İngiltere Merkez Bankası neden gıda krizinin kapıda olduğunu düşünüyor?

İngiltere Merkez Bankası (Bank of England) Başkanı Andrew Bailey, Birleşik Krallık'ta son 30 yılın en yüksek enflasyonunun görülmesine sebep olarak Ukrayna'daki savaşı gösterdi. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin yol açtığı adeta “kıyamet” gibi koşulların gıda fiyatlarını vuracağını ve bu durumun dünyadaki yoksul kesim için tam anlamıyla felaket olabileceği uyarısında bulundu.

Bailey, fiyat artışlarının ve enflasyonun sebeplerini açıklarken enflasyondaki hedef aşımının yüzde 80'inin İngiltere Merkez Bankası'nın kontrolü dışındaki faktörlerden kaynaklandığını ifade etti.

Rusya-Ukrayna savaşını öngöremediklerinin altını çizen ve böyle bir öngörünün beklenemeyeceğine de vurgu yapan Bailey, söz konusu sürpriz durumun dünya çapında yaratacağı etkiden endişe duyduğunu da ifade etti. Mısır ve Tunus gibi ülkeler büyük ölçüde Ukrayna'nın buğday ve yemeklik ayçiçek yağı ihracatına güveniyor. Mısır ve Tunus'un yanı sıra Türkiye de limanlarda yaşanan kriz nedeniyle ayçiçek yağı ithalatında sıkıntılı bir süreç yaşamıştı.

Krizin küresel bir gıda krizine dönüşmesine neden olabilecek unsurlardan biri de Hindistan hükümetinin buğday ihracatını yasaklaması. Hükümet ihracat yasağının geçici olduğunu ve kararın mevcut sözleşmeleri kapsamadığını açıklasa da küresel çapta buğday fiyatları arttı. Almanya'da toplanan G7 ülkelerinin tarım bakanları Hindistan'ın kararına tepki gösterirken Almanya Tarım Bakanı Cem Özdemir, “Herkesin ihracat kesintileri uygulaması ya da piyasalarını kapaması krizi daha da kötüleştirir” ifadelerini kullandı.

Birleşmiş Milletler'e (BM) göre, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrası mart ayında küresel gıda fiyatları rekor seviyelere ulaştı. Dünyanın ikinci en büyük buğday üreticisi olan Hindistan'da Başbakan Narendra Modi'nin “Hindistan dünyayı beslemeye hazır” sözleri akıllara gelirken ülkenin karşı karşıya kaldığı kavurucu sıcakların da mahsulü yüzde 25 oranında olumsuz etkilediği aktarılıyor.

'ÜZGÜNÜM AMA...'

Bailey geçen ay Washington'da yapılan IMF toplantısında Ukrayna Maliye Bakanı'yla gerçekleştirdiği görüşmenin ardından da gıda tedariğine ilişkin endişelerini net bir şekilde ifade etmişti. Bailey, Sergiy Marçenko ile görüşmesini şöyle aktarmıştı:

“Mahsulün ekimi konusunda iyimser olduğunu, ancak şu anda gıda ithal etmelerinin bir yolu olmadığını ve durumun daha da kötüye gittiğini söyledi. Bu sadece Ukrayna ya da Birleşik Krallık için büyük bir endişe değil, aynı zamanda gelişmekte olan dünya için de bir endişe. 'Apokaliptik' olduğum için üzgünüm, ama bu bir endişe.”

Hindistan ve Pakistan kavruluyor: Tarihte görülmedi!Dünya

Birleşik Krallık'ta ve dünya genelinde yaşam pahalılığı nedeniyle artan endişelerin göbeğinde CBI (Confederation of British Industry: İngiltere Sanayiciler Konfederasyonu) Başkanı Tony Danker ile Maliye Bakanı Rishi Sunak bir araya geldi. Danker, Sunak'ı gıda ve enerji fiyatlarının yükseldiği böyle bir zamanda, geçim mücadelesi verenlere ivedilikle yardım edilmesi yönünde teklifte bulunmaya çağırdı. Danker hükümetin harekete geçmesinin “ahlaki bir zorunluluk” olduğunu vurguladı.

Açıklanan resmi rakamlara göre yıllık enflasyon yüzde 9'u aşarken İngiltere Merkez Bankası'nın ekim ayında enerji fiyatlarının tavanını yükseltmesiyle bu oranın yüzde 10'u aşacağı tahmin ediliyor.

'TAHMİN EDEMEZDİK'

Bankaya yöneltilen soru ise işler bu noktaya gelmeden faiz oranlarını daha erken yükselterek enflasyonun yükselmesini önleyip önleyemeyecekleriydi. Bailey, “Bunu öngörebilir miydik?.. Sanmıyorum. Ukrayna'daki savaşı tahmin edemezdik” ifadelerini kullanırken şöyle devam etti:

“Bir diğer faktör ise Çin'i etkileyen yeni Covid dalgası. Birbiri ardına gelen bir dizi arz şoku gördük ve bu eşi benzeri görülmemiş bir şey.”

İngiltere Merkez Bankası'nın dokuz isimden oluşan para politikası komitesi bu yıl içinde zirve enflasyon tahminini yüzde 5'ten yüzde 10'a çıkarırken son dört toplantıda da faiz oranlarını yükseltti.

*The Guardian, BBC, Euronews

Kaynak: Web Özel