediği aşikar. Siyasetçi, 2015 yılında Muhafazakar Parti'den milletvekilli seçildi ve 2019 yılında da Maliye Bakanı olarak atandı. Oxford Üniversitesi mezunu Sunak ve eşi Akshata Murthy'nin 770 milyon sterlinlik bir servete sahip oldukları belirtiliyor.

Kızılderili, Asyalı, siyahi... Ülkelerinin ilkleri olan liderler... - Resim : 1

BİRÇOK DEFA IRKÇILIĞA MARUZ KALDI 

Hakim ırkın beyaz olduğu bir ülkede beyaz ırktan olmayan en önemli lider kuşkusuz 44'üncü ABD Başkanı Barack Obama. Obama, Amerika Birleşik Devletleri tarihinin ilk Afrika kökenli devlet başkanı olarak 2008 yılında seçildi.

Babası Kenyalı, annesi ise beyaz bir ABD'li olan Obama, ABD'nin Hawaii eyaletinde doğdu. Babasının annesinden ayrılması ile Obama, annesi ile büyüdü. 1996 yılında Illinois eyalet meclisine seçilerek siyasete ilk adımını atan eski ABD Başkanı, 2004 yılında ise ABD temsilciler meclisine seçildi.

Kızılderili, Asyalı, siyahi... Ülkelerinin ilkleri olan liderler... - Resim : 2
Barack Obama, ABD'nin 44. başkanı olarak görev yapmıştı. Fotoğraf: Reuters

Obama birçok defa ABD'de ırkçılığa maruz kaldı. 2008 yılında seçimlere günler kala gerçek boyutlarda bir kuklası, Kentucky Üniversitesi'nde bir ağaca boynundan asılı halde bulundu. 2014 yılında ABD'nin New Hamisphere eyaletinde bir polis yetkilisi kendisine ırkçı bir ifade yöneltti ve bunun için özür dilemeyi reddetti. 

APARTHEID REJİMİNE SON VERDİ 

Güney Afrika'da ise durum biraz değişik. Nüfusunun çoğunluğu siyahilerden oluşsa da bu ülke uzun yıllar Apartheid (beyaz ırkın üstünlüğü) rejimi adı verilen bir idare ile yönetildi. O dönem, Güney Afrika'nın çoğunluğunu oluşturan siyahiler, beyazlardan daha az haklara sahipti.

Kızılderili, Asyalı, siyahi... Ülkelerinin ilkleri olan liderler... - Resim : 3
Nelson Mandela Güney Afrika'nın ilk siyahi devlet başkanı oldu. Fotoğraf: Reuters 

Siyahilerin beyazlarla eşit olduğunu savunan Nelson Mandela, 27 yıl hapis yattıktan sonra 1990 yılında serbest bırakıldı. Mandela, 1994 yılında ise Güney Afrika Devlet Başkanı seçilerek ülkenin ilk siyahi başkanı oldu. Bu durum Apartheid rejiminin de sonu anlamına geliyordu. 1918 yılında dünyaya gelen Mandela, sadece bir dönem başkanlık yaptı. Mandela, 2013 yılında hayata gözlerini yumdu. 

ABD'NİN İLK SİYAHİ BAŞKAN YARDIMCISI 

ABD'nin ilk siyahi ve Asyalı başkan yardımcısı ise 46. ABD Başkanı Joe Biden'in yardımcılığını yapan Kamala Harris. 1964 yılında doğan Harris, Hint bir anne ile Jamaikalı bir babanın kızı. San Fransisco Bölge Savcılığı ve Kaliforniya Baş Savcılığı yapan Harris, 2017-2021 yılları arasında ABD senatosunda görev aldı.

Kızılderili, Asyalı, siyahi... Ülkelerinin ilkleri olan liderler... - Resim : 4
ABD'nin ilk kadın, siyahi ve Asyalı Başkan Yardımcısı Kamala Harris. Fotoğraf: Reuters 

2021 yılından bu yana ise başkan yardımcılığı yapıyor. ABD'nin beyaz olmayan ilk başkan yardımcısı ise 1929-1933 yılları arasında görev yapan Charles Curtis'ti. Curtis, Amerika'nın yerli halklarının soyundan geliyordu. 

Kızılderili, Asyalı, siyahi... Ülkelerinin ilkleri olan liderler... - Resim : 5
Charles Curtis. Fotoğraf: ABD Kongre Kütüphanesi

İLK YERLİ DEVLET BAŞKANI 

Güney Amerika ülkelerinde de yerli halk baskın olsa da devlet başkanları genellikle Avrupa göçmeni beyazlardan seçiliyordu. Ancak nadir de olsa beyaz olmayan devlet başkanları ile yönetilen Güney Amerika ülkeleri de mevcut. Brezilya'da 1909-1910 yıllarında cumhurbaşkanı olarak görev yapan Nilo Peçanha ülkenin ilk ve tek siyahi başkanı.

Bir diğer Güney Amerika ülkesi Bolivya'da 2006 ile 2019 yılları arasında devlet başkanlığı yapan Evo Morales de ülkenin yerli halktan ilk lideri. Bolivya'daki Aymara kabilesine mensup Morales, Latin Amerika ülkelerinde yerli halktan seçilmiş az sayıda liderden biri.

Kızılderili, Asyalı, siyahi... Ülkelerinin ilkleri olan liderler... - Resim : 6
Eski Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales. Fotoğraf: Reuters

Amerika kıtasında yerli halk mensubu olan ilk devlet başkanı ise Meksika'nın Zapotec kabilesine mensup başkanı Benito Juarez. Juarez, 1858-1872 yılları arasında başkanlık yapmıştı. Bir başka Güney Amerikalı lider Alberto Fujimori ise, Japon asıllı. Fujimori, 1990-2000 yıllarında Peru Devlet Başkanlığı'nı yürütmüştü. 

Kaynaklar: New York Times, Washington Post, The White House, Cismonitor, Brittanica

Kaynak: Web Özel

Amerika Birleşik Devletleri Birleşik Krallık Dünya haberleri