BM'den İsrail'e Batı Şeria tepkisi!

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, yaptığı yazılı açıklamada, İsrail'in yasa dışı ilhak planlarının durdurulması gerektiğini belirterek, bu planların Filistinlilerin insan hakları üzerinde yıkıcı etkisi olacağını ifade etti.

İsrail'in ilhak planlarını "yasa dışı" olarak nitelendiren Bachelet, İsrail'in kendi yetkililerini ve dünyadaki çağrıları dikkate alarak bu "tehlikeli yoldan" dönmesi gerektiğini belirtti.

Bachelet, ilhakın sonuçlarının öngörülemeyeceğine dikkati çekerek, bunun sadece Filistinliler için değil İsrailliler ve bölge için de yıkıcı sonuçları olacağı uyarısında bulundu.

İlhak planlarının bölgedeki kalıcı barış çabalarına "ciddi hasar" vereceğini vurgulayan Bachelet, ilhak edilecek bölgelerde yaşayan Filistinlilerin eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlere erişimlerinin daha da zorlaşacağının altını çizdi.

Bachelet, uluslararası hukuku çiğneyen Yahudi yerleşim birimlerinin ilhakla birlikte daha da genişleyeceğini, bunun iki toplum arasındaki gerilimi arttıracağını ifade etti.

Yasa dışı ilhakın "İsrail'in işgalci bir güç olarak uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerini değiştirmeyeceğine" dikkati çeken Bachelet, aksine iki devletli çözüm umutlarını derinden yaralayacağı değerlendirmesinde bulundu.

Bachelet, "Bu karardan geri dönmek için hala zaman var." dedi.

NETANYAHU İLE GANTZ ARASINDA İLHAK ANLAŞMAZLIĞI

Trump yönetiminin önemli isimleri, geçen hafta 1 Temmuz’dan itibaren İsrail’in “ilhak” planını uygulamaya başlamasına destek verilip verilmeyeceğini görüşmek üzere toplanmıştı. Görüşmeden “nihai karar” çıkmaması üzerine, Berkowitz, "ilhak" planını görüşmek üzere 26 Haziran’da İsrail’e gelmişti. 

Netanyahu, "ilhakın" 1 Temmuz'dan itibaren uygulanması isterken, koalisyon ortağı Gantz ile plana ilişkin bazı görüş ayrılıkları bulunuyor.

Trump yönetiminin “ilhakın” 1 Temmuz’dan itibaren uygulanmasına destek vermek için Netanyahu ve Gantz’dan plana ilişkin görüş ayrılıklarını sonlandırmalarını şart koştuğu ileri sürülüyor.

İSRAİL'İN İLHAK PLANINDA NELER YER ALIYOR?

İsrail yönetimi, işgal altındaki Batı Şeria’da yer alan Filistin toprakları üzerindeki yasa dışı Yahudi yerleşim birimleri ve Ürdün Vadisi’ni “ilhak” etmeyi planlıyor.

Söz konusu plana göre, “ilhak” edilecek bölgeler, Batı Şeria’nın yaklaşık yüzde 30’unu oluşturuyor.

“İlhak” edilecek bölgelerde yaşayan Filistinlilere İsrail vatandaşlığı mı verileceği yoksa işgal altındaki Doğu Kudüs’te olduğu gibi sadece oturum izni mi tahsis edileceği konusunda farklı görüşler dile getiriliyor.

İsrail, Ürdün Vadisi’nin “kendi güvenliği için önemli olduğu” iddiasıyla “ilhak” etmeyi istediğini öne sürüyor. Yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin ise boşaltılmayacağını ve bu yerlerin “İsrail’e bağlanması gerektiğini” savunuyor.

Batı Şeria’da 250’den fazla yasa dışı Yahudi yerleşim birimi bulunuyor ve buralarda 400 binden fazla Yahudi yerleşimci ikamet ediyor.

Filistin toprakları üzerine kurulan bu yerleşim birimleri, Filistin kentlerini, beldelerini, köylerini birbirinden ayırıyor.

Buralarda ikamet eden Yahudi yerleşimciler, toprakları zorla ellerinden alınan Filistinlilere ait beldelere, köylere ırkçı saldırılar düzenliyor.

Saldırılarda, araçları yakan, evlerin duvarlarına ırkçı sloganlar yazan Yahudi yerleşimciler, sık sık Filistinli çiftçilerin en önemli geçim kaynağı olan zeytin ağaçlarını kesiyor.

İLHAK PLANI UYGULANIRSA NE OLUR?

Filistin yönetimi, Filistin-İsrail sorunun çözümünün 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin Devleti'nin kurulmasından geçtiğini belirtiyor.

Netanyahu hükümeti, “ilhak” planını uygular ve ABD yönetimi de buna destek verirse, İsrail’in kurulduğu 1948’den bu yana devam eden Filistin-İsrail sorununda günden güne azalan iki devletli çözüm olasılığının ortadan kalkacağı dile getiriliyor.

Öte yandan planın Filistin yönetiminin geleceğini de tehdit ettiği ifade ediliyor.

Ayrıca, Batı Şeria’daki işgali pekiştirmeyi amaçlayan “ilhak” planının, bölgedeki tansiyonun yeniden yükselmesine neden olacağı kaydediliyor.

Planın uygulanması halinde, Batı Şeria’daki mevcut yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin genişlemesinin ve yeni Yahudi yerleşim birimlerinin inşasının önü açılacak.

Bu da Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimci sayısının artması ve bölgenin demografik yapısının bozulması anlamına geliyor.