Sibirya yangınları: 'Düşük gösterilen rakamlar' ve kül olan devasa bir alan!
Bu yaz dünya olağanüstü iklim koşullarından geçiyor. Orman yangınları herkesin ortak derdi. Sibirya'da yanan alan ise gözlerden uzak olsa da Türkiye, İtalya, Yunanistan, Kanada ve ABD'de yanan toplam alanlardan fazla...
Sadece Türkiye değil bütün dünya orman yangınlarının etkisi altında. Manavgat’ta yanan 57 bin dekarlık alan Cumhuriyet tarihinin en büyük yangını olurken bu yangının çok daha büyüğü Sibirya’da çıktı.
Rusya’daki orman yangınlarının ardından yapılan bir çalışmaya göre son günlerde dünyada çıkan yangınların toplamından daha fazla bir alanın Sibirya’da yandığı ortaya çıktı.
Rusya’da iki tip yangın var birisi yetkililerin mücadele ettiği diğeri ise yanmasına müsaade ettikleri. Sibirya’da orman yangınlarının bu kadar hızlı büyümesinin sebebi ise toprak büyüklüğü ve yangınların herhangi bir yerleşim yerine uğramadan günlerce yanabiliyor olması.
Son bir ayda Sibirya’da 190 orman yangını çıktı. Bu yangınlar sebebiyle havalimanları kapatıldı, bölgede yaşayan az sayıda insan tahliye edildi ve ormanların yanmasıyla ortaya çıkan kimyasal gazlar rüzgarların da etkisiyle Kuzey Kutbu’na doğru gitti.
Sibirya’da yangınların yoğunlaştığı Yakutistan bölgesinin büyüklüğü Arjantin kadar ve küresel ısınmayla birlikte buradaki bitki örtüsü yazları iyice kuruyarak tutuşmaya hazır bir hale geliyor.
Greenpeace Rusya’da orman uzmanı olarak görev yapan Alexei Yaroshenko, Sibirya’daki yangınların Yunanistan, Türkiye, İtalya, Kanada ve ABD’dekilerin toplamından daha büyük bir alanda olduğunu söylüyor. (Fotoğraf: Reuters)
AVUSTURYA'NIN İKİ KATI ALAN YANDI
Yıl başından bu yana Rusya’daki orman yangınlarına müdahale etmek için 8.600 itfaiyeci çalıştı. Yıl başından bu yana 16 milyon 135 bin hektarlık alan yandı. Bu alan Avusturya’nın yüz ölçümünün iki katı.
Ayrıca yıl başından bu yana 69 yangının büyümesine yakınlarında bir yerleşim yeri veya fabrika olmadığı için izin verilmiş.
Bu yıl ABD’de 2 milyon 278 bin hektarlık alan yanarken Kanada’da 3 milyon 366 bin hektarlık alan kül oldu. Avrupa Orman Yangınları Bilgi Sistemi’ne göre Türkiye’de 176 bin hektar, Yunaniastan’da 109 bin hektar ve İtalya’da 104 bin hektarlık alan yandı.
'ORMANLARIN YARISI KORUMASIZ'
Greenpeace Rusya görevlisi Yaroshenko’ya göre Rusya’daki orman varlığının yarısı korumasız ve itfaiye personeli yetersiz.
Rus politikacılar da orman yangınlarına karşı daha çok kaynak ayırmaya başlıyor. Ülkenin itfaiye bütçesinin 81 milyon dolardan 190 milyon dolara çıkarılması için çalışmalar başlatıldı.
Rusya farklı ülkelerdeki orman yangınlarına da yardım ediyor. Rusya iki Ilyushin-76 yangın söndürme uçağı, ve iki Mi-8 helikopterini Yunanistan’a yardım için gönderdi. Rusya, Türkiye’ye de yangın söndürme uçağı göndermişti.
'HERKES GÜZEL RESİM ÇİZMEK İSTİYOR'
Bazılarına göre Rusya’da yangınla mücadelede yerel yöneticiler Kremlin’den çekindikleri için yangında yanan alanları küçük gösteriyorlar. Yaroshenko, “Yetkililer yangının büyüklüğü hakkında doğruyu söylemiyor. Bilerek rakamları çarpıtıyorlar çünkü her yetkili güzel bir resim çizmek istiyor” değerlendirmesinde bulundu.
Yaroshenko, “Bir yangını saklamak mümkün değil, herkes ne olduğunu uydu görüntülerinden görebiliyor fakat burada yangınları saklamak gibi bir alışkanlık var” diyor.
Yakutistan bölgesinin mülki amiri Aisen Nikolaev’e göre yangınların temel sebebi iklim değişikliği. Yangınların bir kısmının da ormanlara yıldırım düşmesi sonucu kurumuş bitki örtüsünün tutuşması sonucu olduğunu söylüyor.
'KUNDAKLAMA DÜŞÜNÜNCE ÖNLEM DÜŞÜNMÜYORLAR'
Halkın yangınlar konusunda tam olarak bilinçli olduğunu da söylemek zor. Çiftçiler ve orman köylülerinin büyük bir kısmı yangınların ormandaki zararlıları temizlediğini düşünüyor aynı zamanda yangınların çıkış sebepleri olarak ağırlıkla cam kırklarını görüyorlar.
Yakutia bölgesinin Havadan Orman Koruma Servisi’nin başındaki Vladimir Leonov, “İnsanlar ormanların kundaklandığını düşündükleri zaman kendileri bir önlem almaları gerektiğini düşünmüyorlar. Sıradan insanlar ormanlara geliyor, yaktıkları ateşleri söndürmüyor ve yangınlara yeterince dikkat etmiyorlar” değerlendirmesinde bulunuyor.
Greenpeace’in uydu görüntülerine dayanarak yaptığı bir çalışmaya göre geçen yıl Rusya’da 4.7 milyar ağaç yandı (dikilenin 7 katı).
*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü The Washington Post'ta Robyn Dixon imzası ile yayımlanan 'Siberia’s wildfires are bigger than all the world’s other blazes combined' isimli makaleden alınmıştır.