Tarihte ilk... İngiltere bugün Avrupa Birliği'nden ayrılıyor

İngiltere'nin Brexit olarak adlandırılan Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılma süreci bugün itibariyle tamamlanmış olacak. İngiltere'yi Avrupa Birliği üyeliğinden kesin olarak ayıracak karara saatler kala, Brüksel'de yapılacak olan resmi törenin hazırlıkları sürüyor. Avrupa Birliği'nin en önemli üç kurumu olan AB Konseyi, AB Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu, Brüksel'de düzenlenecek bu törende bir arada olacak.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Avrupa Parlamentosu Başkanı David Sassoli'nin katılacağı tören Avrupa Parlamentosu'nun Brüksel yerleşkesinde yer alan 'Parlamentarium'da gerçekleştirilecek.

İLAN EDİLEN İLK KENTTE YAPILACAK

İngiltere Başbakanlık ofisi "10 Numara"dan yapılan yazılı açıklamada, "İngiltere'nin nihayet AB'den çıkacağı bugün, kabine Sunderland'de, üç buçuk yıl önce AB'den ayrılmaya desteğini ilan eden ilk kentte yapılacak." ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, Başbakan Boris Johnson'ın yerel saatle 22.00'de televizyonlardan ulusa sesleneceği belirtilirken, Brexit'in mimarları arasında yer alan siyasetçinin yapacağı konuşmadan bazı bölümlere de yer verildi. 

Buna göre Johnson, Brexit'in gerçekleşmesine 1 saat kala yayımlanacak konuşmasında, şu değerlendirmeyi yapacak: 

"Hükümet olarak görevimiz bu ülkeyi bir araya getirmek ve ileri taşımaktır. Bu gece söylenecek en önemli şey bunun bir son değil, başlangıç olduğudur. Bu, şafağın söktüğü ve perdenin yeni bir sahne için açıldığı andır." 

Brexit için "Gerçek bir milli yenilenme ve değişim anı" ifadesini kullanacak Johnson, bu yeni dönemde İngiltere'nin her köşesinin eşit fırsatlara kavuşturulacağı sözünü de verecek.

TARTIŞMALARLA DOLU BİR AB TARİHİ 

İngiltere'nin 1973 yılında AB'ye üye olması tıpkı çıkışı gibi olaylı olmuştu. Üyelik yolunda özellikle Fransa'nın itirazlarına takılan İngiltere, AB'ye üye olduktan sonra da tartışmaların odağında kalmıştı. AB üyesi olmasına rağmen sınırların kaldırılmasını öngören Schengen ve ortak para Euro'ya hiçbir zaman katılmayan İngiltere, özellikle "Avrupa ordusu" tartışmalarında sert muhalefetiyle diğer AB üyelerinden keskin çizgilerle ayrılmıştı. 

29 Ocak'ta Brüksel'de yapılan AB genel kurul oturumlarında son kez söz alan ve Brexit'in mimarı İngiliz politikacı Nigel Farage'ın şu sözleri, aslında ilişkinin dününü ve bugününü özteler nitelikteydi: "Biz Avrupa'ya ortak pazar diye girmiştik. Avrupa, Maastricht Anlaşmasıyla yön değiştirdi. Ortak politikalar bize göre değildi. En sonunda da ortak ordu istekleri çıktı ortaya. Yeter Bir Avrupa'yı seviyoruz ama Avrupa Birliği'ni değil" diyerek aslında İngilizlerin AB'ye bakışını özetlemiş oldu.

BREXIT SÜRECİ 

İngiltere 23 Haziran 2016'da yapılan referandumda yüzde 48'e karşı yüzde 52 ile Brexit kararı almıştı. Referandumda ülkenin kuzeydoğu sahilindeki Sunderland kentinde seçmenin yüzde 61'i Brexit yönünde oy kullanmıştı. 

Ülke bugün yerel saatle 23.00'de AB'den resmen ayrılacak. Bunu, tarafların gelecekteki ilişkilerinin anlaşmaya bağlanması için müzakerelerin yapılacağı 11 aylık bir geçiş dönemi izleyecek. 

İngiltere bu süre zarfında AB kurallarına uymaya devam edecek ama başta Avrupa Parlamentosu olmak üzere birliğin karar mekanizmalarında yer almayacak.

NASIL BİR İLİŞKİ BAŞLAYACAK? 

Bugün gelinen noktada AB henüz ortak politikalarda istediği noktaya ulaşmış değil. Ancak ortak politikaların tartışılması bile İngiltere gibi bir üyeyi birlikten ayırmaya yetti. Şimdi gözler Brexit sonrası AB ile İngiltere arasında nasıl bir ilişki kurulacağında. Bazı uzmanlar "Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak" derken bazıları da İngiltere ve AB'nin birlik çatısı altında olmasalar da ortak çıkarları ekseninde birlikte hareket etmeye devam edeceklerini düşünüyor. 

İngiltere'nin AB üyeliğinden ayrılmasıyla tüm dünyadaki siyasi varlığını yeniden gözden geçirmesi kaçınılmaz. Ancak eskiden elinde tuttuğu büyük ekonomik bağlarını yeniden kurup kuramayacağı merak konusu olmaya devam ediyor.