'Nasılsa bana ulaşamaz...' | İnternette neden zorbalık yapıyoruz?

İnternette suç teşkil eden davranışlar normalleşme tehlikesi ile karşı karşıya. Avrupa Birliği’nin 16 ile 19 yaş arasındaki gençler arasında yaptığı araştırmaya göre internet zorbalığı adı altındaki davranışlar git gide yaygınlaşıyor. Araştırmada her 3 kişiden birinin internette başka birini 'trollediği' ifade ediliyor ve her 8 kişiden birinin başka birini internet üzerinden taciz ettiğine, 10 kişiden birinin de nefret söyleminde bulunduğuna yer veriliyor. 

Uzman psikolog Gökhan Arayıcı, internetin hepimize sınırsız bilgiye ulaşma imkanı tanıdığını ve bunun faydalarının yanı sıra zararlarının da olduğunu söylüyor. Arayıcı "Bilgiye ulaşma ve paylaşmanın getirdiği özgürlük ile sınırlarımız bulanıklaştı ve anonimliğin bizlere verdiği özgürlüğü kullanırken daha da dürtüsel davranabiliyoruz" demekte.

İnternette görülen olumsuz davranışların 'zorbalık' olarak tanımlanabileceğini söyleyen Arayıcı, zorbalığın internette görülen bazı çeşitlerini ise, dedikodu, dışlama, taciz, takip (stalk), sahte hesaplar, manipülasyon ve 'trolleme' olarak sıralıyor ve 'trollemenin' online dünyada görülen en yaygın zorbalık olduğunu dile getiriyor.

İNTERNET ZORBALIĞININ BİRÇOK SEBEBİ VAR

Peki, insanları internet üzerinden zorbalık yapmaya iten sebepler neler? Psikolog Arayıcı, internet zorbalığının yaşanan travmalar, depresyon, ilgi ihtiyacı, kıskançlık, sınıfsal öfke veya başka duygusal sorunlar gibi birçok sebebi olabileceğini söylüyor. Arayıcı sözlerine şöyle devam ediyor:

"Trollük yaparken mantıklı veya doğru argümanlar sunmalarına gerek olmaması, sadece karşındakinin düşüncesine katılmaması ve tahrik edici olması yeterli."

Zorbalık yapan insanların, anonim olmalarından dolayı da yaptığı hareketin sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda kalmadıklarını düşünüp, farklı bir karaktere dönüştüklerini söyleyen Arayıcı, "Ayrıca zorbalık yapanlar sosyopatik eğilimler yüzünden, hedef aldıkları kişi veya kişilere rahatsızlık vermeyi bir başarı olarak görürler. Bu en büyük haz kaynaklarıdır" diyor. İnternet zorbalığı yapanları genellikle günlük yaşantılarında özgüven eksikliği yaşayan ve içe dönük kişilikler olarak tanımlayan Arayıcı,  en etkili önlemin trollük yapan hesabı engellemek olduğunu ifade ediyor.

'ARADA BİR BARİYER OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORLAR'

Teknoloji Editörü Cem Sünbül ise, insanların gerçek hayatta ulaşamadıkları kişilere internet üzerinden rahatlıkla ulaşabildiğini anımsatıyor. Sünbül “Nasılsa bana ulaşılamaz, bana zarar gelmez’ mantığı ile arada bir bariyer olduğunu düşünüyorlar. ‘Ben o kişiye normalde ulaşamam ama bak, buradan ulaşabiliyorum ve istediğimi de söylüyorum’ zihniyeti hakim” diyor.

İnternetin hem bir özgürlük alanı olarak görüldüğünü ama aynı şekilde suistimal de edildiğini vurgulayan Sünbül, bunun kültürel bir durum olmadığını, Batılı ülkelerde de görüldüğünü ifade ediyor ve sözlerini şöyle sürdürüyor: 

"İnternette yapılan internette kalır' mantığı değiştiği zaman, yani internette yapılan zorbalığa cezai yaptırım uygulandığı zaman, insanlar 'Ben bu olay nedeniyle yakalanabilirim ve başım derde girebilir’ diye düşünüp, zorbalıklarına son veriyorlar. Bu tarz zorbalıkların cezai yaptırımları mevcut ancak insanlar bununla uğraşmıyorlar." 

Cem Sünbül, internet zorbalığının günümüze özgü bir şey olmadığını, sosyal medyanın bu kadar yaygın olmadığı dönemlerde de internetteki forumlar üzerinden zorbalık yapıldığını hatırlatıyor. İnternette sahte hesaplar kolaylıkla kullanılabildiği için online zorbalığın devam edeceğini dile getiren Sünbül, “Bence bu değişmeyecek. Kişilerin kimliğinin doğrulandığı ya da kimliğe bağlı bir sosyal medya yapısı kurulamadığı sürece bunu değiştirmek zor görülüyor. Popüler platformlarda bu tarz zorbalıklarla karşı karşıya kalacağız” demekte.

Uzmanlar, riskli ve suç teşkil eden online davranışların genç nesiller arasında neredeyse normalleştiğini belirtiyor. Doğu Londra Üniversitesi'nde (UEL) kriminoloji alanında çalışmalar yürüten Julia Davidson, The Guardian'a verdiği demeçte "Araştırmalar, AB'deki gençlerin büyük bir bölümünün bir tür siber suçla uğraştığını gösteriyor; öyle ki bu tarz internet zorbalıkları neredeyse normal hale geldi" ifadelerine yer veriyor.

Kaynak: Web Özel