ABD Temsilciler Meclisi'nden iki skandal Türkiye kararı
ABD Temsilciler Meclisi, 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanıyan karar tasarısını kabul etti. ABD'de Türkiye'ye Suriye harekatından dolayı yaptırım öngören tasarı da Temsilciler Meclisi'nden geçti. Dışişleri Bakanlığı, skandal kararlara tepki gösterdi.
ABD Temsilciler Meclisi, Türkiye'ye yönelik iki skandal karar imza etti. Sözde Ermeni soykırımı ve yaptırım konusunda kararlar alan ABD Temsilciler Meclisi'ne Türkiye'den jet hızıyla tepki geldi.
SÖZDE ERMENİ SOYKIRIMI KARAR TASARISI
ABD Temsilciler Meclisi, 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanıyan karar tasarısını kabul etti. Temsilciler Meclisi Demokrat Vekili Adam Schiff tarafından nisan ayında sunulan söz konusu tasarı, 405 "evet" oyuna karşılık 11 "hayır" oyuyla meclisten geçti. Temsilciler Meclisinden geçen tasarının hayata geçebilmesi için Senatoda da aynı şekilde kabul edilmesi gerekiyor.
YAPTIRIM TASARISI
ABD Temsilciler Meclisi, Suriye'nin kuzeyine yönelik Barış Pınarı Harekatı'ndan dolayı sunulan yaptırım tasarısını kabul etti. Bakanlar, askeri anlaşmalar, ABD'nin Düşmanlarına Yaptırımlarla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) ve Halkbank'ı da kapsayan tasarı, 16 'hayır' oyuna karşı 403 'evet' ile Meclis'ten geçti.
ÇAVUŞOĞLU'NDAN "ERMENİ" KARARINA TEPKİ
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Temsilciler Meclisi'nin sözde "Ermeni soykırımı" tasarısını kabul etmesine Twitter hesabından yaptığı açıklamada tepki göstererek şunları söyledi:
"Barış Pınarı Harekatı'yla büyük oyunu bozduk. Projeleri hüsrana uğrayanlar raflardaki köhne tasarılara sarıldılar. Bizden bu yolla intikam alacaklarını sananlar yanılıyorlar. Tarihi siyasete alet edenlerin bu utanç verici kararı; hükümetimizin ve halkımızın gözünde yok hükmündedir!"
Dışişleri Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi'nin "Ermeni soykırımı" kararına tepki gösterdi. Bakanlık yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"ABD Temsilciler Meclisi'nce bugün kabul edilen "Ermeni soykırımı konusunda ABD'nin Tutumunu Teyit" başlıklı, Temsilciler Meclisi'nin hissiyatını yansıtan kararı reddediyoruz. İç politika saikleriyle alınmış olan bu kararın tarihi ve hukuki dayanağı bulunmamaktadır. Barış Pınarı Harekatımızı engelleyemeyerek hüsrana uğrayanlar ülkemizden bu yolla intikam alacaklarını sanıyorlarsa yanılmaktadırlar. Zira bu kararın Türk hükümeti ve halkı nezdinde hiçbir geçerliliği ve hükmü bulunmamaktadır.
Esasen bu kararın yasal bağlayıcılığı da yoktur. ABD'deki Ermeni lobisi ve Türkiye aleyhtarı çevreleri memnun etmeye yönelik siyasi bir adım olmanın ötesinde bir anlam da taşımamaktadır. Tarihin meclislerin siyasi hissiyatına göre şekillendirilmeye çalışılmasından daha vahim bir yanılgı olamaz.
Karar, 1948 tarihli Soykırımın Önlenmesi Sözleşmesi hükümleriyle bağdaşmayacak şekilde soykırım isnadında bulunması hasebiyle ABD hukukuna ve uluslararası hukuka da aykırıdır. Uluslararası hukukta 1915 olaylarını "soykırım" olarak tanımlayan bir karar bulunmamaktadır. Aksine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bu konunun meşru bir tartışma konusu olduğunu hükme bağlamıştır. Söz konusu dönemde vuku bulan gelişmeler siyasetin değil tarih biliminin alanıdır. Türkiye'nin "Ortak Tarih Komisyonu" kurulması yönünde 2005 yılında yapmış olduğu önerinin Ermenistan tarafından reddedildiği hatırlanmalıdır.
Uluslararası ve bölgesel güvenlik bakımından fevkalade hassas bir dönemde alınan, Türkiye ve ABD ilişkilerini zora sokmaya yönelik bu kararın ABD'nin ulusal çıkarlarına verdiği ve vereceği zararların takdiri Amerikalı siyasetçi ve yöneticiler ile ABD halkınındır. Öte yandan, ABD Yönetimi'nin 1915 olayları konusundaki tutumunda bir değişiklik olmaması da not edilmiştir.
Şüphesiz bu karar ABD Temsilciler Meclisi'nin saygınlığına gölge düşürdüğü gibi, Türkiye kamuoyundaki ABD algısına da olumsuz yansıyacaktır. Türkiye ve ABD arasındaki müttefiklik bağının ve dostane ilişkilerin devamına destek veren Amerikalı dostlarımızın bu vahim hatayı sorgulayacaklarına ve sorumlularının ABD halkının vicdanında yargılanacağına inanıyoruz."
YAPTIRIM KARARI KINANDI
Dışişleri Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi'nin kabul ettiği Türkiye'ye yaptırım uygulanmasını öngören yasa tasarısını şiddetle kınadığını bildirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, "Üst düzey yetkililerimizi ve Silahlı Kuvvetlerimizi hedef alan bu tasarı, NATO çatısı altında sürdürülen müttefiklik ilişkilerimizin ruhuyla bağdaşmadığı gibi ABD yönetimiyle 17 Ekim tarihinde Suriye konusunda varılan mutabakata da aykırıdır. Son günlerde müttefik bir ülke ile terör örgütü arasındaki farkı dahi göz ardı eden söylem ve eylemleriyle, terörist bir şahsı meşrulaştırma gafletinde bulunan ABD yetkililerinin, tek taraflı yaptırım tehditleriyle bir yere varamayacaklarını görmeleri gerekmektedir. ABD Kongresi'ni, ilişkilerimizin özüyle ilgili olmayan meseleleri iç siyaset malzemesi yapmaya son vermeye, müttefiklik ve ortaklık ilişkilerimize yakışır şekilde hareket etmeye ve ABD yönetimini de ilişkilerimize daha fazla zarar verebilecek adımların önlenmesi için gerekli tedbirleri almaya davet ediyoruz" ifadeleri yer aldı.
BÜYÜKELÇİ KILIÇ: VİZYON YOKSUNU KARARLAR ŞANLI TARİHİMİZE LEKE SÜREMEZ
Tasarıya tepki gösteren Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç, Twitter hesabından, "Yabancı ülke meclislerindeki vekillerin malum lobilerin etkisiyle aldıkları ve alacakları, tarihi gerçeklerden uzak, tarafsız araştırma ve değerlendirmeye ve ilgili ülkelerin arşivlerinde yapılması gereken incelemeye dayanmayan vizyon yoksunu kararları şanlı tarihimize leke süremez." açıklamasını yaptı.