Yazılı, görsel, sanal gerçeklik... İnternetin üçüncü aşaması metaverse ne?

Yazılı, görsel, sanal gerçeklik... İnternetin üçüncü aşaması metaverse ne?
Metaverse'teki dört arkadaş kendilerine yarattıkları dijital karakterler ile kart oynuyor. Fotoğraf: Meta/Youtube

İnternetin yeni sayfası metaverse, interneti iki boyuttan üç boyuta geçiriyor. İlk büyük yatırım Facebook'tan gelirken sistemin yaygınlaşması için sanal gerçeklik donanımlarının da sayısının artması gerekiyor. Gelin internetin üçüncü aşamasına bir göz atalım.

Teknolojik gelişmelerin dönüm noktası olan tarihler var ve bilim-teknikte yaşanan gelişmeler sıklaştıkça bu dönüm noktalarının sayısı artıyor. Yakın zamandan örnek vermek gerekirse, akıllı telefonlar bilgisayarların cebe girmesi açısından, kişisel kullanıma yönelik teknolojiler için bir milat kabul edilebilir. Veya Apple’ın özellikle 70'lerin sonunda Apple II ile yakaladığı başarı bugün evlerde PC’ler olabilmesinin önünü açtığı söylenebilir. Yine aynı firmanın ürettiği iPhone’un neler yaptığını hepimiz biliyoruz.

Tıpkı donanım tarafında olan gelişmeler gibi yazılım ve ağ tarafında da çığır açıcı gelişmeler gözlenmekte. Timothy Berners-Lee’nin CERN’de bir bilim insanı iken link sistemini kullanarak geliştirdiği World Wide Web bugün tüm dünyanın içinde yaşadığı iki boyutlu bir evren. Bazıları bu interneti üç boyutlu hale getirmenin peşinde. Bu bazılarının başını ise Facebook çekiyor. İnternet yazılı aşamadan görsel aşamaya geçeli çok oldu, şimdi de üçüncü aşama olan sanal gerçekliği görüyoruz.

Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg bu hafta içinde yaptığı bir sunum ile hem şirketin ismini Meta olarak değiştirdiğini açıkladı hem de firmasını internetin yeni üç boyutlu dönemine hazırladığını söyledi.

İNTERNETE GİRENİN KENDİ EVİ VE KIYAFETLERİ OLACAK

Kabaca açıklamak gerekirse metaverse üç boyutlu, sanal gerçeklik teknolojisi ile internetin buluşması anlamına geliyor. Facebook’un tasarladığı metaverse sisteminde kişilerin sanal dünyada kendilerine yarattığı bir karakter (avatar) olacak. Bu karaktere özgü giysiler satın alınabilecek. Karakterler tıpkı gerçek hayattaki gibi evlerde veya kendi tasarladıkları özel mekanlarda buluşabilecekler. Birlikte oyun oynayabilecekler veya doğum günlerini kutlayabilecekler.

Yazılı, görsel, sanal gerçeklik... İnternetin üçüncü aşaması metaverse ne? - Resim : 1
Facebook'un CEO'su Mark Zuckerberg, metaverse'teki karakteri için doğru kıyafeti seçmeye çalışırken. Fotoğraf: Meta/Youtube

Metaverse’ün tek başına Facebook’a ait olduğunu düşünmek doğru olmaz. Her firma metaverse’e uygun uygulamalar geliştirebilecek. Facebook metaverse’teki mekanları Horizon (ufuk) ismini verdiği bir uygulama ile tasarlıyor. Horizon’da kullanıcıların bir evi olacak (home) bu eve istediğiniz insanları davet edebilecek, kimseyi istemediğiniz zaman ise evin kapısını kapatabileceksiniz.

Horizon’un bir başka sunduğu imkan ise bir dünya tasarlamanız (World). Bu dünya ile isterseniz yerçekimsiz ortamda arkadaşlarınızla kart oynayabilir isterseniz de bir doğum günü pastasının içinden çıkabilirsiniz. Karar tamamen size ve bu uygulamaları geliştiren yazılımcı ve tasarımcıların sunduğu fikirlere kalmış.

Horizon Work (iş) ise ofis alanlarını tasarladığınız bir uygulama. Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg bu kısma ciddi yatırım yaptıklarını belirtiyor. Salgın sonrası dünyada ofislere eskisi kadar gidilmeyeceği düşünülürse bu yatırımın sebebi anlaşılabilir.

KONSERE GİTMEK?

Peki üç boyutlu bu internet evrenin başka neler olacak? İsterseniz gerçek hayatta düzenlenen bir konsere katılabilecek, ardından da bu konserin after party’sinde konseri veren sanatçı ile görüşebileceksiniz. Metaverse, eserlerini NFT olarak satan sanatçılar için de bir gelir kaynağı. Bir tabloyu evinize alıp asmak için bu tabloyu oluşturan sanatçıya para ödeyebilirsiniz. (Meta’nın alacağı komisyon ile birlikte)

Metaverse ismi ilk olarak Neal Stephenson’un Snow Crash isimli romanında geçiyordu. Yazar bu romanında üç boyutlu bir dünyada sanal karakterler ile iletişime geçen insanların hikayesini anlatıyordu. Sanıyoruz ki her teknolojik ürün ortaya çıkmadan önce biri tarafından hayal ediliyor. Jules Verne de otomobillerin düşünü kurmamış mıydı?

Metaverse medya sektörünün en büyük dalı olan oyuna da ciddi yatırımda bulunuyor. Sadece VR için geliştirilen oyunların yanı sıra, Rockstar da Grand Theft Auto: San Andreas’ı metaverse için Meta ile birlikte hazırlıyor.

Metaverse’ün şu an önündeki en büyük engellerden biri kullanmak için gerekli donanımların pahalı olması. Bugün Türkiye koşullarında bir sanal gerçeklik kaskının bedeli 6 bin TL civarında. Bu teknoloji yaygınlaştıkça ürünlerin fiyatı da daha makul bir seviyeye gelebilir (kur etkisi harici)

Bütün bu yatırımlar ve Facebook’un isim değişikliğinden belki de anlamamız gereken şey şu: Yazılı bir formdan görsel bir forma taşınan internet bir kabuk değişikliğinin daha arifesinde. İnternet metaverse’e geçerken, eski dünyanın hatalarını da yanında mı götürecek, yoksa yeni tertemiz bir sayfa mı açılacak, bunu zaman gösterecek...

Facebook’un metaverse’te olacağını açıkladığı özellikler:
📌Yeni bir sanal varlık
📌Avatarlar
📌Ev (horizon)
📌Uygulamalar arası teleport
📌NFT alışverişi

Mark Zuckerberg'ün metaverse'ü tanıttığı video👇

Kaynak: Web Özel

metaverse'e nasıl girilir?